Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
520990
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82757/88
Kadastrale aanduiding
Nieuwe Pekela I 241
Dokter Harm Brouwerstraat C 65, 9663 RJ te Nieuwe Pekela

Omschrijving

Inleiding

Voormalige SLUISWACHTERSWONING bij schutsluis in het Pekelder Hoofddiep. De woning verving een oudere woning uit 1877 toen deze na brand verwoest was. In 1898 werd de nieuwe sluiswachterswoning gebouwd in opdracht van de Stad Groningen in een Ambachtelijk-traditionele bouwtrant. Aannemer bij de bouw was Geert Hensema. In 1937 is op de verdieping een slaapkamer gemaakt waarbij in de voor- en achtergevel een nieuw venster is geplaatst. In 1942 is het interieur gewijzigd en nog weer later zijn de schuurdeuren in de achtergevel vervangen door een groot venster en een nieuwe deur. Ondanks deze wijzigingen is het karakteristieke van het pand bewaard gebleven.

De woning is gelegen aan de stille kant van het diep bij de sluis, die in de jaren tachtig van deze eeuw voor het grootste deel vernieuwd is en derhalve buiten de bescherming valt. Sinds de sluis elektrisch wordt bediend is de woning particulier eigendom. De woning is duidelijk herkenbaar als sluiswachterswoning vanwege de zo kenmerkende hoekportiek.

Omschrijving

SLUISWACHTERSWONING opgetrokken in een bruine bezande baksteen met aan de voorzijde een iets uitspringend trasraam van bruine klinkers. Het zadeldak dat gedekt is met (vernieuwde) dakpannen, heeft een ijzeren mastgoot hangend in beugels, en strakke windveren met aan de voorzijde een decoratieve lijst. Op de hoek van de voorgevel (noordwest) een getoogde portiek met ijzeren steunbalk en segmentboog van gele en bruine baksteen, en een decoratieve, gegroefde gietijzeren hoekpilaar. In de portiek de hoofdentree bestaande uit een paneeldeur met kijkgat en getoogd bovenlicht met blank glas-in-lood; links van de deur een T-venster; rechts van de deur, in de zijmuur, een H-venster. Beide vensters hebben een getoogd bovenlicht met blank glas-in-lood en een segmentboog van gele en bruine baksteen.

In de voorgevel twee getoogde H-vensters met segmentboog van gele en bruine baksteen; in de topgevel een dubbel openslaand zesruitsvenster met houten bloembak (1937). De zijgevel (noordoost) heeft gemetselde lisenen en twee getoogde zesruitsvensters en een later dichtgemetselde deur. De achtergevel (zuidoost) met gemetselde lisenen heeft een deur, een groot venster (beide niet origineel) en een w.c.venster, en in de topgevel een dubbel zesruitsvenster (1937). De zuidwestgevel is onzichtbaar.

In het INTERIEUR is alleen van belang: in het kantoor het houten luikje met kijkgat en houten vensterbank.

Waardering

Voormalige sluiswachterswoning van algemeen belang vanwege cultuur- en architectuurhistorische waarde

- als voorbeeld van een sluiswachterswoning uit 1898

- vanwege de voor sluiswachterwoningen zo typerende hoekportiek

- vanwege de sobere ambachtelijke vormgeving met gekleurde baksteenaccenten

- vanwege de functionele en ruimtelijk-visuele relatie met de schutsluis

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Weg- en waterbouwkundige werken Waterkering en -doorlaat Sluiswachterswoning (C)

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1875
1875
exact
verbouwing
1937
1937
exact
slaapkamer op verdieping
verbouwing
1942
1942
exact
wijziging interieur

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
ambachtelijk-traditionele bouwtrant
invloeden

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Hensema, G. ; Groningen II
aannemer / uitvoerder
Stad Groningen ; Groningen II
opdrachtgever