Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
521174
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82684/183
Kadastrale aanduiding
Tilburg M 10798
Heuvelstraat 68, 5038 AG te Tilburg

Omschrijving

Inleiding

De WINKEL werd gebouwd in 1924 in Expressionistische stijl, naar ontwerp van architect F.C. de Beer. De opdrachtgever voor deze speelgoedwinkel was J.J. van Nuenen-Boes. De firmanaam, die met melkglazen belettering werd aangegeven in de bijzondere gebogen hoekoplossing, is rond 1990 weggeschilderd maar nog wel herkenbaar.

Het interieur is verbouwd. De aan de achterzijde gesitueerde woning werd bij het magazijn getrokken. Rond 1980 is de gehele begane grondverdieping uitgebroken en vernieuwd. De beide kelders zijn volgestort. Het pand vormt de afsluiting van een ononderbroken gevelwand in de binnenstad en staat op de hoek van de Alexanderstraat.

Omschrijving

Het vierlaagse hoekpand heeft een rechthoekige plattegrond, een afgeronde hoek met torenachtige hoekoplossing en een plat dak. De gevels zijn opgetrokken uit machinale baksteen met betonskelet. Ze worden horizontaal geleed door borstweringen van geel-grijs grindbeton met daarboven bruin gemêleerde baksteen. Verticaal vindt de geleding plaats door gewelfde raamstroken en hoeken. De voorgevel heeft in het midden een strook met drie vensters boven elkaar, de borstweringen hiervan volgen de ronding van het venster. De onderste, die grijs geschilderd is, heeft uitkragingen, de bovenste is vlak en volgt de uitkragende betonnen daklijst. Aan weerskanten van de verticaal gerichte vensters bevinden zich horizontale vierdelige ramen. Deze zijn hoog, direct onder de borstwering van de volgende etage, geplaatst. Alle vensters zijn voorzien van glas-in-lood. In de zone boven de eerste etage is in bronzen sierletters de tekst "Speelgoederen" aangebracht. In de afgeronde hoek bevindt zich de vernieuwde entree. Hier boven verheft zich over alle etages doorlopend een gebogen glas-in-lood raam. De naam "J.J. van Nuenen-Boes" is ondanks de rode overschildering herkenbaar gebleven. Hierachter bevindt zich het trappenhuis. Dit is buiten gebruik. Boven de uitkragende daklijst is een sierlijst gemetseld. Deze is voorzien van blauwe en gele geglazuurde blokjes en wordt bekroond door een klein driedelig open torentje van smeedijzerwerk op de hoek. De rechterzijgevel heeft boven de ook hier uitgebroken pui twee series van verticale en horizontale glas-in-lood ramen conform de voorgevel. De hoek loopt rond, met enig verdiept verticaal siermetselwerk zoals bij de linkerhoek van de voorgevel. De hoek wordt geaccentueerd door een fors opgemetseld blok met horizontale sierbanden. De achtergevel van het pand heeft rechts op elke etage een vierruits horizontaal raam; deze zijn nu deels dichtgezet. Naast de vensters weer een smalle afgeronde hoek met een klein betonnen sierblokje.

Waardering

Het pand is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorisch belang als getuigenis van de sociaal-economische ontwikkeling, door de bouw van grootschalige winkelhuizen aan de oude straten van het stadscentrum en is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van de warenhuisbouw na 1900, in het bijzonder door de toepassing van moderne stijlmiddelen en de effecten van licht in de architectuur. Hierdoor heeft het pand innovatieve waarde. Architectuurhistorisch is het van belang vanwege de zeer bijzondere wijze waarop de ornamentiek en het materiaalgebruik in dienst worden gesteld van de detailhandel en tevens als voorbeeld van de veelzijdigheid van de architect. Het gebouw is waardevol vanwege de relatieve gaafheid van het exterieur, de ensemblewaarde en in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de stedelijke omgeving en is als voorbeeld van een dergelijke hoekoplossing uiterst zeldzaam.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Handelsgebouwen, opslag- en transportgebouwen Winkel (G) Winkel (G2) Speelgoedwinkel

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1924
1924
exact
verbouwing
1980
1980
exact
Verbouwing grondverdieping

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Expressionisme
invloeden

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Beer, de, J. ; Noord-Brabant
architect / bouwkundige / constructeur