Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
521213
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82658/44
Kadastrale aanduiding
Tilburg M 11904
Stationsstraat 45, 5038 EC te Tilburg

Omschrijving

Inleiding

Voormalig RIJKSBELASTINGKANTOOR in Eclectische stijl uit 1904, naar ontwerp van architect C.F. van Hoof. In 1999 in gebruik als woongebouw.

Het kantoor maakt onderdeel uit van de Stationsstraat, die na de aanleg van de spoorlijn door de stad vanaf 1870 is ontstaan. Het kantoor bestaat uit een rechthoekige voorbouw aan de straat en een achterhuis, verbonden door een smalle tussenbouw, die gezamenlijk een L-vormige plattegrond vormen. Het achterhuis valt buiten de bescherming.

Omschrijving

Het kantoor heeft twee en drie bouwlagen. Het wordt gedekt door een mansardedak dat aan de straatkant wordt geflankeerd door vierkante torendaken. De daken aan de voorkant van het kantoor zijn voorzien van schubleien. Het schild aan de achterkant heeft grijze kruispannen. De vijf traveeën brede voorgevel, is op de ingangspartij in de linker risaliet na, symmetrisch van opzet. Ze bevat bekroonde midden- en zijrisalieten. De travee van de middenrisaliet heeft een hoog opgetrokken boogfries met een stenen pinakelbekroning. Op de begane grond heeft ze twee smalle vensters met een kalf en een tussenstijl in het bovenlicht. Ze worden gescheiden door een smalle penant. Op de tweede bouwlaag bevindt zich een driezijdig balkon op een hardstenen plaat met een smeedijzeren balustrade. Het is bereikbaar via dubbele balkondeuren met zij- en bovenlichten. Het kozijn heeft zijlichten en een dubbel kalf. De bovendorpel is getrapt uitgevoerd. Direct onder het fries bevindt zich in kapitalen weergegeven en uitgevoerd in hardsteen het opschrift Rijksbelastingkantoor. De zijrisalieten zijn bekroond door hoog opgetrokken rechthoekige torendaken met elk twee zinken pirons. De ingang van het kantoor ligt in een ondiep ellipsboogportiek en is bereikbaar via twee frontale hardstenen traptredes. De ingang bestaat uit een dubbele teakhouten zespaneels deur met snijwerk, waarvan de bovenste twee panelen van glas zijn. Het portiek heeft een gemetseld bovenlicht gescheiden door twee montanten; hierin bevindt zich glas-in-lood in Art Nouveau stijl. Aan weerzijden van de ingang gevelstenen met de opschriften C.F.van Hoof, F.v.d.H. en de datum 1-11-1904. De andere drie traveeën van de begane grond hebben een breed venster, voorzien van twee tussenstijlen en een kalf. De bovendorpels zijn getrapt uitgevoerd. Vier traveeën van de tweede bouwlaag hebben een dergelijk venster echter met een dubbel kalf.

De traveeën van de zijrisalieten hebben op de derde bouwlaag elk twee smalle schuifvensters met getoogde bovenlichten. Ze worden gescheiden door een smalle penant. Het opgaande werk bestaat uit rode handgevormde baksteen gemetseld in kruisverband. De gevels worden afgesloten door een fries. De muuropeningen zijn omzoomd door profielstenen, die aan de bovenkant worden afgesloten door segmentbogen met een rand van gele baksteen en soms een sluitsteen. De voorgevel staat bovendien op een hardstenen plint. Hier wordt het metselwerk afgewisseld door gele baksteen voor het siermetselwerk en speklagen.

Waardering

Het voormalige belastingkantoor heeft algemeen belang. Het pand heeft cultuurhistorisch belang als voorbeeld van een sociaal-economische ontwikkeling, namelijk de bouw van rijk gedetailleerde kantoren binnen de bestaande stedelijke structuur en is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van het kantoorgebouw. Architectuurhistorisch is het van belang vanwege de stijl en de detaillering in een regionale variant van het Eclecticisme en vanwege de plaats in het werk van de architect Van Hoof. Het gebouw is belangrijk vanwege de gaafheid van het exterieur. Het heeft ensemblewaarde door de ligging in een stadsbeeld dat zich kenmerkt door de structurele en visuele gaafheid.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Bestuursgebouwen, rechtsgebouwen en overheidsgebouwen Overheidsgebouw Belastingkantoor

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1904
1904
exact

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Eclecticisme
invloeden

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Hoof, C.F. van ; Noord-Brabant
architect / bouwkundige / constructeur