Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
521426
Complexnummer
521424 - De Gunne
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82870/60
Internationaal kenteken
Nee
Kadastrale aanduiding
Heino G 385
Heino I 15
Heino I 103
Heino I 383
Heino I 102
Heino I 381
Heino I 5
Heino I 104
Heino I 382
Heino I 90
Heino I 105
Bij Zwolseweg 50, 8141 EZ te Heino

Omschrijving

Omschrijving

HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG behorende bij de buitenplaats De Gunne. In structuur en deels in detail bewaarde eenvoudige en kleinschalige parkaanleg in landschapsstijl uit het begin van de 19de eeuw binnen een 18de-eeuwse formele infrastructuur bestaande uit lanen en een omgrachting (die reeds in 1730 aanwezig was). De omgrachting omringt de voormalige moestuin (thans gazon) aan de noord-zuid en westzijde. Samen met de lanen zijn dit restanten van de tuin met een park in Franse formele stijl. Het ontwerp voor de aanleg in landschapsstijl kan worden toegeschreven aan de hovenier/tuinarchitect G.A. Blom (1765-1827), op basis van de overeenkomsten van op De Gunne bewaarde tekeningen van Blom en het ontwerp dat hij maakte voor het park van Huis Almelo te Almelo. De aanleg van De Gunne is niet exact uitgevoerd als op de tekeningen van Blom, maar dat hij de basis leverde voor de aanleg blijkt uit ondermeer de plaats van de twee vijvers ten noorden van het huis en de bosaanleg met (thans een restant van) slingerpaden, die ten westen van het huis aan de overkant van de Zwolseweg gelegen is. Deze weg doorsnijdt vanaf 1830 het landgoed. Thans (1999) kenmerkt de kleinschalige en ingetogen tuin- en parkaanleg van De Gunne -in hoofdlijnen zoals aangegeven op twee anonieme kaarten in het huisarchief (manuscriptkaarten uit de periode 1730-1745) en op de kaart van Hottinger uit 1788- zich als volgt: twee (wegens te geringe monumentale waarden niet beschermenswaardige) bakstenen pijlers met bol-bekroning markeren de toegang tot de buitenplaats aan de Zwolseweg. De in curven verlopende oprijlaan gaat langs het voorplein aan de zuidzijde van het huis en loopt naar de (wegens te geringe monumentale waarden niet beschermenswaardige) boerderij uit ca. 1925. De oprijlaan vertakt zich tevens naar de noord-zuid lopende lange dubbel ingeplante laan waarop haaks een brede sloot ligt die een scheiding vormt tussen het besloten gedeelte van de buitenplaats en de open landbouwgronden ten noorden van het huis. Ten oosten van de boerderij ligt een open weidegebied. Vanaf het voorplein zijn enkele zichtassen naar het zuiden geprojecteerd: er loopt een zichtas vanaf het voorplein over de parkweide naar de verder gelegen landbouwgronden en iets ten westen van deze as ligt een kleine, thans wat dichtgegroeide, zichtas. Rondom de open delen een dichte bosachtige begroeiing met slingerpaden. Voor en achter het huis staan tuinsieraden (sokkels, vazen, zuiltjes met bustes en stoeppalen). Ten noorden van het huis liggen twee vijvers. Tevens ligt hier een schuilkelder uit 1939. Over de linker vijver loopt een in noordelijke richting georiënteerde zicht tussen de hoogopgaande beuken door naar de hierachter gelegen landbouwgronden. Het aan drie zijden door een gracht omgeven gazon dat achter het huis is gelegen en waar tot ca. 1950 de moestuin lag, wordt omgeven door de restanten van een beukenberceau. Ten westen van het huis staat een laat-19de-eeuws tuinschuurtje en het hek dat toegang verleent tot de achtertuin. Ten zuidwesten van het huis, aan de overzijde van de in 1830 aangelegde Zwolseweg, ligt een driehoekig stuk bos met ondermeer oude beuken. Dit gedeelte maakt van oudsher deel uit van de buitenplaats. Vermoedelijk werd dit gedeelte net als het park, in het eerste kwart van de 19de eeuw aangelegd in landschapsstijl. Nog altijd zijn hier de slingerpaden te herkennen.

Waardering

Historische TUIN- EN PARKAANLEG behorende tot de historische buitenplaats De Gunne van algemeen belang:

- als representatief voorbeeld van een ingetogen vroeg-19de-eeuwse kleinschalige park- en tuinaanleg in landschapsstijl die ingebed is binnen een vroeg-18de-eeuwse formele lanenstructuur;

- vanwege het belang voor de geschiedenis van de tuin- en landschapsarchitectuur;

- vanwege de ruimtelijke relatie die het met andere onderdelen van de buitenplaats heeft.

Dit monument maakt onderdeel uit van complexnummer 521424. Hier vindt u meer informatie over het complex en de bijbehorende monumenten.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Kastelen, landhuizen en parken Tuin, park en plantsoen Historische aanleg

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Landschapsstijl
stijlzuiver