Inleiding

Vier HERENHUIZEN onder één kap, 1921-1922, gebouwd voor de huisvesting van de middenstand, als onderdeel van het villaparkje rondom het Julianaplein. Gebouwd in een traditionele, door het Expressionisme beïnvloede stijl naar een ontwerp van architect N. Ramakers te Sittard. UITGESLOTEN van bescherming zijn het bijgebouwde tuinhuis van Jubileumstraat 19; de met rode bitumen beklede portiekluifel, de dubbele houten deuren in de oprit en het bijgebouwde tuinhuis van Jubileumstraat 21.

Omschrijving

Een in het oostelijke deel van het complex Julianaplein e.o. gesitueerde blok met vier herenhuizen onder één kap van het gecombineerde type DEED, als geheel opgetrokken op een U-vormige plattegrond. Elk pand heeft twee BOUWLAGEN alsmede een gedeeltelijke souterrainverdieping. De hoekpanden van het type D, gesitueerd in dwarsrichting ten opzichte van de Jubileumstraat en aan de straatzijde risalerend ten opzichte van de tussenpanden van het type E, hebben een in hoofdvorm rechthoekige PLATTEGROND, die aan de vrije gevelzijden is voorzien van een uitbouw van één laag. De tussenpanden van het type E hebben een rechthoekige plattegrond in lengterichting, met een gecombineerd terras met pergola aan de ten opzichte van de hoekpanden licht risalerende achtergevels.

Het geheel wordt gedekt door een ten dele afgeplat SCHILDDAK waarvan de noklijn, evenals de plattegrond, U-vormig is. Aanzienlijke overstekken annex luifelgoten. Vier nokschoorstenen. Een schoorsteen midden op het achterdakvlak. Nokpionnen. De daken worden oorspronkelijk gedekt door rode Tuile du Nord-pannen. De gecombineerde smalle dakkapellen op het voor- en achterdakvlak van de tussenpanden, oorspronkelijk met overstek en horizontale indeling van de glaspanelen, zijn enkel nog op het achterdakvlak aanwezig. De horizontale indeling van de glaspanelen is verdwenen. De hoekpanden van het type D zijn op de zijdakvlakken oorspronkelijk voorzien van een smalle dakkapel met overstek, met een verticaal ingedeeld vensterkozijn en horizontale geleding van de glaspanelen.

De herenhuizen hebben een gewapend betonnen fundering op putringen en zijn opgetrokken in rode en gele baksteen, gemetseld in halfsteens verband. Een rode, in hoogte variërende bakstenen plint met rollaag. De in gele baksteen opgetrokken eerste bouwlaag met geprofileerde rode rollaag loopt door tot onder de vensters van de tweede bouwlaag. Deze tweede laag is enigszins ingesnoerd ten opzichte van de eerste laag en wordt gekenmerkt door de afwisseling van geel metselwerk met rode verdiept gelegen lijsten en kleine pilasters aan weerszijden van de vensters. De gevel wordt onder de luifelgoot beëindigd door een betonnen band.

De VOORGEVEL is symmetrisch ingedeeld. De tussenpanden van het type E worden in de eerste laag gekenmerkt door in betegelde portieken geplaatste paneeldeuren, waartussen een gecombineerde reeks van vier gekoppelde zijlichtvensters, oorspronkelijk met een horizontale indeling van de glaspanelen. De portieken en zijlichten zijn geplaatst onder een doorlopende houten luifel. In de portieken een smal rechthoekig houten toiletvenster. De verticale kozijnstijlen van de zijlichten zijn geornamenteerd. Aan weerszijden van de portieken een rechthoekig, oorspronkelijk dubbel verticaal ingedeeld houten vensterkozijn onder een betonlatei. In de tweede laag heeft elk van de tussenpanden een loggia, waarin verdiept geplaatst een drie panelen tellende rechthoekige houten buitendeur alsmede een in de voorgevel geplaatst rechthoekig, dubbel verticaal ingedeeld houten vensterkozijn. De verticale stijlen van dit vensterkozijn zijn geornamenteerd. Bij het pand Jubileumstraat 17 is de paneeldeur in het portiek vernieuwd. Het vensterkozijn in de eerste laag is ongedeeld en uitgevoerd in kunststof en aan weerszijden voorzien van louvreluiken. Bloembakken onder de dorpel van dit venster en aan de balustrade van de loggia. Bij Jubileumstraat 19 is de paneeldeur in het portiek vervangen. Een vernieuwd, ongeleed woonkamervenster met louvreluiken. De risalerende hoekpanden van het TYPE D zijn in de eerste laag, boven de ter plaatse enigszins vooruitspringende plint en onder een korte houten luifel, voorzien van een reeks van vier gekoppelde, op de gevel liggende houten vensterkozijnen. De verticale kozijnstijlen zijn geornamenteerd. In de tweede laag een reeks van vier gekoppelde rechthoekige houten vensters.

Bij Jubileumstraat 21 is de indeling van het venster in de eerste laag ten dele verdwenen vanwege de plaatsing van een stalen vensterkozijn.

De ZIJGEVELS van de hoekpanden van het type D zijn herkenbaar aan een uitbouw van één laag onder plat met balkon. Deze uitbouwen hebben een oorspronkelijk aan de voor- en achterzijde opengewerkt portiek, waarbij een hoekkolom de betonplaat van het balkon ondersteunt. In deze portieken waren, in de zijgevel van het hoofdvolume, oorspronkelijk de rechthoekige houten paneelvoordeur en de rechthoekige houten keukendeur met horizontale indeling van het glaspaneel geplaatst. In het achterste portiek bevond zich bovendien nog een tweede deur, identiek aan de keukendeur. De uitbouwen zijn onder de betonplaat van het balkon voorzien van horizontale profiellijsten, die tot in het metselwerk van de portiekkolommen worden voortgezet. Centraal in dit geveldeel een reeks van drie smalle houten vensters, oorspronkelijk met horizontale roedeverdeling. De balkonbalustraden hebben siermetselwerk in blokverband. Hoog onder het dakoverstek is in de zijgevel van de tweede laag een rechthoekig houten drieruits trappenhuisvenster geplaatst, aan elke zijde geflankeerd door een rechthoekige houten balkondeur. Bij Jubileumstraat 21 is het portiek aan de voorzijde gedicht door de plaatsing van de voordeur in de portiekopening en een ongeleed vensterkozijn in de zijopening. Boven de voordeur is een niet-authentiek luifeltje aangebracht. Aan de achterzijde is het portiek geheel dichtgemetseld. De drie smalle horizontale vensters in de zijgevel zijn vervangen door twee aanzienlijke, gekoppelde houten vensters en een smal rechthoekig houten bovenlicht. De balkondeuren en het trappenhuisvenster in de tweede laag van de zijgevel zijn bij Jubileumstraat 21 voorzien van rolluiken.

De licht risalerende ACHTERGEVELS van de tussenpanden van het TYPE E hebben onderling gespiegeld achtergevelindelingen. In de eerste laag heeft elk pand een uit vier panelen bestaande tuindeur, waarin de zijpanelen oorspronkelijk een vijfvoudige horizontale indeling hebben alsmede een rechthoekige dubbele houten keukendeur met vijfvoudige horizontale indeling van de glaspanelen. De oorspronkelijk aanwezige terraspergola steunt op de bakstenen terrasafscheidingen aan weerszijden en een bakstenen middenkolom. Afscheiding en kolom hebben horizontale profiellijsten. In de tweede laag, hoog onder het dakoverstek en boven de tuindeur, een reeks van vier gekoppelde rechthoekige houten vensters. Boven de keukendeur een per twee panden gecombineerde reeks van vier gekoppelde rechthoekige houten vensters.

Bij Jubileumstraat 17 verkeert de achtergevel in een vrijwel authentieke staat. Op de erfscheiding rust thans een draadglazen overkapping. Een bakstenen ondersteuningskolom ontbreekt. De indeling van de achtergevel van Jubileumstraat 19 is ingrijpend gewijzigd. De tuindeuren zijn vervangen door een schuifpui, de dubbele keukendeuren door een keukendeur met groot zijvenster onder een vernieuwde betonlatei. Terrasoverkapping. De hoekpanden van het TYPE D hebben oorspronkelijk in de eerste laag, onder een doorlopende betonlatei, een centraal geplaatste dubbele houten deur met aan weerszijden twee rechthoekige verticaal ingedeelde houten vensters. Daarboven, in de tweede laag, een reeks van vier gekoppelde rechthoekige houten vensters.

Bij Jubileumstraat 21 is de achtergevel in de eerste laag witgesausd. De draadglazen terrasoverkapping op houten kolommen is aan de rechterzijde dichtgezet met een schot. Het rechter venster is vervangen door een dubbele houten terrasdeuren. De kozijnen in de eerste laag zijn deels voorzien van rolluiken.

De voortuinen van de vier herenhuizen worden oorspronkelijk omgeven door een bakstenen erfscheiding.

De INTERIEURindeling van deze herenhuizen is in variërende mate gewijzigd.

Waardering

De herenhuizen van het complex rondom het Julianaplein zijn van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een sociaal-maatschappelijke en typologische ontwikkeling. De architectuurhistorische waarden worden bepaald door de bouwstijl en de funderingstechniek. De panden zijn van groot belang voor het oeuvre van architect N. Ramakers, beschikken over aanzienlijke esthetische kwaliteiten en zijn van belang vanwege de expressieve ornamentiek. Beide herenhuizen vormen een essentieel onderdeel van het complex rondom het Julianaplein, zijn vanwege de situering ten zeerste verbonden met de uitbreiding en ontwikkeling van Sittard, zijn van betekenis voor het aanzien van de stad en beschikken over een historisch-ruimtelijke relatie met de parkachtige omgeving en de bodemgesteldheid ter plaatse. De panden beschikken over een redelijke mate van architectonische gaafheid en zijn van belang in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de bebouwde omgeving. Bovendien beschikken beide herenhuizen in bovenregionaal perspectief over een redelijke architectuurhistorische en een hoge typologische en functionele zeldzaamheidswaarde.

De herenhuizen vertegenwoordigen een algemeen belang vanwege het geheel van voornoemde waarden.