Inleiding

Twee HERENHUIZEN onder één kap, 1921-1922, gebouwd voor de huisvesting van de middenstand, als onderdeel van het villaparkje rondom het Julianaplein. Gebouwd in een traditionele, door het Expressionisme beïnvloede stijl naar een ontwerp van architect N. Ramakers te Sittard. Bij alle herenhuizen van het type C zijn de oorspronkelijk in de voorgevel aanwezige tuindeuren, verdiept geplaatst in de loggia onder de door kolommen gedragen balkons, verwijderd. De ruimte tussen de loggiabalustrade en de balkons is als erker bij de woonkamers getrokken en gedicht met grote rechthoekige vensterkozijnen en smalle rechthoekige zijlichten.

UITGESLOTEN van bescherming zijn het bijgebouwde houten tuinhuis, de houten erfscheiding en voorgevelzonwering van Julianaplein 4, alsmede de bijgebouwde garage, de voorgevelzonwering en de vernieuwde bakstenen tuinmuur van Julianaplein 6.

Omschrijving

Een op het centrale plein van het complex Julianaplein e.o. gebouwd blok met twee herenhuizen onder één kap van het gecombineerde type CC.

Elk pand heeft twee BOUWLAGEN alsmede een gedeeltelijke souterrainverdieping. Beide panden vormen samen een wijdbenig uitlopende U-vormige PLATTEGROND, die aan de vrije gevelzijden is voorzien van een uitbouw van ÚÚn laag. Het geheel wordt gedekt door een SCHILDDAK, waarvan de noklijn identiek is aan de vorm van de plattegrond. Aanzienlijke overstekken annex luifelgoten. Drie nokschoorstenen. De oorspronkelijke gecombineerde smalle dakkapellen op het voor- en achterdakvlak, met overstek zijn nog aanwezig, echter zonder de oorpronkelijke horizontale indeling van de vier vensters. De oorspronkelijke rode Tuiles du Nord-pannen zijn bij Julianaplein 4 bewaard gebleven, bij Julianaplein 6 vervangen door rode verbeterde betonpannen.

De herenhuizen hebben een gewapend betonnen fundering op putringen en zijn opgetrokken in rode en gele baksteen, gemetseld in halfsteens verband. Een rode bakstenen plint met rollaag. De in gele baksteen opgetrokken eerste bouwlaag met geprofileerde rode rollaag loopt door tot onder de vensters van de tweede bouwlaag. Deze tweede laag is enigszins ingesnoerd ten opzichte van de eerste laag en wordt gekenmerkt door de afwisseling van geel metselwerk met rode verdiept gelegen lijsten. De gevel wordt onder de luifelgoot beëindigd door een betonnen band.

De VOORGEVELS zijn symmetrisch ingedeeld. Het aanzicht wordt gedomineerd door de gecombineerde erkers met balkons in de middengeveldelen. De oorspronkelijke balkonkolommen in de eerste laag zijn voorzien van horizontale profiellijsten. De betonnen vloerplaat van de balkons fungeert als latei boven de houten cq. kunststof erkervensters. De balkonbalustraden hebben siermetselwerk in blokverband. De balkons, gescheiden door een bakstenen tussenmuur, zijn toegankelijk middels een rechthoekige, oorspronkelijk dubbele houten balkondeuren. Naast deze deuren van origine rechthoekige, verticaal ingedeelde houten vensters.

De geveldelen aan weerszijden zijn onder een schuine hoek ten opzichte van het middengeveldeel geplaatst. In deze geveldelen bevinden zich de verdiepte entreepartijen. Deze werden in de oorspronkelijke staat gekenmerkt door een verdiept geplaatste centrale paneeldeur, waarnaast aan beide zijden een onder een schuine hoek geplaatst zijlicht met vijfvoudige horizontale indeling. Paneeldeur en zijlichten werden onderling gescheiden door geornamenteerde houten kolommen. Voor de zijlichten een plinthoge, driehoekige rode bakstenen bloembak. Op het muurwerk van deze bakken bevonden zich de geornamenteerde houten kolommen, die de aan de zijden afgeschuinde houten portiekluifel ondersteunden. In de tweede bouwlaag van deze geveldelen een rechthoekig, verticaal ingedeeld houten venster.

Bij het pand Julianaplein 4 is het portiek ontdaan van de bloembakken en de luifelkolommen. De luifel is thans verankerd in de gevel. De paneeldeur is vervangen, de zijlichten zijn thans uitgevoerd in kunststof, zonder de oorspronkelijke indeling. Het venster in de tweede laag is ongewijzigd gebleven.

Bij het pand Julianaplein 6 is de entreepartij met behoud van het oorspronkelijke aanzicht vernieuwd. Nieuwe rode bakstenen bloembakken met hardstenen afdekking. Op het muurwerk twee ronde stalen kolommen die de vernieuwde portiekluifel dragen. De oorspronkelijke paneeldeur is vervangen, zijlichten zonder indeling. Het venster in de tweede laag is ongewijzigd gebleven.

De ZIJGEVELS van de panden van het type C zijn voorzien van een ten opzichte van de voor- en achtergevel teruggerooid uitgebouwde berging van één laag onder plat met luifelgoot. In het gele metselwerk boven de plint bevinden zich wederom horizontale profiellijsten. Hoog onder de luifelgoot zijn smalle rechthoekige houten vensters geplaatst, oorspronkelijk voorzien van horizontale roedeverdeling. Aan de voorzijde één venster, aan de lange buitenzijde vier vensters. In de achterzijde een rechthoekige houten bergingsdeur. In de tweede laag van de zijgevels een reeks van vier rechthoekige, ongelede houten vensters.

Bij het pand Julianaplein 4 zijn de bergingsvensters vernieuwd, waarbij de horizontale indeling verloren is gegaan. De bergingsdeur, nog voorzien van een horizontale indeling in het glaspaneel, is voorzien van een rolluik. De vensterreeks in de tweede bouwlaag is ten dele voorzien van rolluiken. Bij het pand Julianaplein 6 is één van de vier bergingsvensters verwijderd. In de nieuwe houten kozijnen is de horizontale indeling niet bewaard gebleven. De vensterreeks in de tweede laag is ongewijzigd.

De ACHTERGEVELS zijn van origine symmetrisch vormgegeven, met een gespiegelde indeling ten opzichte van de symmetrie-as. In de eerste laag, onder een doorlopende betonlatei, heeft elk pand een dubbele houten terrasdeur, oorspronkelijk met een viervoudige horizontale indeling van de glaspanelen. Daarnaast, in het onder een schuine hoek geplaatste achtergeveldeel, een rechthoekig houten keukenvenster. Dit venster was oorspronkelijk verticaal geleed en voorzien van een drievoudige horizontale indeling van de glaspanelen. Tussen terrasdeuren en keukenvenster bevindt zich een rond uitgemetselde pilaster met uitstulpende profiellijsten, op de gevelhoek naast het keukenvenster een spits uitstulpende pilaster met horizontale profiellijsten. In de tweede laag, hoog onder de luifelgoot en precies boven de terrasdeuren een rechthoekig, verticaal ingedeeld houten venster. Bij het pand Julianaplein 4 is het keukenvenster vervangen door een kunststof venster met kleine roedeverdeling en een rolluik. De voormalige terrasdeur is vervangen door een rechthoekig kunststof venster, de onderdorpel is dichtgemetseld en wit gesausd. Het venster in de tweede laag is voorzien van een rolluik. Bij het pand Julianaplein 6 is de indeling van de gevel in tact. De indeling cq. horizontale roedeverdeling van de terrasdeuren en keukenvenster zijn verdwenen. De scheidingsmuur in rode en gele baksteen met profiellijsten is ongewijzigd bewaard gebleven.

De INTERIEURindeling van Julianaplein 4 is ten dele gewijzigd. De schuifdeuren tussen voor- en woonkamer zijn verwijderd. In het interieur van Julianaplein 6 is de indeling van beide bouwlagen ingrijpend gewijzigd. De scheiding tussen voor- en woonkamer is verdwenen, het vaste trappenhuis is doorgetrokken tot aan de zolderverdieping en bovendien hebben er enkele doorbraken plaatsgevonden.

Waardering

De herenhuizen van het complex rondom het Julianaplein zijn van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een sociaal-maatschappelijke en typologische ontwikkeling. De architectuurhistorische waarden worden bepaald door de bouwstijl en de funderingstechniek. De panden zijn van groot belang voor het oeuvre van architect N. Ramakers, beschikken over aanzienlijke esthetische kwaliteiten en zijn van belang vanwege de expressieve ornamentiek. Beide herenhuizen vormen een essentieel onderdeel van het complex rondom het Julianaplein, zijn vanwege de situering ten zeerste verbonden met de uitbreiding en ontwikkeling van Sittard, zijn van betekenis voor het aanzien van de stad en beschikken over een historisch-ruimtelijke relatie met de parkachtige omgeving en de bodemgesteldheid ter plaatse. De panden beschikken over een redelijke mate van architectonische gaafheid en zijn van belang in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de bebouwde omgeving. Bovendien beschikken beide herenhuizen in bovenregionaal perspectief over een redelijke architectuurhistorische en een hoge typologische en functionele zeldzaamheidswaarde.

De herenhuizen vertegenwoordigen een algemeen belang vanwege het geheel van voornoemde waarden.