Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
521653
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82809/22
Kadastrale aanduiding
Sittard T 579
Heistraat 2, 6142 AL te Einighausen

Omschrijving

Inleiding

ONTGINNINGSBOERDERIJ in traditioneel-ambachtelijke stijl, 1856. De boerderij is beeldbepalend gesitueerd op de voormalige dries van Einighausen, waarop de wegverbindingen naar Geleen (Heistraat), Guttecoven (Brandstraat) en Limbricht (Everstraat) uitkomen.

De boerderij werd in 1936 door de Sittardse architect Bovendeerd verbouwd. De veestal dwars op de achtergevel van het woonhuis, de parallelschuur met diverse stalaanbouwen achter het woonhuis, alsmede de vernieuwde inrijpoort tussen veestal en parallelschuur zijn weliswaar van belang voor het stedebouwkundig beeld van Einighausen, maar vanwege de talrijke verbouwingssporen UITGESLOTEN van individuele bescherming.

Omschrijving\t

Ontginningsboerderij met een op het noordoosten georiënteerd woonhuis. Het woonhuis heeft een rechthoekige PLATTEGROND, is ten dele onderkelderd en telt twee BOUWLAGEN met zolderverdieping onder een tussen kopgevels verzonken ZADELDAK met rode muldenpannen. Dakoverstekken. Bakgoten op klossen. Gepleisterde plinten, bakstenen gevels in kruisverband, hardstenen dorpels en lateien. Gesneden voegen. Ankers.

Het WOONHUIS heeft een symmetrisch ingedeelde VOORGEVEL met vijf vensterassen. Gepleisterde plint met kelderopeningen. In de middenas een niet-authentieke, rechthoekige houten paneeldeur met glas-in-lood paneel en glas-in-lood bovenlicht. Deze deur is geplaatst in een hardstenen lijst en bereikbaar middels vier hardstenen traptreden. Aan weerszijden van de deur twee rechthoekige houten T-vensters met hardstenen lateien en dorpels. In de tweede laag vijf rechthoekige houten kruiskozijnen met horizontaal ingedeelde glaspanelen, eveneens met hardstenen dorpels en lateien. De vensterluiken zijn verwijderd. De balkenlagen van de verdiepingen zijn bevestigd met ankers, die in de voorgevel de bouwjaaraanduiding "ANNO 1856" vormen. De linker ZIJGEVEL aan de zuidoostzijde is ten dele vernieuwd. In de eerste laag en ter hoogte van de zolderverdieping een rechthoekig houten venstertje. Schootankers. De rechter ZIJGEVEL aan de noordwestzijde heeft ter hoogte van de zolderverdieping twee segmentboogvormige houten venstertjes met strek, in de tweede laag een segmentboogvormig houten T-venster met strek, in de eerste laag een rechthoekige verticaal ingedeeld houten venster met rolluik. Vlechtingen als gevelafdekking, schootankers.

Het vrijgebleven deel van de ACHTERGEVEL is onregelmatig ingedeeld en vertoont verbouwingssporen. In de eerste laag een rechthoekige houten buitendeur, alsmede een rechthoekig houten T-venster met rolluik en twee rechthoekige houten zijvenstertjes. In de tweede laag een segmentboogvormig houten T-venster. Schootankers.

De INTERIEURindeling van het woonhuis is meermalen gewijzigd, waarbij de centrale gang intact is gebleven. De boerderij bevat voor het overige geen beschermde interieuronderdelen.

Waardering

De boerderij aan de Heistraat 2 te Einighausen behoort tot de oudste ontginningsboerderijen aan de rand van de Graetheide en is derhalve ten zeerste verbonden verbonden met het historische bodemgebruik en de ontginning van de Graetheide in de tweede helft van de negentiende eeuw in het bijzonder. De boerderij is voorts van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van de met name met deze ontginning samenhangende sociaal-economische, landschappelijke en typologische ontwikkelingen. De architectuurhistorische waarden van de boerderij worden hoofdzakelijk bepaald door de traditionele bouwstijl en de esthetische kwaliteit, die onder meer wordt bepaald door de brede gevelassen.

De boerderij is vanwege de situering ten zeerste verbonden met de ontwikkeling van het dorp Einighausen en is binnen deze nederzettingsstructuur van groot belang voor het aanzien van de openbare ruimte vanwege de historisch-ruimtelijke relatie met de nabijgelegen dries. Het gehele ensemble beschikt over een bijzondere historisch-ruimtelijke kwaliteit.

Het boerderijwoonhuis beschikt over een redelijke mate van architectonische gaafheid en is van groot belang voor de structurele en visuele gaafheid van de dorpse omgeving. Bovendien is een nog in functie zijnde ontginningsboerderij uit de tweede helft van de negentiende eeuw in regionaal perspectief typologisch buitengewoon zeldzaam geworden.

Deze ontginningsboerderij vertegenwoordigt een algemeen belang vanwege het geheel van voornoemde waarden.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) Boerderij(M1)

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1856
1856
exact
Bouwjaar van de boerderij
verbouwing
1877
1877
exact
Uitbreiding boerderij met schuur
verbouwing
1936
1936
exact
Verbouwing boerderij door architect Bovendeerd

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) Ontginningsboerderij met parallelschuur

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Traditionalisme
stijlzuiver

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Bovendeerd ; Limburg
architect / bouwkundige / constructeur
Boerderij in 1936 door Bovendeerd verbouwd