Inleiding

Dubbele mijnwerkerswoning in Lotharingse stijl, 1913, van het zogenoemde woningtype E. De woning is gesitueerd in het zuidwestelijke deel van het Eikske, een groep van 26 mijnwerkerswoningen die werd gebouwd in opdracht van de Maatschappij tot Exploitatie van Limburgsche Steenkoolmijnen Oranje Nassau te Heerlen. Het ontwerp van de woning werd gemaakt door het bouwbureau van deze particuliere mijnonderneming. In deze woninggroep zijn in totaal zes woningtypen vertegenwoordigd (typen A t/m F).

De woningen werden omstreeks 1957 aan de zijgevel uitgebreid met een douche- en toiletvoorziening van één bouwlaag onder plat. Vanwege deze uitbreiding werden de oorspronkelijke entree van het woonhuis- en de buitendeur van de bijkeuken aan het zicht onttrokken. De oorspronkelijke vrijstaande schuren met buitenprivaten werden in diezelfde periode gesloopt. In de achtertuinen werden aan weerszijden van de erfscheiding vrijstaande, gecombineerde schuren gebouwd.

De aan de zijgevels aangebouwde douche- en toiletvoorzieningen zijn voor de bescherming van ondergeschikt belang. UITGESLOTEN van bescherming zijn alle overige sedert 1913 gerealiseerde aan- en bijbouwen.

Omschrijving

Het oorspronkelijke bouwvolume van de dubbele mijnwerkerswoning werd gebouwd op een in hoofdvorm rechthoekige PLATTEGROND, aan weerszijden voorzien van een rechthoekig uitgebouwde bijkeuken. Het hoofdvolume telt een gedeeltelijke souterrainverdieping, anderhalve BOUWLAAG, alsmede een vliering. De bijkeukens aan weerszijden tellen één bouwlaag. Het geheel wordt gedekt door een WOLFDAK, waarvan de noklijn in de dwarsrichting op de Honigmannstraat is geprojecteerd. De bijkeukens hebben een ZADELDAK en de aangebouwde toilet- en douche-eenheden een LESSENAARSDAK. Bakgoten annex overstekken op houten consoles. De oorspronkelijke houten boeiboorden hebben een eenvoudige ornamentering. De daken van beide panden worden thans gedekt door betonpannen. Beide panden hebben een gecombineerde nokschoorsteen en een afgeknotte schoorsteen op het voordakvlak. De woningen waren oorspronkelijk voorzien van segmentboogvormige houten T-VENSTERS (zowel enkel- als meervoudig) met ingedeelde bovenlichten; segmentboogvormige houten souterrainvensters met kleine roedeverdeling; segmentboogvormige houten kruiskozijnen met kleine roedeverdeling in de glaspanelen. De oorspronkelijke, segmentboogvormige houten woonhuisDEUREN met zesruits bovenlichten in de zijgevels en de rechthoekige opgeklampte toegangsdeuren van de bijkeukens werden verwijderd vanwege de omstreeks 1957 gerealiseerde aanbouwen. Honigmannstraat 6 heeft kunststof vensterkozijnen met roedeverdeling en Honigmannstraat 8 heeft aluminium kozijnen in het hoofdvolume en houten kozijnen elders.

De woningen van het type E kenmerken zich in de oorspronkelijke situatie voor wat betreft de MATERIAALTOEPASSING door geprofileerde rode bakstenen gevelkaders: plinten, lisenen, kroonlijsten en getrapte frieslijsten. Metselwerk in kruisverband, oorspronkelijk met knip- en snijwerk in de voegen. Tussen deze kaders verdiept geplaatste gecementeerde gevelvelden met rode bakstenen speklagen, aanzet- c.q. sluitstenen en kaderornamenten. Hardstenen vensterbankplaten, bakstenen vensterdorpels. De VOORGEVEL van de dubbele mijnwerkerswoning Honigmannstraat 6-8 is symmetrisch ingedeeld en bestaat uit twee door een liseen gescheiden helften. In de plint hebben beide panden een souterrainvenster. Honigmannstraat 6 heeft in de eerste en tweede laag een segmentboogvormig T-venster met bovenlicht en hardstenen dorpel; Honigmannstraat 8 heeft rechthoekige kozijnen en hardstenen dorpel, in de eerste laag met bovenlicht. Het kozijn in de tweede laag is van aluminium. De voorgevel van de uitgebouwde bijkeuken van Honigmannstraat 6 heeft een segmentboogvormig vierruits kunststof venster met hardstenen dorpel. Honigmannstraat 8 heeft in de voorgevel van de bijkeuken een segmentboogvormig venster met hardstenen dorpel.

Het aanzicht van de ZIJGEVELS van Honigmannstraat 6 en 8 wordt in de eerste laag gedomineerd door de oorspronkelijke bijkeuken, waarachter omstreeks 1957 een douche- en toileteenheid werd aangebouwd. Beide panden hebben in de zijgevel van de bijkeuken een segmentboogvormig vensterkozijn met bakstenen dorpel. In het dakvlak van het hoofdvolume bevinden zich niet-authentieke kleine dakvensters.

De ACHTERGEVELS van deze dubbele mijnwerkerswoning waren in de oorspronkelijke situatie identiek aan de voorgevels. De achtergevels van Honigmannstraat 6 en 8 hebben in de eerste laag segmentboogvormige houten deur met zijlicht. Honigmannstraat 8 heeft in de eerste laag rolluiken. In de tweede is het oorspronkelijke enkele vensterkozijn vervangen door twee rechthoekige vensters met bovenlicht en gepleisterde dorpel. De indeling van het INTERIEUR van Honigmannstraat 8 is op beide verdiepingen gewijzigd.

Waardering

De mijnwerkerswoningen van het Eikske zijn van cultuurhistorische waarde en vertegenwoordigen nationaal belang als bijzondere uitdrukking van de sociaal-economische ontwikkeling van de mijnstreek sedert het laatste decennium van de 19de eeuw en als specimina van een woonhuistype met een aanzienlijk innovatief karakter. De mijnwerkerswoningen van het Eikske zijn van belang als bijzondere vorm van huisvesting van mijnpersoneel.

De woningen zijn van architectuurhistorische waarde vanwege de toepassing van de Lotharingse bouwstijl, vanwege de betrokkenheid van het bouwbureau van de Maatschappij tot Exploitatie van Limburgsche Steenkoolmijnen Oranje Nassau bij het ontwerp, de esthetische kwaliteit als ook vanwege de bijzondere materiaaltoepassing en ornamentiek.

De dubbele woning Honigmannstraat 6 en 8 vormt een belangrijk onderdeel van de woninggroep het Eikske en is vanwege deze situering verbonden met de ontwikkeling van de streek sedert de grootschalige exploitatie van steenkoolmijnen. Beide panden zijn van belang voor het aanzien van zowel de wijk als de gemeente.

De dubbele mijnwerkerswoning is in redelijke mate gaaf bewaard gebleven en van belang voor zowel de structurele als visuele gaafheid van de gehele woninggroep.

De mijnwerkerswoningen van het Eikske beschikken in nationaal perspectief over een zeer hoge architectuurhistorische, typologische en functionele zeldzaamheidswaarde.