Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
521715
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82805/74
Kadastrale aanduiding
Zevenbergen M 4487
Stationslaan 1, 4761 BG te Zevenbergen

Omschrijving

Inleiding.

Neo-Classicistisch stationsgebouw uit 1854, gebouwd in opdracht van de 'Société Anonyme des Chemins de Fers d'Anvers à Rotterdam', maar in 1885 aanzienlijk uitgebreid toen het in handen kwam van de 'Maatschappij tot exploitatie van Staatsspoorwegen'. Het middendeel werd bij die gelegenheid verbreed en met een verdieping verhoogd, de binnen- en buitenhoeken kregen geblokte pilasters en de gevels werden gepleisterd. Als zodanig is het herkenbaar bewaard gebleven als een 'Waterstaatsstation', dat belangrijke overeenkomsten vertoont met het destijds door de afdeling Waterstaat van het Ministerie van Binnenlandse Zaken veel gebruikte standaardontwerp voor de vierde en vijfde klasse. Het station is gelegen aan de in 1855 gereedgekomen spoorlijn van Antwerpen naar Rotterdam en is nagenoeg identiek aan dat te Oudenbosch.

Omschrijving.

Het stationsgebouw beslaat een nagenoeg L-vormige plattegrond en telt één en twee bouwlagen met kapverdiepingen onder met gesmoorde, verbeterde Hollandse pannen gedekte zadeldaken. Daken met omlopende windveren en overstekken op gesneden klossen. Aan de perrongevel bevindt zich aan de noordzijde een kleine eenlaagse uitbouw onder plat op vierkante plattegrond. Een soortgelijke uitbouw aan de zuidzijde is bij een verbouwing in 1949 verdwenen. Dakkapellen, evenals de luifel aan de voorzijde, uit later tijd. Het bakstenen pand is gepleisterd en gewit. Onderlangs de gevels bevindt zich een omlopende plint. Horizontale en verticale geleding door middel van lijsten en geblokte hoeklisenen. Verdere verlevendiging door middel van frontonachtig lijstwerk in de topgevels en wenkbrauwbogen om de vensters. Symmetrische straatgevel van vijf traveeën, bestaande uit een centraal tweelaags gedeelte met eenlaagse vleugels. Centrale deel met risalerende middentravee, bekroond door een tuitgevel onder een aankappend, dwars zadeldak met gelijke noklijn en dakvoet als het hoofddak. Op de begane grond en verdieping brede, getoogde T-vensters. In de topgevel evenals in de zijtopgevels enkele oculi, deels voorzien van gietijzeren rozet- en kruisvensters. Het middendeel risaleert ten opzichte van de eenlaagse vleugels aan weerszijden, voorzien van een ornamentiek en vensters als voornoemd. Asymmetrische perrongevel van vier aaneengesloten traveeën en een uitgebouwde vijfde travee aan de rechterzijde, bekroond met een sobere, gekorniste goot. Op de verdieping per travee twee gekoppelde, rechtgesloten schuifvensters. Overige vensters en detaillering als voornoemd. De indeling van het grotendeels gemoderniseerde interieur geeft nog ten dele een indruk van de oorspronkelijke situatie. Het vanaf de straatzijde toegankelijke centrale gebouw geeft aan de achterzijde tevens toegang tot de perrons. Op de begane grond onder meer een voormalige vestibule, plaatskaartenkantoor en wachtkamer. Verder een trap naar de op de verdieping gelegen dienstwoning die sinds 1949 via een eigen opgang van buitenaf toegankelijk is.

Waardering.

Het stationsgebouw is van algemeen belang. Het object bezit cultuurhistorische waarde als uitdrukking van een sociaal-economische en technische ontwikkeling en is als zodanig van belang voor de ontwikkelingsgeschiedenis van het spoorwezen. Verder vanwege het belang van het type en de in het gebouw vervatte bouwgeschiedenis voor de ontwikkeling van door de ingenieurs van Waterstaat ontworpen stationsgebouwen. Het object bezit architectuurhistorische waarde vanwege het belang van de overgeleverde Waterstaatsarchitectuur voor de architectuurgeschiedenis. Het object heeft ensemblewaarde als beeldbepalend onderdeel van de historische bebouwing aan de Stationslaan en de relatie met het spoorwegemplacement en omliggende acceswegen. Het object is zeldzaam daar het -samen met het station van Oudenbosch- dateert uit de pioniersfase van de spoorlijn Antwerpen - Rotterdam en het merendeel van de oorspronkelijke gebouwen langs de oudste spoorlijnen van vóór 1860 in ons land is verdwenen.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Handelsgebouwen, opslag- en transportgebouwen Transport Stationsgebouw

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1854
1854
exact
verbouwing
1885
1885
exact

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Neo-Classicisme
invloeden