Inleiding

Villa Waterloo is rond 1865 gebouwd in opdracht van de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen. De spoorlijn tussen Zwolle en Deventer werd omstreeks dat jaar in gebruik genomen. De villa werd gebruikt als tekenkamer van de spoorwegen, waarschijnlijk ook als dienstwoning. Het gebouwtype en de bouwstijl is typerend voor de spoorweggebouwen uit die periode. Dienstwoningen en stationsgebouwen zijn veelal variaties op hetzelfde thema: een smal, twee verdiepingen tellend hoofdvolume onder flauw hellend zadeldak met verticale vensters. Opvallende gelijkenissen tussen het verdwenen stationsgebouw van Wijhe en de villa zijn naast deze hoofd- en venstervorm de ronde ramen in de geveltoppen en de gesneden windveren.

De villa is beeldbepalend en structurerend onderdeel van een reeks vrijstaande villa's langs de Stationsweg aan de rand van Wijhe ten noordwesten van de spoorlijn. Het pand ging over in handen van de Mr W.L. baron De Vos van Steenwijk, eigenaar van landgoed De Gelder. Het huis werd tot in ca. 1990 bewoond. In 1995 is het dan sterk vervallen pand grondig gerestaureerd. De luiken met zandlopermotief (landgoed De Gelder) zijn verwijderd, evenals de schoorsteen. Het pand biedt sindsdien onderkomen aan verschillende kantoren.

Omschrijving

Gepleisterde villa, bestaande uit een smal langwerpig bouwvolume van twee bouwlagen met tegen beide zijgevels een smallere dwarsvleugel van één bouwlaag zodat een kruisvormige plattegrond ontstaat. Hoofdvolume en zijvleugels onder flauw hellende, elkaar kruisende zadeldaken. De windveren en dakranden zijn aan alle zijden voorzien van decoratief snijwerk. Alle gevelopeningen hebben afgeronde bovenhoeken. Aan de voorgevel (Z) bevindt zich op de begane grond een driezijdige erker met deuren; boven de erker op de verdieping een driezijdig overluifeld balkon met sierlijk ijzeren hekwerk en balkondeuren met roedenverdeling. In de geveltoppen van het hoge bouwdeel een rond venster. De topgevels van de dwarsvleugels (O en W) hebben in grote lijn dezelfde gevelindeling: twee vierruitsvensters onder bovenlicht met persiennes en in de geveltop een dubbel rondboogvenster. In de westgevel bevindt zich tussen de vensters een entree onder bovenlicht. In alle zijgevels voorts vierruitsvensters als omschreven. De achtergevel(N) van het hoge deel heeft een entree en rondboogvenster; de noordgevels van de vleugels een deur en twee kleine venstertjes.

Interieur met oorspronkelijke indeling, trappenhuis, eenvoudige stucplafonds en een sobere houten lambrisering.

Waardering

Villa van algemeen architectuur-, cultuurhistorisch en stedenbouwkundig belang:

- vanwege de oorspronkelijk functionele relatie met de spoorlijn

- vanwege de bouwstijl en detaillering, typerend voor spoorweggebouwen rond 1870

- vanwege de gaafheid van ex- en interieur

- vanwege de situering