Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
522562
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82760/32
Kadastrale aanduiding
Nieuweschans D 232
Hamdijk 39, 9693 TC te Bad Nieuweschans

Omschrijving

Inleiding

DWARSHUISBOERDERIJ gebouwd in 1887 in opdracht van D.E. Muntinga. Bij de boerderij hoort een aantal bijgebouwen, waaronder een koetshuis met stroschuur, die buiten de bescherming van rijkswege vallen vanwege jongere verbouwingen. In 1966 is in de zijgevel van de boerderij een garagedeur geplaatst en nog weer later is de achtergevel van de boerderij deels vernieuwd en zijn de decoratieve windveren weggehaald. Ondanks deze wijzigingen is het uiterlijk als zodanig nauwelijks aangetast.

Bij de boerderij hoort een ruime tuin waarin een aantal monumentale bomen staat zoals een linde, een kastanje en een rode beuk. Het erf wordt van de openbare weg gescheiden door een gracht waarover een vernieuwd betonnen voetgangersbruggetje ligt. Een oprijlaan met linden geeft toegang tot het achtererf. De boerderij is beeldbepalend gelegen aan de Hamdijk, onderdeel uitmakend van een boerderijenlint.

Omschrijving

DWARSHUISBOERDERIJ met aan de zuidzijde drie en aan de noordzijde twee krimpen. Het geheel onderkelderde VOORHUIS is opgetrokken in een rode baksteen op een iets uitspringend gepleisterd trasraam afgezet met een gepleisterde lijst. Het schilddak, gedekt met een zwarte platte Friese pan, heeft twee gemetselde schoorstenen en een kroonlijst met tandlijst. Op de hoeken van de gevels gemetselde pilasters.

Midden in de voorgevel (oost) een doorgetrokken vijfhoekig risaliet met hoekpilasters onder een plat dak met kroonlijst met tandlijst; in het risaliet op de begane grond drie getoogde keldervensters met diefijzer en drie H-vensters binnen een gepleisterde omlijsting met kuif; op de verdieping twee T-vensters en openslaande deuren met bovenlicht met beschilderd glas-in-lood, alle binnen een gepleisterde omlijsting met kuif. Voor de openslaande deuren een houten balkon met hek met houten panelen en een decoratief gietijzeren paneel. Bovenin de gevel drie gepleisterde vlakken waarin het jaar wanneer de familie eigenaar werd en de naam van de boerderij: `1757 RemkesHeerd'. Zowel links als rechts van het risaliet twee H-vensters en twee zaadvensters met roedenverdeling.

In de zuidgevel de hoofdentree bestaande uit een dubbele paneeldeur met bovenlicht, binnen een in panelen gepleisterde portiek met een omlijsting van gepleisterde pilasters met fantasiekapiteel en kroonlijst waarin: `17 Remkes Heerd 57' twee H-vensters. Aan de voet van beide pilasters een gevelsteen, met op de linker `D.M. 18' en op de rechter `E.V. 87'. Voor de entree een natuurstenen stoep (drie treden). Ook in de zuidgevel twee H-vensters en drie volwaardige zaadvensters met roedenverdeling, alle binnen een gepleisterde omlijsting met kuif; een getoogd keldervenster met diefijzer.

In de noordgevel twee T-vensters, een (vernieuwd) H-venster en drie volwaardige zaadvensters met roedenverdeling, alle binnen een gepleisterde omlijsting en kuif; drie getoogde keldervensters.

Het SCHUURgedeelte opgetrokken in een rood-bruine baksteen onder een aangekapt zadeldak met gemetselde schoorsteen, deels gedekt met een grijze kruispan, deels met golfplaat (niet origineel). In de eerste krimp van de zuidgevel, aan de oostzijde een H-venster en een zaadvenster, beide met segmentboog; aan de zuidzijde twee H-vensters met segmentboog. In de tweede krimp van de zuidgevel, aan de oostzijde een smal H-venster met segmentboog; aan de zuidzijde een (vernieuwde) paneeldeur binnen een gepleisterde omlijsting met een aangesmeerde stoep, en twee H-vensters met segmentboog. In de derde krimp van de zuidgevel, aan de oostzijde een smal venster met segmentboog; aan de zuidzijde een garagedeur en een betonvenster (beide niet origineel), en elf getoogde ijzeren schuurvensters met roedenverdeling.

In de deels vernieuwde achtergevel (west) een hoge roldeur (niet origineel), (vernieuwde) dubbele schuurdeuren, (vernieuwde) dubbele deuren met deurlichten onder een latei, en elf tweeruits ijzeren schuurvensters met een anderhalfsteens segmentboog van gele baksteen. In de top een ijzeren roosvenster met rollaag rondom van gele baksteen.

In de eerste krimp van de noordgevel dubbele houten schuurdeuren. De tweede krimp van de noordgevel is blind.

In het INTERIEUR zijn onder meer van belang: in de gang het gepleisterde plafond met lijstwerk en decoratief rozet; de dubbele tochtdeuren met deurlichten van geëtst glas en een bovenlicht waarin geëtst staat: `Welkom 1729 - 1929'. In de voorkamer het plafond met decoratieve panelen; de grijs-paars geaderde marmeren schouw.

Waardering

Dwarshuisboerderij van algemeen belang vanwege cultuur- en architectuurhistorische waarde

- als voorbeeld van een dwarshuisboerderij uit 1887

- vanwege de verzorgde Eclectische detaillering

- als herinnering aan de bloei van de landbouw in die streek

- vanwege de redelijke mate van gaafheid van het exterieur

- vanwege de beeldbepalende ligging aan de Hamdijk

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) Boerderij(M1)

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1887
1887
exact
verbouwing
1966
1966
exact
garagedeur in zijgevel schuur

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) Dwarshuisboerderij Oldambtster

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Eclecticisme
invloeden

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Muntinga, D.E. ; Groningen II
opdrachtgever