Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
523002
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82879/115
Kadastrale aanduiding
Nijmegen B 3931
Oranjesingel 65, 6511 NR te Nijmegen

Omschrijving

Inleiding

Halfvrijstaand HERENHUIS met oorspronkelijk SMEEDIJZEREN HEKWERK rond de voortuin, gelegen aan de zuidzijde van de Oranjesingel. Het huis is gebouwd in 1907 naar ontwerp van de Nijmeegse architect W.J. Maurits in een overgangsstijl met onder meer invloeden van het rationalisme en de Art Nouveau. Dit laatste dan in de sobere strakke Nederlandse variant, de Nieuwe Kunst. Het pand is gelegen aan de oostzijde van de Oranjesingel temidden van gelijksoortige herenhuizen en is tegelijk gebouwd met het linker buurpand.

Omschrijving

Het in kruisverband gemetselde, bakstenen pand is opgetrokken op rechthoekige grondslag en telt drie bouwlagen onder een plat dak. Ter plaatse van de voor- en een deel van de rechter zijgevel bevindt zich een schild, gedekt met leien in maasdekking. De gevel bevat speklagen, hoekblokken en andere details in zandsteen. Het pand is geheel onderkelderd.

De VOORGEVEL bevat links een risaliet met op de begane grond een driezijdige erker met schuifvensters en in het rechter zijvlak een deur die toegang geeft tot een terras, dat wordt omgeven door een smeedijzeren hekwerk. Het glas-in-lood in de bovenlichten is in 1997 aangebracht naar voorbeeld van het glas-in-lood in het linker buurpand (nr. 67). In het voorvlak bevinden zich twee kelderlichten. Het bovenste deel van de penanten is uitgevoerd in zandsteen. Deze penanten gaan over in de balustrade van het balkon boven de erker. Tussen de zandsteen kolommen bevinden zich hier smeedijzeren hekwerken. Het zandsteen, dat ook als latei boven de vensters is aangebracht, is gebeeldhouwd. Het balkon is toegankelijk via enkelruits schuifdeuren met een 3-ruits bovenlicht. Ter weerszijden bevinden zich enkelruits schuifvensters. Boven de vensters bevindt zich een zandstenen latei, boven het getoogde bovenlicht boven de deur een segmentboog met zandstenen aanzet- en sluitsteen. De risaliet eindigt in een topgevel met imitatie vakwerk. De geveltop kraag iets uit boven een zandstenen lijst op klossen. De gevel bevat hier een drielicht met enkelruits schuifvensters, omlijst door zandsteen. Onder de lijst heeft de gevel twee muurankers in Art Nouveau-stijl.

Rechts heeft de gevel op de begane grond twee enkelruits schuifvensters met halfrond bovenlicht en op de verdieping met getoogd 3-ruits bovenlicht. De vensters op de begane grond worden ontlast door een steens rondboog, op de verdieping met een steens segmentboog, beide met zandstenen aanzet- en sluitsteen. De gevel wordt afgesloten met een houten bakgoot op een uitkragende zandstenen lijst op klossen. Het dakvlak heeft hier een dakkapel met 2-ruits stolpraam.

De gevel heeft op de rechter hoek een overhoeks geplaatste risaliet die boven de gootlijn overgaat in een vierkant torentje, eindigend in een tentdak met leien in maasdekking en een zinken piron op de nok. De risaliet heeft op de begane grond een enkelruits schuifvenster met halfrond bovenlicht. Hierboven bevindt zich een zandstenen balkon met smeedijzeren balustrade. Het zandsteen is gebeeldhouwd. Het balkon is toegankelijk via een enkelruits deur met 3-ruits getoogd bovenlicht, ontlast door een steens segmentboog met zandstenen aanzet- en sluitsteen. Boven de sluitsteen heeft de gevel een muuranker in Art Nouveau-stijl. De tweede verdieping heeft een tweelicht in zandstenen kozijn met enkelruits draairamen. De gevels van het torentje worden beëindigd met een houten bakgoot op een uitkragende zandstenen lijst op klossen.

De ACHTERGEVEL bevat in het metselwerk dubbele speklagen van zwarte steen, vermoedelijk kalkzandsteen. De gevel heeft in het linker gedeelte op de begane grond twee en op de beide verdiepingen drie vensters, deels T-vensters, deels met 2-ruits stolpramen. Alle met 4-ruits bovenlichten en op de begane grond en de eerste verdieping ontlast met een halfsteens rollaag en daar overheen een steens segmentboog, op de tweede verdieping ontlast door een anderhalf steens strek. De begane grond heeft in dit geveldeel rechts een dichtgezette brede toegang, met daarin een smallere toegang met ongelijk ingedeelde 9-ruits deur en ongelijk ingedeeld 6-ruits bovenlicht, beide deels bezet met geel kathedraalglas. De deur is aangebracht bij de wijziging van het achterliggende interieur. Links naast de deur bevindne zich twee kelderlichten, waarvan de linker is gewijzigd.

Het rechter deel van de gevel bevat op de begane grond een grote pui met schuifdeuren bezet met glas-in-lood, die toegang geven tot het terras. Hierboven springt de gevel ver terug en heeft twee balkons met oorspronkelijke smeedijzeren balustrade en toegankelijk via dubbele enkelruits schuifdeuren met tweemaal gedeeld bovenlicht met 2-ruits vensters bezet met glas-in-lood.

De RECHTER ZIJGEVEL bevat links op de begane grond de hoofdentree, bestaande uit een houten paneeldeur met glaspanelen achter siersmeedwerk. Rechts heeft de deur een zijlicht, boven de deur en het zijlicht een terugliggend drielicht. Vóór de kozijnstijlen tussen deur en zijlicht en tussen de drie bovenlichten bevinden zich zandstenen geornamenteerde zuiltjes. Het kalf, de onderdorpel van het zijlicht en de bovendorpel zijn eveneens uitgevoerd in zandsteen. Het kalf en de bovendorepl zijn geornamenteerd. Rechts van de entree bevinden zich twee vensters van ongelijke grootte; het linker heeft een 4-ruits onderraam en een 2-ruits bovenlicht, het rechter een enkelruits onderraam en een 3-ruits bovenlicht. Alle ramen zijn bezet met glas-in-lood waarin de kleuren zwart en rood vorkomen. De vensters worden ontlast door één doorgaande halfsteens rollaag met daarboven één steens segmentboog.

Het INTERIEUR is vermoedelijk in de periode 1920-1930 op de begane grond gewijzigd. Uit deze periode dateren de tegelvloer en de betegelde lambris in onder meer rood en zwart in de voorraadkamer op de begane grond. Het interieur bevat verder op de begane grond in de entree, de garderobe en het toilet een betegelde meerkleurige vloer en een betegeld lambris in zwart en blauwgroen. De traphal bevat een houten lambrizering, parket, een schouw met betegelde achterwand en een trap met gedraaide balusters die opgaat tot de bovenste verdieping. De vertrekken bevatten stucplafonds met vakverdeling in licht geprofileerde lijsten. De kamer rechts achter op de begane grond heeft een zoldering van moer- en kinderbinten met sleutelstukken onder de moerbinten. De kozijnen rondom een deel van de deuren hebben gesneden belegstukken.

De voortuin wordt omgeven door het oorspronkelijke smeedijzeren HEKWERK.

Waardering

Herenhuis met smeedijzeren hekwerk uit 1907 in een overgangsstijl met onder meer invloeden van het rationalisme en de sobere Nieuw Kunst naar ontwerp van W.J. Maurits.

- Van architectuurhistorische waarde als goed en vrij gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een herenhuis met ornamentiek beïnvloed door het rationalisme en de Art Nouveau. Het pand valt op door hoogwaardige esthetische kwaliteiten, zoals het geavanceerde materiaalgebruik en de rijke ornamentiek. Karakteristiek zijn onder meer de ornamentiek rond de entree en de interieuronderdelen. Er is sprake van een ensemblewaarde als onderdeel van de villabebouwing langs de Groesbeekseweg, waarbinnen het pand behoort tot de omstreeks 1900 gangbare villatypen, welke samen met de oudere en later typen en stijlen goed de ontwikkeling van de villabouw weergeven.

- Van stedebouwkundige waarde door de laag gelegen situering aan de Groesbeekseweg. De weg bezit hier nog een in vrij gave staat bewaard, zij het beperkt bestand aan historische huizen, die tezamen met de vele particuliere en openbare groenelementen een aantrekkelijk, waardevol straatbeeld vormen.

- Van cultuurhistorische waarde als herkenbaar element uit een maatschappelijke ontwikkeling. Het pand is gebouwd als huisvesting van de nieuwe en kapitaalkrachtige stedelijke elite, die zich bij voorkeur vestigde in kapitale villa's langs de uitvalswegen van het 19de eeuwse Nijmegen.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Woonhuis

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1907
1907
exact

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Herenhuis

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Art Nouveau
invloeden

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Maurits, W.J. ; Gelderland
architect / bouwkundige / constructeur