Inleiding

Dubbele VILLA uit 1909 naar ontwerp van architect F. Ludewig in overgangsarchitectuur; een gemengde bouwtrant met traditionele kenmerken en invloeden van de chaletstijl. Het vrijstaande pand bevindt zich in de wijk Hengstdal in Nijmegen-Oost, en is gesitueerd aan de zuidzijde van de Berg en Dalseweg. Het pand staat enigszins schuin op de weg geprojecteerd.

Alleen het linker pand heeft aan de zijkant van het huis een moderne garage aangebouwd die niet onder de bescherming valt.

Omschrijving

Dubbele VILLA van twee bouwlagen en zolderverdieping op samengesteld grondplan. De bouwmassa bestaat uit een rechthoekige hoofdbouw met kleinere aanbouwen tegen alle vier zijden. In de hoofdbouw zijn twee tweebeukige woningen ondergebracht. De brede beuken met de kamers en suite grenzen aan elkaar. Aan de straatzijde bevinden zich twee erkers met overdekte balkons tegen de hoofdbouw. In de aanbouw tegen respectievelijk de linker en rechter zijgevel bevindt zich de entree, de bijkeuken en een slaapkamer op de verdieping. Aan de achterzijde is het pand in het verlengde van de kamers en suite uitgebouwd met twee serres en loggia's onder doorgetrokken dakschild.

Het samengestelde DAK bestaat uit een zadeldak met twee grote aankappingen aan de voorzijde (ter plaatse van twee geveltoppen) en een gedeeltelijk doorgetrokken dakschild aan de achterzijde. De dakranden zijn afgezet met gesneden windveren. Het dak is gedekt met rode verbeterde Hollandse pannen en watert af via bakgoten op bewerkte klossen. In het achterschild bevinden zich twee grote houten dakkapellen met aangekapte zadeldaken (pannen dekking). In zowel het voor- als achterschild komen schoorstenen voor.

De bakstenen GEVELS met trasraam zijn in kruisverband gemetseld. De gevels zijn overwegend asymmetrisch ingedeeld. De voor- en zijgevels worden horizontaal geleed door natuurstenen waterlijsten ter hoogte van de venster-lekdorpels en een afsluitend fries met siermetselwerk in gele en rode baksteen. De horizontale geleding van de sobere achtergevel bestaat uit rollagen. De geveltoppen aan de voor-, linker en rechter zijde zijn voorzien van baksteenvlechting en imitatie-vakwerk met wit gepleisterde velden. In de gevels is een grote variatie aan venstertypen toegepast: draairamen in enkelvoudige en tweedelige kozijnen en schuiframen met meerruits bovenlichten in enkelvoudige en kruiskozijnen. Het merendeel van de (onder-)ramen is voorzien van luiken. De gevelopeningen worden afgesloten door rollagen of hanekammen. Beide woningen hebben aan de voorzijde een houten erker en balkon met afgeschuinde hoeken. De tuindeuren in de erker van nummer 146 zijn vervangen door een raam. Het balkon van nummer 148 wordt afgesloten door een samengesteld dakje met shingles. Het balkon van nummer 146 bevindt zich onder een doorgetrokken dakschild. De houtconstructie en de hekwerken van de balkons zijn bewerkt.

In de aanbouwen tegen de zijgevels zijn de entrees van beide woningen ondergebracht. De paneeldeur bevindt zich onder een afdak (shingles) met ondersteunende hoekkolom. Het vloertje voor de deur, de dorpel en de neuten zijn uitgevoerd in hardsteen. De voordeur wordt aan weerszijden geflankeerd door een band met siermetselwerk in gele steen. Boven de entree bevindt zich op de verdieping (ter plaatse van het trappenhuis) een groot samengesteld venster. De achterkant van het pand wordt gedomineerd door twee aan elkaar grenzende rechthoekige serres met loggia's op de verdieping. De opzet en de detaillering van deze forse uitbouw komt grotendeels overeen met die van de erker en het balkon aan de voorzijde van nummer 146: houten serre op bakstenen plint, enkelruits onderramen, meerruits bovenlichten, bewerkte standvinken onder doorgetrokken dakschild. De RUIMTELIJKE INDELING bestaat uit twee gespiegelde woningen met elk een brede en een smalle beuk. In de brede beuk bevinden zich de kamers en suite en de serre. In de smalle beuk zijn een kleine kamer, een hal met trappenhuis en de keuken ondergebracht. De vestibule met toilet en de bijkeuken bevinden zich in de zij-aanbouw. In beide woningen zijn diverse oorspronkelijke INTERIEURELEMENTEN bewaard gebleven, zoals betegelde wanden in de vestibule en het toilet, een gesneden houten bordestrap met drie armen, vlakke stucplafonds met een geometrische indeling (brede banden met groeven, smalle lijsten, rozetten in de vorm van vierpassen), enkele natuurstenen schoorsteenmantels, meerkleurige glas-in-loodramen met gestileerde bloemmotieven.

Waardering

Dubbele VILLA uit 1909.

- Van architectuurhistorische waarde als goed voorbeeld van een dubbele villa uit 1909 in overgangsarchitectuur naar ontwerp van architect F. Ludewig. Het pand valt op door hoogwaardige estethische kwaliteiten, zoals gave verhoudingen, een zorgvuldige detaillering, gevarieerd materiaal- en kleurgebruik. Voorts zijn de interieurs van beide woningen redelijk goed bewaard gebleven.

- Van stedenbouwkundige waarde als karakteristiek onderdeel van een historisch gegroeid stedelijk bebouwingspatroon, namelijk de bouw van voorname woonhuizen aan de singels en uitvalswegen van Nijmegen: hoofdzakelijk aaneengeschakelde herenhuizen dicht bij het centrum en op grotere afstand meer vrijstaande villabebouwing.