Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
523451
Complexnummer
523450 - Vriezenhuis
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82947/147
Kadastrale aanduiding
Winterswijk E 10418
Wooldseweg 119, 7108 AA te Winterswijk Woold

Omschrijving

Omschrijving onderdeel A SCHOLTEBOERDERIJ op samengestelde plattegrond bestaande uit een blokvormig WOONHUIS dat via een smal eenlaags platgedekt tussenlid is verbonden met een dwarsgeplaatst BEDRIJFSGEDEELTE. Deze dwarsbouw steekt aan de rechterzijde buiten het voorhuis uit. Het BEDRIJFSGEDEELTE is opgetrokken in rode baksteen in kruisverband en bestaat uit twee aan elkaar gekoppelde bouwdelen elk gedekt met een wolfdak belegd met gesmoorde en deels rode Hollandse pannen.

Het onderkelderde WOONHUIS is opgetrokken op een rechthoekige plattegrond en is twee bouwlagen en een zolderverdieping hoog onder een afgeplat schilddak belegd met gesmoorde muldenpannen. Het dak is voorzien van enkele dakkapellen en een aantal gemetselde schoorstenen met pijp. De gevels zijn opgetrokken in rode baksteen in kruisverband en verrijkt met pleisterwerk, onder andere in de vorm van hoekpilasters en speklagen. De omlopende, uitgemetselde plint wordt afgesloten door een gepleisterde bloktandlijst. Voorts zijn smeedijzeren sierankers in Art Nouveau-stijl toegepast. Boven het fries met in imitatie-sgraffito uitgevoerde florale Art Nouveau-motieven, wordt de gevel afgesloten door een gekorniste houten bakgoot op deels gemetselde en deels witgeschilderde houten consoles. Overwegend zijn tweeruits schuifvensters (2(1+1)) in de eerste bouwlaag toegepast en stolpvensters met enkelruits bovenlichten op de verdieping. De symmetrisch ingedeelde VOORGEVEL telt vijf vensterassen tussen in blokverband gepleisterde hoekpilasters, waarbij de terugliggende middenas eveneens wordt geflankeerd door in blokverband gepleisterde pilasters. In de terugliggende middenas bevindt zich in de eerste bouwlaag de entree met dubbele paneeldeuren met Neo-Renaissance detaillering en een venster achter smeedijzeren traliewerk en een tweeruits bovenlicht. Het portiek is bekleed met stucwerk en geglazuurde wandtegels en bevat rechts een marmoriet plaat met de datum 17-9-1904 en de intialen JWE en HCT. Het portiek wordt omgeven door een deels gepleisterde hoefijzerboog. Op de verdieping geeft een dubbele openslaande deur met enkelruits bovenlicht toegang tot een inpandig balkon houten balustrade. Dit balkon wordt gedragen door een hoefijzerboog voor het portiek en consoles eveneens omgeven door een deels gepleisterde hoefijzerboog. In de eerste en tweede bouwlaag bevinden zich ter weerszijden van de middenas vensters zoals omschreven. De vensters worden aan de bovenzijde afgesloten door een gepleisterde latei met gesneden onderrand en iets schuin naar boven doorgetrokken hoekstukken. Hierboven bevindt zich nog een gemetselde segmentboog. Aan de onderzijde rusten de vensters van de eerste bouwlaag op een doorlopende waterlijst en de vensters van de verdieping elk op een gepleisterde onderdorpel met opstaande hoekstukken die van een Art Nouveau-detaillering voorzien zijn. Links en rechts in het dakschild bevindt zich een dakkapel onder een overstekend lessenaarsdak voorzien van windveren met bijzonder gesneden uiteinden, gelijkend op hondenkoppen. De kapellen hebben gekoppelde enkelruits vensters. De asymmetrisch ingedeelde voorgevel van het ACHTERHUIS wordt gedomineerd door een licht vooruitspringende partij met puntgevel. In deze partij bevinden zich in de eerste bouwlaag twee schuifvensters (1(1+1)) en in de topgevel die is gevuld met pseudo vakwerk en gepleisterde kruismotieven een tweede venster. De gevel bezit rechts een gepleisterde hoekpilaster. In het linker geveldeel bevinden zich drie schuifvensters. De RECHTER ZIJGEVEL van het voorhuis bestaat rechts uit een twee vensterassen brede, licht vooruitspringende partij met in de eerste en tweede bouwlaag vensters zoals reeds beschreven. In de terugliggende linker partij bevinden in de vertikale middenas twee reeds beschreven vensters boven elkaar. In het dakschild rechts bevindt zich een dakkapel zoals reeds beschreven en links een niet-oorspronkelijk dakraam. Het platgedekte eenlaagse tussenlid bezit rechts een T-venster met drieruits bovenlicht en links de entree onder een met schubleien belegde luifel gedragen door gesneden consoles. De gevel wordt afgesloten door een iets uitkragende opengewerkte gemetselde borstwering met hoekpilasters. De RECHTER ZIJGEVEL van het achterhuis bestaat uit twee aan elkaar gekoppelde schuren. De twee geveldelen zijn omgeven door gepleisterde hoekpilasters en gepleisterde vlechtingen die onder de dakrand doorlopen in een tandlijst. Het asymmetrisch ingedeelde rechter geveldeel heeft in het midden nieuwe deuren in een oorspronkelijke gevelopening, geflankeerd door vier segmentboogvormig afgesloten stalraampjes. Voor de zolder bevindt zich een gevelopening waar zich oorspronkelijk een dubbel laadluik zal hebben bevonden maar die nu gevuld is met dubbele deuren. In het linker geveldeel bevinden zich ver terugliggende dubbele deeldeuren. Rechts en links van deze met pleisterwerk omgeven gevelopening bevinden zich deuropeningen onder tweeruits bovenlichten, met rechts nog de oorspronkelijke deur. Deze deuren zijn aan de bovenzijde afgesloten met een gepleisterde latei. Geheel links bevindt zich een segmentboogvormig afgesloten stalraam. Recht boven de twee deuren is in twee verdiepte velden in hoog reliëf de bouwdatum `anno'/`1905' aangebracht. Voor de zolder zijn twee met pleisterwerk omgeven blinde vensters aangebracht. De asymmetrisch ingedeelde LINKER ZIJGEVEL bestaat rechts uit een breder deel met centraal in de eerste bouwlaag een tweeruits schuifvenster en op de verdieping twee stolpvensters met enkelruits bovenlicht. In het links hiervan licht vooruitspringende geveldeel bevindt zich op de begane grond een dubbele openslaande tuindeur en op de verdieping een stolpvenster met enkelruits bovenlicht. De vensters zijn gedetailleerd als in de voorgevel. In het dakschild bevindt zich rechts een recent dakraam en links een oorspronkelijke dakkapel, uitgevoerd zoals beschreven bij de voorgevel. Het tussenlid bestaat links uit een recent aangebracht keukenraam. De linker zijgevel van het achterhuis bestaat uit de oorspronkelijke gevelopeningen die met kunststof deuren en ramen zijn voorzien. De ACHTERGEVEL van het voorhuis heeft rechts naast de aansluiting van het tussenlid in de eerste bouwlaag een klein raampje en hoger in dezelfde vertikale as twee traplichten gevuld met glas-in-lood. Het plat van het tussenlid is toegankelijk via een deur onder bovenlicht. De structuur van de achtergevel van het achterhuis is deels verstoord en bestaat rechts uit drie gedeelde betonnen stalramen en voorts uit twee maal dubbele openslaande deuren onder oorspronkelijke dorpels. Geheel links bevindt zich nog een venster. De indeling van het INTERIEUR bevindt zich nog grotendeels in oorspronkelijke staat. Het voorhuis heeft op de begane grond, in de middenbeuk een gang en een trappenhuis met rechts hiervan een woonkeuken en een woonvertrek en links kamers - en - suite. De verdieping bezit ter weerszijden van de middengang slaapvertrekken. Het slaapvertrek voor in de rechterbeuk bezit een schouw. In het tussenlid bevindt zich een verbindingsgang en is een niet-oorspronkelijke keuken ondergebracht. Het achterhuis heeft een oudere oorsprong en bestaat uit een voormalige knechtenwoning en de opkamer met kelder, die verbouwd zijn tot vakantieappartement. De voormalige deel met grupstal, paardestal en varkensstal zijn verbouwd tot cursuszalen. Het interieur bezit vele oorspronkelijke elementen. De vertrekken in het woonhuis zijn nog vrijwel volledig in oorspronkelijke staat. Zo zijn de wanden van de gang voorzien van pleisterwerk met schijnvoegen, bijzonder rijk uitgevoerde granitovloeren met patronen in mozaïek in hal en woonkeuken, een houten haardpartij in de woonkeuken, verscheidene houten schouwen en boezems voorzien van een pilasteromlijsting op de boezem, bewerkte ruiten met florale Art Nouveau-motieven in de tochtdeuren, glas-in-loodlichten met bloemen in het trappenhuis en gehoute binnendeuren, waarvan enkele met een rijk uitgevoerde omlijsting. In de woonvertrekken bevinden zich stucplafonds met florale Art Nouveau-motieven.

Waardering

SCHOLTEBOERDERIJ (complexonderdeel A) uit 1905

-Van architectonische waarde als goed en gaaf voorbeeld van een scholteboerderij, die opvalt vanwege hoogstaande esthetische kwaliteiten in in- en exterieur, die onder andere tot uiting komen in de fraaie hoofdvorm van bijna vrijstaand voorhuis en dwarsgeplaatst achterhuis en vanwege de villa-achtige detaillering van de boerderij met invloeden van enerzijds Neo-Renaissance en anderzijds Art Nouveau.

-Van stedenbouwkundige waarde als hoofdonderdeel van het boerderijcomplex dat aan de Wooldseweg een belangrijke beeldbepalende rol speelt.

-Van cultuurhistorische waarde als uiting van een sociale en agrarische ontwikkeling, als voorbeeld van de behuizing van een scholteboer waarin de status en rijkdom van de boer goed zijn af te lezen.

Dit monument maakt onderdeel uit van complexnummer 523450. Hier vindt u meer informatie over het complex en de bijbehorende monumenten.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) Boerderij(M1) Scholteboerderij

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
verbouwing
1905
1905
exact

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) Villaboerderij

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Art Nouveau
invloeden
Neo-Renaissance
invloeden

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Gantvoort, J.D. ; Gelderland
architect / bouwkundige / constructeur
Streek, A. ; Gelderland
architect / bouwkundige / constructeur