Complexonderdeel 17

Inleiding

De HEMELVAARTSKOEPEL is in 1916 in opdracht van de Heilig-Land-Stichting gebouwd naar een ontwerp van architect J. Stuyt dat verwant is aan de koepelrotonde van de Verrijzeniskerk te Jeruzalem. De OMMURING dateert uit 1918-1919. Het object maakt binnen het complex van de Heilig-Land-Stichting onderdeel uit van het thema "lijdensweg van Christus".

De hemelvaartskoepel staat bovenop een heuvel in het uiterste noorden van het huidige Bijbels Openluchtmuseum en wordt door een zichtas visueel verbonden met de zuidelijker gelegen r.k. begraafplaats waarop o.a. het H. Graf en de Kruisberg zijn gesitueerd.

Omschrijving

De in baksteen opgetrokken octogonale centraalbouw met koepel is gepleisterd. Het gebouw heeft in alle acht zijden een brede spitsboogvormig afgesloten muuropening met in de dagkanten telkens twee gekoppelde zuilen (geprofileerde basementen, granieten schacht, teerlingkapitelen). De rondgaande spitsboogarcade wordt afgesloten door een brede band. De gevelafsluiting bestaat uit een trapsgewijs uitkragende lijst op bloktanden. De acht zijden van de buitengevel worden elk bekroond door een vlak fronton. De frontons zijn verbonden met de velden van het octogonale koepelgewelf. De gewelfvelden zijn aan de binnenzijde oranje geschilderd. De tegelvloer is zwart/wit geblokt.

Op enkele meters afstand van de hemelvaartskoepel is in 1918-1919 een gepleisterde stenen ommuring geplaatst. De lage muur heeft drie openingen waarin ijzeren draaihekken zijn aangebracht. Het samenstel van spijlen en regels vormt een kruismotief.

Waardering

HEMELVAARTSKOEPEL uit 1916 met OMMURING uit 1918-1919.

- Van architectuurhistorische waarde als essentieel onderdeel van een verzameling aan de bijbelse geschiedenis ontleende gebouwen en objecten in oosterse stijl (qua ontwerp, materiaalgebruik en/of detaillering), alsmede van bijzonder belang voor het oeuvre van architect J. Stuyt. Het object valt op door de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp, zoals gave verhoudingen en bijzonder materiaalgebruik. Dit onderdeel van een voormalig devotiepark, thans Bijbels Openluchtmuseum, vormt een curiosum binnen de landelijke architectuurgeschiedenis.

- Van stedenbouwkundige waarde als essentieel onderdeel van het complex Heilig-Land-Stichting dat cultuur- en architectuurhistorisch van nationaal belang is. Het object is van bijzondere betekenis wegens de landschappelijk fraaie situering, welke verbonden is met de aanleg van het complex en de chronologische opbouw van de rondgang over het terrein.

- Van cultuurhistorische waarde als essentieel onderdeel van het complex Heilig-Land-Stichting dat een bijzondere en tevens zeldzame uitdrukking vormt van een religieuze ontwikkeling.