Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
523886
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82884/9
Kadastrale aanduiding
Ermelo B 431
Staverdenseweg 266, 3852 NW te Ermelo

Omschrijving

Inleiding

Klein WOONHUIS bekend als het 'Blokkenhuis', in 1930 gebouwd naar ontwerp van de architecten J.A. BRINKMAN (1902-1949) en L.C.VAN DER VLUGT (1894-1936) in de stijl van het Nieuwe Bouwen. Het woonhuis is gelegen op het landgoed Staverden.

Het grote landgoed strekt zich uit over de drie gemeenten Ermelo, Nunspeet en Apeldoorn. Centraal bevindt zich het landhuis, 'Kasteel Staverden'. In 1835 kocht Jan Rudolf Kemper het goed. Deze brak het 17de-eeuwse huis af, en bouwde op het bestaande grondplan een nieuw huis. In 1905 kwam het in handen van ir. Frederik Bernard 's Jacob die tot die tijd burgemeester van Rotterdam was. Deze liet het landhuis door architectenbureau L.A. van Essen & J. van Zeggeren uit Harderwijk verbouwen en vergroten. In dat jaar kreeg het landhuis haar huidige uitstraling. Zijn zoon, Herman Th. 's Jacob breidde het landgoed naar het noorden uit met een deel van de Stakenberg en het Leuvenumse Veld. Het Blokkenhuis dat hij liet bouwen voor mw. Dina Maria Ladestein, de oud- gouvernante van zijn vrouw, ligt verscholen in het bos, even ten noordoosten van het kasteel. De echtgenote van 's Jacob was een zus van Dhr. van der Leeuw, die directeur was van de ook door Brinkman en Van der Vlugt ontworpen Van Nelle fabriek (1926-1930) in Rotterdam. Dit architectenbureau verbouwde in opdracht van 's Jacob in 1931 ook de consistorie en het interieur van het negentiende-eeuwse Nederlands Hervormde kerkje van Staverden. Het Blokkenhuis werd tot 1950 bewoond en daarna verbouwd tot recreatiehuisje. Het interieur is in 1968 gewijzigd en gemoderniseerd, ook werd toen een raam in de zitkamer vergroot en een raam op de verdieping toegevoegd.

Omschrijving

Klein vrijstaand WOONHUIS opgetrokken op een samengestelde plattegrond, bestaande uit twee in elkaar geschoven rechthoekige bouwvolumes, één met twee bouwlagen en het ander met één bouwlaag. Beide blokken hebben een plat dak. Het eenlaagse bouwvolume is gedeeltelijk onderkelderd en heeft aan de zuid-westzijde een overstekend dak op twee ijzeren staanders, waardoor er een veranda is ontstaan. Het platte dak is toegankelijk via de slaapkamerdeur op de verdieping. Het dak van het tweelaagse gedeelte is voorzien van enkele karakteristieke schoorstenen. De in baksteen uitgevoerde gevels van het huis zijn gepleisterd en witgeschilderd. Ook de plint is in baksteen uitgevoerd. Het pand is nog in bezit van de oorspronkelijke stalen ramen en het oorspronkelijke beslag. De ramen zijn voorzien van tegeldorpels, en hebben luiken die voorzien zijn van de kleuren en het beeldmerk van het Gelders Landschap, die in samenhang met dit functionalistische huis vervreemdend aandoen.

De naar het onverharde pad gerichte NOORDGEVEL is de ingangsgevel van het huis en heeft in het vooruitspringende lage gedeelte twee keldervensters in de plint en daarboven een drieruits stalen raam in de vorm van een liggende rechthoek en een tweeruits raam in de vorm van een staande rechthoek. De terug liggende gevel van het hogere bouwvolume heeft links naast het lage gedeelte een eenvoudige voordeur. Ook in de zijgevel van het lage deel bevindt zich een deur, die echter mogelijk pas later werd aangebracht. De verdieping heeft twee enkelruits ramen met luiken. Het raam links is oorspronkelijk. De LINKER ZIJGEVEL heeft een klein raam dat oorspronkelijk diende voor de verlichting van de gang. Daarboven bevindt zich op de verdieping een enkelruits raam met een luik. De ACHTERGEVEL van het hoge blok heeft op de begane grond twee tweeruits ramen met luiken. Daartussen bevindt zich een smal raam in de vorm van een liggende rechthoek. De verdieping heeft een enkelruits en een tweeruits ijzeren raam voorzien van respectievelijk één en twee raamluiken. Het terugspringende lagere gedeelte heeft één breed raam, dat oorspronkelijk smaller was. De RECHTER ZIJGEVEL heeft in het lage gedeelte een dubbele -gedeeltelijk in glas en metaal uitgevoerde- tuindeur met rechts daarvan een tweeruits raam. Deur en raam zijn voorzien van luiken. Aan deze zijde is het platte dak als een luifel doorgetrokken. De verdieping heeft een dubbele balkondeur met rechts daarvan een tweeruits raam, voorzien van luiken. Het balkon wordt begrensd door een balkonhek uit metalen buizen. Links bevindt zich tegen de gevel een uitgebouwde en boven het dak uitstekende, smalle schoorsteen. De indeling van het INTERIEUR kenmerkt zich door een heldere, zeer compacte opbouw. In 1968 werd de indeling gewijzigd, waarbij op de begane grond de middengang die oorspronkelijk aanwezig was, werd ingekort en de muren tussen keuken, eethoek en zitkamer gedeeltelijk werden uitgebroken. Op de verdieping werd een extra kamer gecreëerd. Het interieur werd gemoderniseerd.

Waardering

WOONHUIS uit 1930 naar ontwerp van de architecten Brinkman en Van der Vlugt

- Van architectuurhistorische waarde als goed voorbeeld van een woonhuis in de stijl van het Nieuwe Bouwen, waarvan de toepassing buiten de randstad vrij zeldzaam is. Het pand valt op vanwege esthetische kwaliteiten die liggen in de blokvormige hoofdvorm, de plaatsing van de stalen vensters in de vlakke gevels en typerende elementen als een buishek ter afscheiding van het balkon. Het huis vormt een karakteristiek voorbeeld van een woonhuis binnen het oeuvre van het internationaal vermaarde bureau Brinkman en Van der Vlugt.

- Van stedenbouwkundige waarde als karakteristiek onderdeel van het landgoed Staverden, waar het aan de Staverdenseweg ten Noorden van het kasteel vanwege de opmerkelijke bouwstijl een beeldbepalende rol speelt.

- Van cultuurhistorische waarde vanwege de bestemming en de situering van het pand, die verbonden zijn met een belangrijke periode uit de geschiedenis van het landgoed Staverden.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Woonhuis

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1930
1930
exact
verbouwing
1968
1968
exact

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Eengezinshuis

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Functionalisme
stijlzuiver

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Vlugt, L.C. van der ; Gelderland
architect / bouwkundige / constructeur
Brinkman, J.A. ; Gelderland
architect / bouwkundige / constructeur
s Jacob, Herman Theodoor ; Gelderland
opdrachtgever