Inleiding

Monumentaal U-vormig bouwblok aan de Schiekade met MAISONETTEWONINGEN, onderdeel van het Ungerpleincomplex gebouwd in 1928-1932 naar ontwerp van J.H. van den Broek in samenwerking met H. Leppla volgens de principes van het Nieuwe Bouwen. De buiten de eigenlijke opdrachtsituatie vallende panden Schiekade 49, 51 en 53 hebben een afwijkende plattegrond en woningtypologie en werden door D. Duerrer ontworpen, met gebruik van het voorgevelontwerp van Van den Broek.

Omschrijving

Het woonblok in vier bouwlagen en een souterrain voegt zich rechts en links in de rooilijn van de Schiekade met respectievelijk vijf en drie woningtraveeën. Het deel aan de Schiekade noordelijk van het plein is één bouwlaag hoger opgetrokken (in totaal vijf bouwlagen). Het complex heeft twee brede onderdoorgangen, gesteund op vier betegelde gewapend betonnen pijlers, naar de Schefferstraat en de Obreenstraat in de lager gelegen achterliggende wijk. Het complex, geheel opgetrokken in gele baksteen met verdiept liggende voegen, is uniform vormgegeven met hoge, gebouchardeerde natuurstenen plinten, doorlopende bakstenen borstweringen, stalen vensterpuien met betonnen onderdorpels, natuurstenen portiek/traptreden en betegelde balkons en muurdammen tussen de vensters. De daken zijn plat en voorzien van een houten luifel. De kozijnen van deuren en de lage souterrainvensters zijn van hout. Aan de achterzijde zijn alle kozijnen van hout. De woningen zijn steeds gespiegeld, hetgeen tot uitdrukking komt in de gevels die verder worden gekenmerkt door een sterke horizontale geleding van de rondom doorlopende borstweringen en luifels. Op de begane grond bevinden zich telkens aan weerszijden van twee venstertraveeën twee inpandige deuren bereikbaar via een natuurstenen trapportaal met drie treden. De deuren hebben een smal verticaal venster en zijn voorzien van een zakelijke verticale profilering. De deur direkt naast de vesterpui geeft toegang tot de woning op de begane grond. De gespiegelde, ernaast gelegen, deur is de gemeenschappelijke toegang voor de erboven gelegen woningen. De eerste en tweede verdieping, alsmede de derde verdieping bij de meest noordelijke vijf woningtraveeën aan de Schiekade (de nummers 49-57), hebben aan de voorzijde op iedere bouwlaag een groot drieledig venster met een klein zijvenster grenzend aan het inpandige balkon, dat door een dubbele houten deur wordt ontsloten. De naast elkaar gelegen balkons worden door betegelde muurtjes van elkaar gescheiden. De terugliggende vierde en vijfde verdieping hebben een brede houten luifel boven het over de volle breedte van de gevel doorlopende balkon. Deze (slaapkamer)verdieping heeft houten kozijnen en per woningtravee een dubbele houten deur naar het balkon. De betegelde stroken tussen de vensterpuien in de gevels lopen door in de scheidingsmuurtjes van de balkons op de bovenste verdiepingen. De vierkamer-woningen bestaande uit een kamer en suite en een keuken op de eerste verdieping en twee slaapkamers met tussenliggende badkamer en een op de gang gesitueerde dienstbodekamer op de verdieping erboven, hebben aan de achterzijde op iedere verdieping een balkon met dubbele balkondeuren. Op de zuidelijke hoek Ungerplein/Schiekade is het standaard woningtype verbijzonderd. Aan het Ungerplein tussen nummer 18 en 19 bevindt zich een dubbele garagedeur. Aan de noordzijde van het plein, direkt grenzend aan de op de hoek van de Schiekade gelegen torenflat, is het bouwblok iets teruggerooid. Hier zijn de begane grondwoningen voorzien van ondiepe voortuinen.

Waardering

U-vormig woningblok rond het Ungerplein met maisonettewoningen deel uitmakend van het Ungerpleincomplex, van algemeen belang vanwege grote stedebouwkundige, architectuur- en cultuurhistorische waarde, alsook van typologisch belang. Het complex neemt een belangrijke plaats in binnen het oeuvre van architect J.H. van den Broek.