Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
524658
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82990/169
Kadastrale aanduiding
Wassenaar D 2370
Raaphorstlaan 17 B, 2245 BG te Wassenaar

Omschrijving

Inleiding

WOONHUIS 'Álpina' van het type landhuis met inpandige GARAGE gebouwd in 1932 in Engelse Landhuisstijl en bijbehorende TUINAANLEG. Het pand is gebouwd op de restanten van een afgebrand woonhuis uit 1920 dat naar tekeningen van S.W.A. Eschauzier (tuinarchitect in Den Haag) voor hemzelf gebouwd was. Behalve als dienstwoning voor de bijbehorende kwekerij, werd het pand door Eschauzier als kantoor en tekenkamer gebruikt. Op de bouwtekening uit 1920 is ook een ruimte voor de landschapsarchitect Th. J. Dinn (1876-1931) gereserveerd. Nadat het pand rond 1930 afbrandde, liet Eschauzier naar tekeningen van F.A. Eschauzier het in stijl, in 1932, weer opbouwen. Hij maakt hierbij gebruik van de resten van de eerste verdieping en de daar nog aanwezige betimmering. Inmiddels was de kwekerij afgestoten en kreeg het pand uitsluitend een woonfunctie.

Het pand maakt deel uit van een villawijkje dat aan het begin van de 20e eeuw tot ontwikkeling kwam ten zuid-oosten van de Rijksstraatweg, buiten de bebouwde kom van Wassenaar. Het huis ligt op een verhoging in het landschap, iets terug van de weg en is bereikbaar via een oprijlaan met keerlus. Aan de zuid-oostelijke en noord-oostelijke zijde is het omgeven door een terras dat met enkele treden naar de lager gelegen sloot loopt die het perceel aan de noord-oostelijke zijde begrenst.

Omschrijving

Eenlaags pand met kapverdieping, vanaf een samengestelde, L-vormige plattegrond opgetrokken in rode handvormsteen met een zwart gesausde plint. Het overstekende, rietgedekte dak heeft steekkappen, halfronde dakkapellen en gesmoorde nokvorsten. De houten bakgoot wordt gedragen door houten klossen. De muuropeningen zijn aan de bovenzijde merendeels voorzien van een uitgemetselde sierlijst. De meeste vensters hebben ladderroeden.

De voorzijde van het pand bestaat uit de zuid-westelijke en de noordwestelijke gevel waarbij de entree zich in de oksel van de beide vleugels bevindt.

De linker vleugel herbergt de garage en de keuken met in de voorgevel (zuidwestelijk ) een getoogde dubbele houten garagedeur voorzien van ruitvormige profileringen. Rechts naast de garagedeur een langgerekt geschakeld venster dat bestaat uit drie zesruits vensters. Boven deze gevel is een langgerekte dakkapel geplaatst met ruitvormig glas-in-lood. In de noord-westelijke gevel van de rechter vleugel van het pand bevindt zich de entree in een risalerend geveldeel met een afgeronde hoek onder een verlengd dakschild dat is gedekt met rode Hollandse pannen. De deur is gedecoreerd met profiellijsten in ruitvorm. Rechts naast de entree, in het terugliggende geveldeel is een breed venster geplaatst onder een bovenlicht dat bestaat uit vijf smalle staande venster met glas-in-lood vulling.

De kopse zuid-westelijke gevel heeft twee zesruits vensters geflankeerd door luiken. Centraal boven de gevel is een halfronde dakkapel geplaatst.

De zuid-oostelijke gevel heeft een risalerend deel rechts, met in de top een gevelbeschot onder een zadeldak. Het linker en terugliggende geveldeel bezit op de begane grond een terrasdeur voorzien van een meerruits venster. Onder de doorlopende bovendorpel rechts van de deur drie gekoppelde drieruits vensters met ladderroeden. Boven de gevel een dakkapel met een brede gekoppelde vensterpartij. Rechts naast deze dakkapel verrijst de taps toelopende gemetselde schoorsteen. Het risaliet bevat op de begane grond een gepleisterd uitspringende bouwdeel met daarin een dubbele terrasdeur voorzien van meerruits vensters en zijlichten onder een halfrond bovenlicht verdeeld door radiale roeden. In de zijwanden van dit bouwdeel langgerekte meerruits vensters. Het balkon dat op het uitspringende deel geplaatst is heeft een houten balustrade en is bereikbaar via een dubbele, meerruits glasdeur. In de top bevindt zich een rond venster.

De noord-oostelijk zijde van het pand heeft in de zijgevel van het zuid-oostelijk geplaatste risaliet op de begane grond drie gekoppelde drieruits vensters met ladderroeden en luiken. Boven de gevel is een dakkapel geplaatst met drie geschakelde vensters, gevuld met ruitvormig glas-in-lood. Rechts daarvan een hoger, risalerend bouwdeel onder een driezijdig schilddak. De begane grond bezit een grote driedelige vensterpartij met drie achtruits vensters. Ter plaatse van de zolderverdieping is een omlopend bandvenster met ruitvormig glas-in-lood geplaatst. In de linker zijgevel van het risaliet bevindt zich een entree met ruitvormige vensters. Vanaf de rechter hoek van het risaliet is een muur opgemetseld, afgedekt door een rietgedekt zadeldakje. De muur staat haaks op het pand en loopt door tot halverwege de sloot. Het rechter geveldeel bevat op de begane grond een deur met onder een doorlopende bovendorpel drie gekoppelde drieruits vensters met ladderroeden. Rechts in de gevel een zesruits venster. Boven dit geveldeel een dakkapel met een meerruits venster. De noord-westelijke gevel is de zijgevel van de garage en is blind.

INTERIEUR. De oorspronkelijke indeling van het pand is grotendeels gehandhaafd. Vermeldenswaardig is het woonvertrek in Oude Hollandse stijl met wanden bekleed met een eikenhouten lambrizering, voorzien van pilasters met leeuwenkoppen, een haardpartij met schouw en Delftse tegels, parketvloer en houten vensteromlijstingen met hang- en sluitwerk uit de bouwperiode. In de eetkamer bevindt zich eveneens een betegelde schouw. Op de verdieping zijn enkele kamers voorzien van ingebouwde kasten en een ingebouwd dressoir.

De voortuin (zuid) is omringd door hagen en beplant met fruitbomen en een grote acacia. Zuid-oostelijk van het pand een groot gazon met een treurwilg waar vroeger waarschijnlijk een formele tuin aangelegd was. Van hieruit is het vlakke landschap van de Raaphorsterpolder zichtbaar die zich aan de noord- en zuid-oostelijke zijde van het perceel uitstrekt. Noord-westelijk is een slingerende waterpartij aangelegd met grote rotspartijen.

Waardering

Woonhuis uit 1932 met inpandige garage en bijbehorende tuinaanleg is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde

- als voorbeeld van een woonhuis dat in het begin van de 20ste eeuw gebouwd werd als onderdeel van een villapark ten zuid-oosten van de Rijksstraatweg.

- als voorbeeld van een ontwerp in Engelse Landhuisstijl van F.A. Eschauzier die gerekend kan worden tot de architectengroep die bouwde in een traditionalistische stijl, ook wel Delftse School genoemd.

- vanwege de plaats die het inneemt in het oeuvre van de architect en m.n. vanwege het belang van de architect voor de Nederlandse bouwkunst in de 20e eeuw.

Het pand is gaaf in hoofdvorm, materiaalgebruik en detaillering wat betreft het exterieur. Tevens bevindt zich het merendeel van de indeling en de vormgeving van het woonvertrek in de originele staat.

Het woonhuis heeft in combinatie met de omgeving ensemblewaarde vanwege het samenspel van de landelijke bouwstijl van het pand met de natuurlijke elementen van de omgeving en de tuinaanleg.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Nee Kastelen, landhuizen en parken Tuin, park en plantsoen Tuin
Ja Kastelen, landhuizen en parken Kasteel, buitenplaats Landhuis
Nee Handelsgebouwen, opslag- en transportgebouwen Opslag Garage (G)

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1932
1932
exact

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Heroriëntatie op tradit. bouwwijzen
stijlzuiver

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Eschauzier, F.A. ; Zuid-Holland
architect / bouwkundige / constructeur
Eschauzier, S.W.A. ; Zuid-Holland
tuinarchitect / landschapsarchitect