Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
524915
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82771/33
Kadastrale aanduiding
Alkmaar B 5230 A2
Alkmaar B 5230 A3
Alkmaar B 5230 A1
Fnidsen 85, 1811 NE te Alkmaar
Hekelstraat 2 A, 1811 BM te Alkmaar
Hekelstraat 2 B, 1811 BM te Alkmaar

Omschrijving

Inleiding

WINKELWOONHUIS met bijbehorend PAKHUIS van Albert Heijn in neorenaissancestijl uit 1897. De eerste winkel van Albert Heijn werd in 1887 in de Zaanstreek geopend, die in Alkmaar behoort tot één van de oudste winkelpanden die het bedrijf nadien in gebruik heeft genomen. Het woonwinkelpand ligt zeer beeldbepalend op de hoek van de Fnidsen en de Hekelstraat in het oude centrum van Alkmaar.

Omschrijving

Samengesteld hoekpand van twee bouwlagen, bestaande uit een winkel met bovenwoning en een pakhuis. Het samengestelde pand wordt afgedekt door een mansardedak met rode oudhollandse dakpannen, waarvan de noklijn evenwijdig aan de Hekelstraat ligt. Op de begane grond van het winkelwoonhuis in de voor- en zijgevel een winkelpui met natuurstenen omlijsting in neorenaissancestijl. De winkelpui bevat een fries met zwarte glasplaat waarop in goudkleurige letters de teksten "ALBERT HEIJN" en "KRUIDENIERS-GRUTTERSWAREN" zijn aangebracht. Boven de winkelpui zijn de gevels opgetrokken in rode baksteen met ter hoogte van de vensterdorpels gepleisterde speklagen. Het woonwinkelpand bevat op de verdieping schuifvensters met gekleurde glas-in-lood bovenlichten in Art Deco-trant. Een fries tussen twee dubbele geprofileerde cordonlijsten vormt de scheiding tussen de winkelpui en de verdiepingslaag. Onder de verdiepingvensters is het fries voorzien van tegeltableaus met Delftsblauwe tegeltjes, afgewisseld door natuurstenen reliëfs met rolwerk.

De symmetrisch opgebouwde voorgevel (NO) aan het Fnidsen bevat op de begane grond een winkeldeur onder bovenlicht tussen twee grote etalagevensters, voorzien van bovenlichten en rustend op een hardstenen plint. Aan weerszijden van de etalagevensters bevinden zich natuurstenen pilasters, die zijn opgebouwd uit een basement met verdiept veld, een schacht met cannelures en bovenin een wortelvormig ornament. De pilaster wordt afgesloten door een fantasiekapiteel met vijf knoppen. De verdieping aan het Fnidsen telt drie schuifvensters onder segmentbogen met natuurstenen blokken. In de spaarvelden van de buitenste vensters siermetselmozaïek en in de middelste een natuurstenen reliëf met kop. Ter hoogte van de boogvelden zijn in de voorgevel vier decoratieve muurankers aangebracht. De verdieping wordt afgesloten door een hoofdgestel dat de topgevel draagt. Deze bestaat uit een trapgevel met geprofileerde dekplaten en daarboven een kleine halsgevel, voorzien van klauwstukken en bekroond door een segmentboogvormig fronton. In het spaarveld onder de geblokte segmentboog van het zoldervenster een reliëf met kop. De sluitsteen van de boog dient als console onder de uitgemetselde toppilaster met sierbekroning. Aan de toppilaster is een hijsbalk van siersmeedwerk bevestigd. De zijgevel van het winkelwoonhuis (ZO) aan de Hekelstraat wordt in tweeën gedeeld door een fraai bewerkte vierkante zinken hemelwaterafvoer met een zaagtanddecoratie. Rechts daarvan is de winkelpui van de voorgevel om de hoek doorgezet met twee grote etalageruiten onder bovenlichten, geflankeerd door identieke pilasters en rustend op dezelfde hardstenen plint. Op de verdieping rechts twee dezelfde vensters als in de voorgevel met siermetselmozaïek in de boogvelden. Ook hier treft men de rijk versierde neorenaissance muurankers aan. Dit geveldeel wordt beëindigd door een smalle gootlijst op klosjes. Het geveldeel links van de hemelwaterafvoer wordt bekroond door een trapgevel. Op de begane grond een winkelruit met twee bovenlichten en een glasdeur, geflankeerd door in natuursteen uitgevoerde blokpilasters. Op de verdieping een gekoppeld venster onder een brede segmentboog met bakstenen tracering en siermetselmozaïek in het boogveld. De verdieping wordt hier afgesloten door een uitkragende natuurstenen profiellijst die aan de uiteinden rust op consoles met gebeeldhouwde koppen. De trapgevel bestaat uit vier trappen met geprofileerde dekplaten en bevat een zoldervenster, omgeven door een grote gemetselde driepasboog. Bovenin de trapgevel een toppilaster met een kleine sierbol als bekroning.

De tuitgevel van het pakhuis (ZO)aan de Hekelstraat is symmetrisch van opzet en gemetseld uit overwegend rode baksteen met gepleisterde speklagen. In de middenrisaliet op de begane grond twee enkele deuren onder vijfruits bovenlicht en op de verdieping een venster met bovenlicht. Aan weerszijden van de middenpartij links op de begane grond en op de verdieping rondboogvensters en rechts op de begane grond een T-venster.

Waardering

Het woonwinkelpand met bijbehorend pakhuis uit 1897 is van algemeen belang vanwege de architectuur- en cultuurhistorische waarde als gaaf bewaard gebleven en herkenbare Albert Heijn-winkel in rijk gedecoreerde neorenaissancestijl uit het einde van de 19de eeuw. Het hoekpand heeft situationele waarde vanwege de beeldbepalende ligging in het centrum van Alkmaar.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Nee Handelsgebouwen, opslag- en transportgebouwen Opslag Pakhuis
Nee Woningen en woningbouwcomplexen Werk-woonhuis Winkelwoning
Ja Handelsgebouwen, opslag- en transportgebouwen Winkel (G) Kruidenierswinkel

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1897
1897
exact

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Neo-Renaissance
stijlzuiver

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Heijn, Albert ; Noord-Holland
opdrachtgever
Ooms, C.J. ; Noord-Holland
architect / bouwkundige / constructeur
Vries, H. de ; Noord-Holland
architect / bouwkundige / constructeur