Inleiding

SCHIETHUIS met SCHIETDOEL, behorende tot de buitenplaats Raaphorst staat op een open weide ten zuidoosten van de grote waterpartij. Beide objecten zijn gebouwd in 1860-1861 in Engelse Tudor-gotiek stijl naar ontwerp van de Duitse architect H.H.A. Wentzel, huisarchitect van Z.K.H. prins Frederik der Nederlanden. In het huisje werden schietwedstrijden gehouden door de leden van het St. Hubertusgilde.

Omschrijving

Het vrijstaande bakstenen gebouwtje heeft een achthoekige hoofdvorm gevat in een lagere kruisvormige ombouw. Het hoofdvolume wordt gedekt door een rieten tentdak bekroond door een achthoekige lantaarn, de ombouw heeft een bedekking van imitatieleien. In het westelijk dakschild een schoorsteen met siermetselwerk waarop een in zinkwit geschilderde terracotta schoorsteenpijp, vormgegeven als een zuil met kantelen. Alle dakranden zijn voorzien van uitgesneden sierlijsten, die het decoratieve karakter van het gebouw bepalen. De ombouw bestaat uit drie rechthoekige, gelijkvormige aanbouwen tegen de zuid- (hoofdingang), noord- (opslag) en westgevel (keuken). De aanbouwen hebben een breed overstek en zijn onderling met elkaar verbonden door luifels. De deuren en vensters zijn voorzien van traceringen in gotische stijl met drie- en veelpassen in de bovenlichten. De hoofdingang wordt gemarkeerd door een luifel gedragen door houten zuiltjes op een natuurstenen basement met rijk gesneden houten kapitelen. Tegen de oostgevel is een 9,5 m lange overkapping aangebouwd, die aan weerszijden door drie houten zuiltjes gesteund wordt. Tweederde deel is open en alleen afgewerkt middels een laag, rijk bewerkt hekje. Het uiteinde, dat gemarkeerd wordt door een uit het met riet gedekte zadeldak met gesmoorde nokvorst omhoog komend tentdak, is bekroond door een pinakel en wordt aan twee kanten door glas (roeden) afgesloten. Vanaf dit punt werd geschoten op een zich op ca. 90 m afstand bevindend SCHIETDOEL. Het doel kon bewegen, gezien de rails op de grond. Het bakstenen bouwwerkje is gedecoreerd met een uitkragende rand in metselwerk en een geometrisch patroon in een afwijkende kleur baksteen.

Waardering

Het schiethuis met schietdoel, behorend bij de buitenplaats Raaphorst, is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een schiethuis met schietdoel uit het derde kwart van de 19de eeuw in Engelse Tudor-gotiek stijl. Het is van belang vanwege de herkenbare typologie en de hoge mate van gaafheid, die zowel betrekking heeft op de hoofdvorm, het materiaalgebruik en de detaillering van zowel in- als exterieur. Tevens is sprake van zeldzaamheidswaarde. Het schiethuis en schietdoel hebben ensemblewaarde door de onderlinge functionele relatie en stilistische overeenkomst. Het schiethuis met schietdoel is van belang voor het oeuvre van de Duitse architect H.H.A. Wentzel. Het heeft ensemblewaarde vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de andere onderdelen van de buitenplaats.