Inleiding

DIRECTEURSWONING, onderdeel van het complex Algemene Begraafplaats Jaffa. De begraafplaats is gesticht in 1868 als particuliere begraafplaats op het grondgebied van de toenmalige gemeente Vrijenban. Initiatiefnemers tot de aanleg waren de heren D. Houtzager (ook de eerste gemeentelijke directeur van de begraafplaats), G. de Ronde en B. Veth jr.. De ook in 1868 gebouwde directeurswoning werd in 1874, toen de begraafplaats door de gemeente werd overgenomen, de woning van de gemeentelijke begraafplaatsbeheerder. De begraafplaats Jaffa nam in 1874 de functie over van de in dat jaar gesloten Gemeentelijke Begraafplaats de Haagpoort (ter plaatse van het huidige Kalverbos) en heette vanaf dat moment de Algemene Begraafplaats Jaffa. De dienstwoning is gebouwd in een voor de bouwtijd karakteristieke, Eclectische stijl. Het inwendige van het huis bevat echter geen bijzondere onderdelen.

Omschrijving

Vanuit een T-vormige plattegrond in gepleisterde baksteen opgetrokken dienstwoning onder met pannen gedekte zadeldaken. Het huis is voornamelijk voorzien van rechtgeloten gevelopeningen. De horizontale gevelbeëindigingen aan de voorzijde zijn samengesteld uit een profielrand die door middel van klampen met de dakgoot is verbonden.

De dienstwoning heeft een dwarsvolume dat met de kopgevel (noordzijde) is gericht naar de met de aula verbonden oprit. Deze kopgevel is symmetrisch en heeft op de begane grond twee rechtgesloten vensters met gedeeld bovenraam, waaromheen een profiellijst is getrokken. De geveltop is een tuitgevel met een rondboogvenster, dat staat onder een geprofileerde rondboog. Het spaarveld aan weerszijden is driehoekig. De top van de tuitgevel heeft met zink beklede geprofileerde deklijsten. De zijgevels van de dwarsvleugel zijn blind. De gevel van het hoofdvolume links van voornoemd bouwdeel bevat een dubbele deur onder bovenlicht, waaromheen een profiellijst is getrokken. De gevel rechts van de dwarsvleugel bevat een venster onder een profielrand als die van de andere vensters op de begane grond. De oostelijke kopgevel van het hoofdvolume heeft op de begane grond een deur onder bovenlicht. De geveltop is als die van de noordelijke kopgevel, met uitzondering van de driehoekige spaarvelden. Tegen de achtergevel staat een lage aanbouw. De achterzijde bevat verder geen vermeldenswaardige onderdelen en details. De op de Merkelweg georiënteerde kopgevel is verbonden met een aanbouw (erker met balkon), die dateert uit de bouwtijd van de entreepartij van de begraafplaats en is er ook mee is verbonden. Het bovenste deel van de gevel met balkondeur is vrijwel intact gebleven en op de vorm van het venster na vergelijkbaar met de oostelijke kopgevel. Het inwendige van het pand bevat na diverse verbouwingen geen bijzondere onderdelen meer.

Waardering

De directeurswoning is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische, de stedenbouwkundige en de architectuurhistorische waarde.

De directeurswoning heeft cultuurhistorische waarde als onderdeel van een begraafplaats die een goed beeld geeft van de geschiedenis van de teraardebestelling in Nederland in de tweede helft van de negentiende eeuw en het begin van de twintigste eeuw.

De directeurswoning heeft stedenbouwkundige betekenis als beeldondersteunend onderdeel van de begraafplaats die betekenis heeft vanwege de specifieke aanleg in het stedelijk gebied. Er is bovendien sprake van ensemblewaarde vanwege de visuele en de functionele samenhang tussen de directeurswoning en de begraafplaats.

De directeurswoning heeft architectuurhistorische waarde vanwege de voor de bouwtijd karakteristieke vormgeving en detaillering.

De directeurswoning is tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en de ruime mate van gaafheid van het exterieur.