Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
525333
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82913/184
Internationaal kenteken
Nee
Kadastrale aanduiding
Delft E 3464
Delft E 3550
Delft E 3549
Delft E 3460
Barbarasteeg 5, 2611 BM te Delft
Westvest 41, 2611 AZ te Delft
Barbarasteeg 1, 2611 BM te Delft
Barbarasteeg 3, 2611 BM te Delft

Omschrijving

Inleiding

SCHOOLGEBOUW voor het schooltype gymnasium, gebouwd in 1890 in een aan het Eclecticisme verwante bouwstijl met invloeden van de Neo-Hollandsche Renaissance. Het Stedelijk Gymnasium is gebouwd naar een ontwerp van de archtitect C.J. de Bruyn Kops, die gemeentearchitect van Delft was in de periode 1856-1891. Het betreft het laatste ontwerp van De Bruyn Kops voor de gemeente Delft. De Neo-Renaissance invloeden zijn met name sterk in de karakteristieke, rijk gedetailleerde voorgevel met in de middenrisaliet de entree met 'triomfboog-motief'. Het Delftse gymnasium vloeide in 1839 voort uit de Latijnse school. De letter Y in de voorgevel, symbool voor de Latijnse School, verwijst naar deze historische verbintenis. Na op meerdere locaties gehuisvest te zijn geweest, verrees aan de Westvest een compleet nieuw gebouw met de voorgevel aan de stadswal, die hier pas in 1928 werd afgegraven. In 1950 kreeg de school de naam Grotius Gymnasium. In 1968 verliet de school het gebouw en werd het bestemd voor het huisvesten van bedrijven.

Het gebouw staat op een door een muur (baksteen met ezelsrug) afgebakend perceel tegenover het van 1885 daterende Centraal Station en maakt deel uit van de oostelijke gevelwand van de Westvest in het beschermde stadsgezicht van Delft.

Omschrijving

Samengesteld, vanuit een min of meer H-vormige plattegrond opgetrokken schoolgebouw met twee bouwlagen onder met Hollandse pannen gedekte schilddaken. De gevels zijn grotendeels opgetrokken in schoon metselwerk (kruisverband, knipvoeg). Het bouwvolume heeft een symmetrische voorgevel en staat op een rechthoekige plattegrond. Het wordt afgedekt door een schilddak en bezit aan de achterzijde een eenvoudig rechthoekig tussenlid, dat ter hoogte van het noordelijk gelegen trappenhuis licht risaleert. Het tussenlid verbindt het voorste volume met een eveneens vanuit een rechthoekige plattegrond opgetrokken volume onder een dwarsgeplaatst schilddak. De kap boven het voorste volume is voorzien van symmetrisch geplaatste, gemetselde schoorstenen op de nok. De houten, samengestelde en uitkragende daklijst van het avant-corps vormt een eenheid met het doorlopende entablement, die aan weerszijden over de gevel is doorgetrokken. De houten, samengestelde daklijsten met goot van de overige bouwdelen rusten op houten klossen. Een houten dakkapel met leien bekleedde wangen, pilasters en twee vierdelige ramen doorsnijdt het oostelijk schild van het achterste volume. De rechtgesloten vensters onder strek bevatten tweeruits stolpramen met tweeruits bovenlicht en hebben hardstenen lekdorpels.

De gevels van het voorste volume kenmerken zich door de afwisseling van schoon metselwerk en gepleisterde onderdelen. Ze zijn horizontaal geleed door de doorlopende banden ter hoogte van de plint, de verdiepingshoogte en onder de dakrand. De hoeken zijn geaccentueerd door geblokte lisenen op de eerste bouwlaag en lisenen met banden op de tweede bouwlaag.

De symmetrische voorgevel bestaat uit een rijk gedetailleerde middenrisaliet, die boven de dakvoet uitgebouwd is met aan weerszijden twee vensterassen. De eerste bouwlaag is uitgevoerd met speklagen en de rechtgesloten vensters staan onder strekken met gepleisterde blokjes met diamantkoppen. De tweede bouwlaag bevat rechtgesloten vensters bekroond door een kroonlijst. De middenrisaliet is op de eerste bouwlaag gepleisterd uitgevoerd met geblokte hoeken met daarvoor een triomfboog met vier Dorische halfzuilen. Aan weerszijden van de rondboogboog bevindt zich een cartouche met rolwerk en de vermelding "18" en "90". In het fries staat: "Gymnasium". De rondboogvormige entree bevat een rechtgesloten dubbele deur met segmentboogvormig bovenlicht. Op de verdieping bevindt zich een samengesteld, rechtgesloten venster, bekroond door een hoofdgestel en een driehoekig fronton. De tussenstijlen zijn gedetailleerd als fantasie-pilasters. In het midden bevat het driedelige venster drie staande ramen met bovenlichten. Aan weerszijden staan enkele vensters met ramen onder bovenlichten. De risaliet wordt beëindigd door een topgevel met speklagen in de vorm van een halsgevel, die wordt bekroond door een gebroken, driehoekig fronton en een tuitvormige beëindiging met een medaillon en een segmentboogvormig fronton.

De noord- en de zuidgevel zijn blind.

In de linker zijgevel (Barbarasteeg) ter hoogte van het trappenhuis staan in beide bouwlagen twee rondboogvensters met door roeden verdeelde ramen.

In het interieur zijn van belang het tochtportaal, de centraal gelegen gang met natuurstenen vloer en hoge plint die doorloopt in de neuten, het trappenhuis met eenvoudige bordestrappen en houten balustrade, alsmede het sluitwerk van de stolpramen.

Rondom het perceel staat een bakstenen muur met ezelsrug.

Waardering

Het schoolgebouw aan de Westvest 41 met bijbehorende muur is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische, de stedenbouwkundige en de architectuurhistorische waarde.

Het schoolgebouw heeft cultuurhistorische waarde vanwege de oorspronkelijke functie en vanwege een aantal bijzondere details die hier nog aan herinneren, en als een bijzondere uitdrukking van een ontwikkeling in de scholenbouw in Nederland.

Het schoolgebouw is van architectuurhistorish belang als voorbeeld van een voor de bouwtijd karakteristieke bouwstijl, vanwege de plaats die het gebouw inneemt in het oeuvre van de gemeentearchitect C.J. de Bruyn Kops en vanwege de kwaliteiten van het ontwerp, vanwege het materiaalgebruik en de detaillering.

Het pand heeft stedenbouwkundige waarde vanwege de ligging tegenover het Centraal Station en als beeldbepalend onderdeel van een gevelwand in het beschermde stadsgezicht van Delft.

Het Schoolgebouw is tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en de hoge mate van gaafheid van het exterieur en delen van het interieur.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Cultuur, gezondheid en wetenschap Onderwijs en wetenschap Schoolgebouw

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1890
1890
exact

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Cultuur, gezondheid en wetenschap Onderwijs en wetenschap Gymnasium

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Neo-Renaissance
invloeden
Eclecticisme
stijlzuiver

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
de Bruyn Kops, C.J. ; Drenthe
architect / bouwkundige / constructeur