Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
525614
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82652/170
Kadastrale aanduiding
Helden S 481
Steenstraat 6, 5981 AE te Panningen
Steenstraat 8, 5981 AE te Panningen

Omschrijving

Inleiding.

Aan het begin van de Steenweg, nabij het kruispunt met de weg naar Sevenum, bevindt zich op een onregelmatig perceel een grotendeels vrijgelegen VILLA. Het pand presenteert zich prominent naar de kern van Panningen door een projectie onder een hoek van circa 45 graden op de straatweg. Het voorerf wordt van de straat afgescheiden door middel van een bakstenen pijlermuur, langs de Ninnesweg hoog opgemetseld met afgeplatte ezelsruggen in rode verblendsteen, langs de Steenstraat laag opgemetseld met een secundair ijzeren hekwerk tussen de pijlers. De villa werd gebouwd rond 1875 in opdracht van burgemeesterszoon Franciscus J.M. Leonardus Engels en vertoont stilistisch invloeden van het Eclecticisme. Tweelaags kantooraanbouw aan de achtergevel (noordwestzijde, arch. J. Bongarts uit Panningen) dateert evenals de vernieuwde trappenhuisuitbouw uit het begin van de twintigste eeuw. De in stijl opgetrokken twee- en eenlaags uitbreidingen aan de rechter gevel dateren uit 1947 (arch. F.H. Niessen uit Helden), bij welke gelegenheid het pand werd gesplitst in twee wooneenheden. De schuur op het rechter zijerf en diverse andere opstallen op het perceel vallen buiten de rijksbescherming.

Omschrijving.

De gedeeltelijk onderkelderde villa beslaat een nagenoeg rechthoekige plattegrond en telt twee bouwlagen en een kapverdieping onder een met gesmoorde, verbeterde Hollandse pannen gedekt schilddak. Twee schoorstenen op de noklijn. In het achterdakschild een gemoderniseerde dakkapel onder aankappend zadeldakje. Vormenrijkdom en detaillering nemen af naarmate de gevels minder goed zichtbaar zijn. Met name de door de markante situering in het zicht gelegen voor- en linker gevel zijn rijk gedetailleerd. De rechter gevel en de nog meer aan het oog onttrokken achtergevel zijn soberder uitgevoerd. De symmetrische voorgevel is vijf traveeën breed. Langs de voorgevel ligt een met hardstenen lijsten omkaderde tegelvloer. De gegroefd gepleisterde gevel wordt horizontaal geleed door een hardstenen plint met bovengelegen casementenfries, een cordonlijst en een volledig entablement met geprofileerde architraaf, vlak fries en overstekende, geprofileerde goten, ondersteund door twee kleine toppilasters. Verticale geleding vindt plaats door middel van hoek- en middenpilasters, die in de middelste travee door de kroonlijst schieten ter afpaling van een topgevel met in- en uitgezwenkt fronton en bekronende kuif. Gestucte, geprofileerde gevelopeningen met afgeronde hoeken, in de eerste bouwlaag bekroond met kuiven en voorzien van houten persiennes. Hardstenen lekdorpels. In de middentravee de entree met hardstenen omlijsting en trap. Dubbele, beglaasde paneeldeur met siertraliewerk. Alle vensters secundair. De in het verlengde van de voorgevel gelegen twee- en eenlaags aanbouwen aan de rechter gevel zijn aan de voorzijde overeenkomstig gedetailleerd.

De symmetrische linker gevel is gebosseerd gepleisterd, telt drie traveeën en wordt bekroond met een afgeplatte, in- en uitgezwenkte topgevel met een opliggende, geprofileerde goot die in het midden weer wordt doorbroken door een gedrukt tuitgeveltje met blindvenster tussen twee toppilasters. Geleding en detaillering als voornoemd bij de voorgevel. De oorspronkelijk eveneens symmetrische rechter gevel is overeenkomstig opgezet maar soberder uitgevoerd. De ongepleisterde, maar wit geschilderde gevel wordt afgesloten door een eenvoudige bakgoot, ondersteund door klossen en twee toppilasters aan weerszijden van een zesruits topgevelvenster. Overigens secundaire vensters. Aan de middentravee een originele, maar gemoderniseerde eenlaags bijkeukenuitbouw onder plat. Bij de circa een travee diepe aanbouwen uit 1947 gaat het om een twee- en een eenlaags volume op nagenoeg vierkante plattegrond onder met muldenpannen gedekte zadeldaken, licht verzonken tussen twee met de hoofdgevel corresponderende, in- en uitzwenkende topgeveltjes. De achtergevel is uitgevoerd in schoon metselwerk. De vroeg twintigste-eeuwse, tweelaags aanbouwen onder plat zijn beide afgezet met een bakstenen balustrade. De rechtgesloten vensters in de voormalige kantooraanbouw (1922) hebben bovenlichten met kleine roedenverdeling en houten rolluiken. Overigens een houten paneeldeur met hardstenen dorpel. In de trappenhuisuitbouw onder andere een blind oogvenster en een ruitvenster.

De indeling van het interieur is ondanks de woningsplitsing herkenbaar bewaard gebleven. De diverse vertrekken (kamer-en-suite, salon, keuken en diverse slaapvertrekken) zijn zowel in de eerste als in de tweede bouwlaag gesitueerd aan weerszijden van een centraal gelegen middengang die naar het trappenhuis aan de achterzijde leidt. Kelder aan de achterzijde gesitueerd. Van het interieur zijn onder andere vermeldenswaard: de gang met grijs-zwarte vloertegels, lisenen met voluutvormige korbelen en, op de verdieping, stucco lustro bewerkte muren; de kelder met licht getoogd gewelf; de keuken met terrazzo-vloer en lambriseringen met witte facettegels; diverse vertrekken waarin een zwartmarmeren schoorsteenmantel, een venster met gekleurd glas-in-lood, schuifdeuren met kleine roedenverdeling en facetgeslepen glas, plafonds met (deels gepolychromeerd) lijstwerk, medaillons en figuratieve voorstellingen in stuc, en paneeldeuren met ten dele originele krukken en geprofileerd lijstwerk.

Waardering.

De villa is van algemeen belang. Het object bezit cultuurhistorische waarden als voorbeeld van een woonhuis voor de welgestelde bovenklasse aan het einde van de negentiende eeuw. De representatieve status van het object is afleesbaar aan de hoogwaardige esthetiek en is verder nauw verbonden met de situering in stedenbouwkundige context. Het object bezit architectuurhistorische waarden vanwege de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het architectonisch ontwerp en de zeer verzorgde, zeer afwisselende en verfijnde detaillering van met name het exterieur. Het object bezit ensemblewaarden. Opmerkelijk is de situering in stedenbouwkundige context, waardoor het object zich naar de kern van Panningen zeer nadrukkelijk presenteert. Onlosmakelijk verbonden met deze situering is de grote differentiatie in de architectonische behandeling van de diverse gevels. Het object is van belang wegens de gaaf bewaard gebleven hoofdvorm en diverse elementen uit het interieur, waarvan het stucco-lustrowerk inmiddels zeldzaam is geworden.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Woonhuis Villa

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1875
1875
exact

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Villa

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Eclecticisme
stijlzuiver