Inleiding

Ten oosten van het hoofdgebouw van Oud Amelisweerd ligt aan de Kromme Rijn het markante boerderij-ensemble 'De Zonnewijzer', bestaande uit een boerderij, zomerhuis, rietgedekte kapberg en schuur.

Omschrijving

De DWARSHUISBOERDERIJ onder een rieten kap met afgewolfde uiteinden dateert uit het laatste kwart van de 18de eeuw. Het voorhuis is in de 20ste eeuw een aantal malen verbouwd, waarbij de gevelindeling drastisch gewijzigd werd. Thans bevinden zich in de voorgevel centraal twee grote empirevensters met luiken; links van deze vensters de opkamer met een hoger geplaatst, kleiner empirevenster en een keldervenster, beide met luiken; uiterst rechts een dubbele openslaande deur. In de rechter zijgevel centraal een dubbele openslaande deur met rechts een venster; ter hoogte van de kap eenzelfde deur met bovenlicht. Tegen de linker zijgevel werd in 1967 een erker gebouwd; ter hoogte van de kap een meerruits venster met halve luiken. Het bedrijfsgedeelte achter het voorhuis heeft sinds de bouwtijd geen ingrijpende veranderingen ondergaan. Links en rechts stalvensters en een enkele toegangsdeur. In de achtergevel centraal een dubbele inrijdeur geflankeerd door hoge stalramen en uiterst links en rechts een enkele toegangsdeur. In de top een dubbel hijsluik geflankeerd door ronde stalvensters. Uiterst rechts halverwege de gevel nog een stalvenster. Vensters en deuren zijn alle getoogd aan de bovenzijde.

Waardering

De DWARSHUISBOERDERIJ, deeluitmakend van een ensemble van boerderij, zomerhuis, rietgedekte kapberg en schuur behorende tot de buitenplaats Oud Amelisweerd is van algemeen belang:

- vanwege de ouderdom;

- vanwege de traditioneel-ambachtelijke vormgeving;

- vanwege de ornamentele waarde;

- vanwege de markante ligging op de noordelijke oever van de Kromme Rijn;

- vanwege de historische functioneel-ruimtelijke relatie met de buitenplaats.