Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
527057
Complexnummer
527059 - -
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82862/48
Kadastrale aanduiding
Noordoostpolder C 4092
Kamperzandweg 20, 8307 RJ te Ens

Omschrijving

Inleiding

BOERDERIJ, behorende bij een boerderijcomplex voor gemengd bedrijf, gebouwd in opdracht van de Directie van de Wieringermeer op kavel P31, in een aan de Delftse School verwante, ambachtelijk traditionele stijl. Het is een ontginningsboerderij voor een gemengd bedrijf en is een zogenaamde "Wieringermeerboerderij", een kop-rompboerderij met zij-langsdeel van het type S. De boerderij is gebouwd in 1943 en behoort derhalve tot de oudste boerderijen in de Noordoostpolder. Het met de schuur verbonden woongedeelte is van het type, dat verwant is aan de aangebouwde woningen van het type H, die horen bij de boerderijen van het type Q. De boerderij is gebouwd naar een uit 1942 daterend ontwerp van de Bouwkundige Afdeling (boerderijenbouw) van de Directie van de Wieringermeer afdeling Noordoostpolderwerken.

Omschrijving

Kop-romp boerderij onder met verbeterde Hollandse pannen gedekte kappen. Het met de schuur verbonden woonhuisgedeelte heeft een licht uitkragend zadeldak met op klampen steunende dakgoten, een opgemetselde schoorsteen op de nok en een tweede schoorsteen in het linker dakschild. De kap van de schuur is een wolfsdak met een uilebord boven het wolfsend aan de achterzijde. Deze kap is gedekt met op riet liggende, verbeterde Hollandse pannen en is voorzien van drie ronde ontluchtingspijpen op de nok. Het woongedeelte staat excentrisch ten opzichte van de schuur, waarmee het één gemeenschappelijke linker langsgevel heeft. De symmetrische voorgevel is begroeid met klimop en heeft twee grote vensters met roedenverdeling en schuiframen op de begane grond en twee kleinere vensters op de zolderverdieping, die eveneens zijn voorzien van een roedenverdeling en schuiframen. Rechter zijgevel met asymmetrische gevelindeling. In het midden een boven een gemetseld stoepje staande deur met decoratief raamijzer voor een achtzijdig venstertje. Het deurkozijn is in de bovenzijde naar binnen gewelfd en staat onder een op rustklampen steunend, geprofileerd luifeltje en een drieruits bovenlicht. Rechts van de deur een achtruits vensterpartij met openslaande ramen, waaronder een drieruits keldervenster. Links van de deur een zesruits venster met schuifraam. Alle gevelopeningen in deze gevel staan onder rollagen. De onderdorpels van de vensters zijn vervaardigd van grèstegels. De linker gevel van het woonhuisgedeelte is iets terugliggend ten opzichte van die van het schuurgedeelte en bevat een deur met raam en bovenlicht, een venster met zesruits schuifraam en een venster met roedenverdeling als die in de voorgevel. De venster en de deur staan onder rollagen en de onderdorpels zijn ook hier vervaardigd van grèstegels. Uit het dakschild hierboven steken een opgemetselde schoorsteen en een rechthoekige dakkapel met zinken wangen, twee openslaande vierruits ramen en kleine houten vleugelstukken.

De schuur heeft een voorgevel, waarvan het bovenste deel is voorzien van gepotdekseld beschot. De rechts in de gevel staande schuif-deeldeur staat onder een drieruits bovenlicht. Twee gekoppelde zoldervensters met roedenverdeling staan pal onder de dakgoot van het wolfsend. De rechter langsgevel bevat vijf vensters met kruisramen. De deur rechts in de gevel en het smalle venstertje er rechts van staan evenals de andere gevelopeningen in deze gevel onder rollagen. In de achtergevel staat de linker schuif-baanderdeur pal onder de dakgoot van het lange wolfsend. Rechts hiervan bevinden zich twee vensters met kruisramen als die in de rechter langsgevel en een kleine deur onder vierruits bovenlicht. Bovenlicht en kruisvensters staan onder rollaag. Vervolgens een derde venster met kruisraam en een lagere schuifdeur met daarboven openslaande luiken. De rechter hoek verjongt zich en functioneert als een hoekliseen van de westelijke langsgevel. Deze gevel bevat van links naar rechts twee vensters, een deur onder drieruits bovenlicht, wederom twee vensters, een deur met vierruits bovenlicht, vier vensters, opnieuw een deur onder vierruits bovenlicht, vijf vensters en een derde deur met vierruits bovenlicht. Deze uit een onder- en een bovendeur samengestelde deuren zijn opgeklampt, voorzien van kruisgeheng en staan onder rollagen. De vensters bevatten betonnen zesruits ramen met ventilatieopeningen in de onderdorpels en staan eveneens onder rollagen.

Het inwendige van de boerderij is nog voor een deel in de oorspronkelijke staat. Het bedrijfsgedeelte heeft een spantconstructie die is samengesteld uit vier paar houten, ongelijkbenige, volwandige, gebogen kniespanten van verlijmd gelamineerd hout, die bekend zijn onder de naam NEMAHO spanten. De spanten overspannen slechts de deel (het oostelijke gedeelte van de schuur), die door middel van een gemetselde muur is gescheiden van het linker (westelijke) deel van de schuur. Het achterste deel van de schuur is voorzien van een balkenconstructie. De vloer is van keileem. Een muur tussen het stalgedeelte en de deel is opgetrokken in baksteen. Het plafond tussen de stal en de zolder is voorzien van aan de onderkant holle, betonnen tegels en is met ijzeren stangen versterkt. De voormalige koestal voor 27 koeien is gewijzigd, de voormalige paardenstal is nog in oorspronkelijke staat.

Waardering

De boerderij is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde.

- De boerderij is van cultuurhistorisch belang als een van de oudste nog bestaande en in gebruik zijnde bouwwerken in de Noordoostpolder. De "Wieringermeerboerderijen" zijn bovendien van bijzondere belang vanwege hun oorspronkelijke functie als ontginningsboerderij.

- De boerderij heeft architectuurhistorische waarde als een goede representant van een type met een vrij traditioneel uiterlijk, maar waarin al wel gebruik is gemaakt van een moderne spantconstructie. - De boerderij heeft ensemblewaarde vanwege de situering, vanwege de historie en de ontwikkeling van het polderlandschap waarmee het onverbrekelijk is verbonden, en vanwege de functionele en visuele samenhang met de bijbehorende bijschuur.

- De boerderij is bovendien van belang vanwege de herkenbaarheid en de ruime mate van gaafheid van het exterieur en delen van het interieur.

Dit monument maakt onderdeel uit van complexnummer 527059. Hier vindt u meer informatie over het complex en de bijbehorende monumenten.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M)

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1943
1943
exact

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) Kop-rompboerderij

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
ambachtelijk-traditionele bouwtrant
invloeden