Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
528313
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82953/141
Kadastrale aanduiding
Arnhem M 2607
Bakenbergseweg 85, 6814 MD te Arnhem

Omschrijving

Inleiding

Vrijstaand WOONHUIS gebouwd in 1933-34 in opdracht en naar ontwerp van de architect E.J. Rothuizen, een vroeg voorbeeld van de latere shake hands architectuur. Het woonhuis is beeldbepalend, hoog gelegen op de hoek van de Bakenbergseweg en de Jacob Marislaan te Arnhem, in de voor Arnhem zeer kenmerkende buitenwijk uit de jaren dertig 'de Sterrenberg', een voortzetting van de wijk de Gulden Bodem en de Hoogkamp.

Omschrijving

Het woonhuis met rechthoekige plattegrond is opgetrokken uit twee bouwlagen, een kelder- en een zolderverdieping. Op de begane grond bevindt zich ter plaatse van de woonkamer een serre aanbouw, bestaande uit één bouwlaag met lessenaarsdak. Aan de westzijde bevindt zich een éénlaags aanbouw met zadeldak, de garage. De aanbouw verspringt iets ten opzichte van het hoofdvolume. De gevels bestaan uit een hoog opgetrokken plint in schoon metselwerk afgesloten door een rode terracotta tegel waarboven wit geschilderde bepleistering. In de gevels zowel recht gesloten als segmentboogvormige vensteropeningen. Aan de zuidzijde/ tuinzijde een balkon voorzien van decoratief smeedijzerwerk.

Het woonhuis is in 1933 ontworpen door de architect Rothuizen, waarna hij er heeft gewoond tot 1961. Gezien de kwaliteit, de bouwstijl en het oeuvre van de architect vertegenwoordigt het huis een belangrijke cultuurhistorische waarde. Als architectenwoning vertegenwoordigt het tevens een zeldzaamheidswaarde.

E.J. Rothuizen was een bekende Arnhemse architect verbonden aan het architecten- en ingenieursbureau Buvani. Zijn werk is omvangrijk en wordt gekenmerkt door een hoge bouwkundige kwaliteit en zorgvuldige detaillering voor zowel het exterieur als het interieur. Zijn ontwerpen zijn grotendeels ontworpen in een traditionele, expressionistische bouwstijl zoals onder andere heveadorp te Oosterbeek en het Van Lingencollege aan de Utrechtseweg te Arnhem. Middaghoogte is een voorbeeld van een meer vernieuwend ontwerp bestaande uit zowel traditionele als moderne elementen, de zogenaamde shake hands architectuur. Hiermee vertegenwoordigt het woonhuis een belangrijke architectuurhistorische waarde.

Als moderne elementen kunnen onder meer genoemd worden de stalen ramen, de plattegrond, de wit gepleisterde gevel en de flauwe helling van het zadeldak. Voorbeelden van traditionele onderdelen zijn de hoge plint in schoon metselwerk (quasi handvormsteen) het zadeldak als traditionele kapvorm voorzien van keramische rode romaanse pannen, interieurafwerkingen waaronder de hal met kalkstenen vloertegels, bordestrap met bruine gebeitste houten balustrade en decoratief smeedijzeren trapaanzet partij oorspronkelijk voorzien van een bijpassende loper (verwijderd). Grijs geaderde marmeren venstertabletten, een schouwpartij in schoon metselwerk. In de eetkamer een ijzeren rechaudkast, een vaste buffetkast. Een handschoenenkastje in de vestibule. Uit deze onderdelen blijkt tevens de hoge kwaliteit en zorgvuldige detaillering.

Het interieur maakt onderdeel uit van het totaalconcept en is tot op detail mee ontworpen voor wat betreft kleurstelling, kasten, deuren, vloeren, schoorsteenmantel, trappartij, sanitair, bedden etc. Een aantal elementen is tijdens een wisseling van eigenaar verwijderd (kleurstelling) danwel opgeslagen (kranen). Het interieur vertegenwoordigt een belangrijke architectuurhistorische waarde als onderdeel van het totaalontwerp van de architect en vertegenwoordigt daarmee tevens een belangrijke ensemblewaarde. Aanwezig zijn onder meer een kalkstenen vloer in de hal, parketvloer en schouwpartij in de woonkamer, opklapbedden in de slaapkamers afgewerkt in hoogglans in verschillende kleurstelling, wastafels, vaste kasten en bordenverwarmer in de eetkamer, handschoenenkastje in de garderobe etc.

Het totaalconcept is verrijkt met toegepaste kunst zoals diverse glas-in-loodramen uit de bouwtijd van glazenier J.H.E. Schilling (1893-1942), een later gerealiseerd gevelmozaïek (opus tesselatum) door W M in 1957 met enkele architectenattributen en de naam Middaghoogte (tegen de voorgevel boven de ingangsportiek). In de woonkamer plafondkunst van Herman de Vries uit 1965. Deze onderdelen vertegenwoordigen naast de ensemblewaarde tevens een belangrijke kunsthistorische waarde.

Het pand is beeldbepalend en hoger gelegen ten opzichte van de omringende bebouwing die grotendeels in dezelfde periode tot stand is gekomen. Het woonhuis is onderdeel van een villawijk gerealiseerd binnen de contour van het voormalig landgoed de Sterrenberg waarvan het stratenpatroon is getekend door de architect W. Diehl (1876-1959).

Waardering

Vrijstaand WOONHUIS gebouwd in 1933-34 in opdracht en naar ontwerp van de architect E.J. Rothuizen een vroeg voorbeeld van de latere shake hands architectuur. Het pand is hoog gelegen op de hoek van de Bakenbergseweg en de Jacob Marislaan te Arnhem.

* Van cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een woonhuis van een belangrijke architect uit Arnhem met een omvangrijk oeuvre gerealiseerd in, om en buiten Arnhem.

* Van architectuurhistorische waarde als vroeg voorbeeld van een woonhuis uit 1934 naar ontwerp van E.J. Rothuizen in de later genoemde shake hands architectuur.

* Van architectuurhistorische waarde vanwege het totaalconcept van in- en exterieur

* Van architectuurhistorische waarde vanwege de plattegrond bestaande uit een 'hall' van waaruit een gang loopt naar de garage aan de westzijde en een trapopgang naar de verdieping. Aan de lichte zuidzijde van de gang de woon, studeer- en eetkamer, aan de koele noordzijde van de gang de keuken.

* Van architectuurhistorische waarde vanwege de hoogwaardige kwaliteit van de bouwmaterialen en de zorgvuldige detaillering.

* Van kunsthistorische waarde vanwege de toegepaste kunst van de glas-in-loodramen van Henk Schilling uit 1934, het gevelmozaïek uit 1956 en het kunstwerk in het plafond van de woonkamer uit 1967 van Herman de Vries.

* Van stedenbouwkundige waarde vanwege de beeldbepalende ligging in een villawijk gerealiseerd omstreeks 1934 op het voormalige landgoed de Sterrenberg

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Woonhuis

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1934
1934
globaal

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Villa

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
n.v.t.
niet van toepassing