Omschrijving onderdeel 1: LANDHUIS.

LANDHUIS uit 1907 over twee bouwlagen opgetrokken in rode machinale baksteen onder een samengesteld schilddak gedekt met tuile du Nord-pannen. Onder de dakrand loopt rondom een uitgemetselde lijst. Op het dak staan enkele dakkapellen. Het huis heeft aan de oostkant een lagere, terugliggende uitbouw onder een afgeknot schilddak waarin de dienstvertrekken zijn ondergebracht. Tussen de uitbouw en het huis bevindt zich een toren met een vierkante onderbouw en een achthoekige trans. De toren wordt bekroond door een boogfries waarop een koepel, voorzien van vier uurwerken en een achthoekige lantaarn met windvaan. De toren heeft enkele rondboogvormige vensters. De bovenlichten van de vensters zijn voorzien van roedeverdeling; de kleinere vensters hebben geheel roedeverdeling. De vensters zijn deels voorzien van strekken met natuurstenen aanzet- en sluitstenen en afzaten van geglazuurde tegels.

Symmetrische, drie traveeën tellende voorgevel waarvan de eerste en derde travee eindigen in een in- en uitzwenkende topgevel met natuurstenen schouderstukken en het wapen Cremers-Vos de Wael in de top. Centraal geplaatste entree met glas-in-lood zij-en bovenlichten onder een rondboog met natuurstenen aanzet-en sluitstenen. Aan weerszijden daarvan een venster. De linker travee (oost) bestaat uit een erker met daarop een balkon. De balkondeuren bevinden zich onder een geprononceerde gemetselde rondboog waarboven een roosvenster en sierankers. Voor de rechter travee een halfrond terras omringd door een gemetselde balustrade als echo van de linker erker. Dit geveldeel heeft een groot venster op de begane grond en een gemetseld balkon op de verdieping. De indeling van de gevel is verder identiek aan die van de linker travee.

Van de rechter zijgevel (west) eindigt het rechter gedeelte in een in- en uitzwenkende topgevel met natuurstenen schouderstukken. De gevel heeft op de begane grond en de verdieping vensterpartijen onder strekken met natuurstenen aanzet- en sluitstenen. Boven het rechter venster op de verdieping is een geprononceerde boog gemetseld waarboven een roosvenster en sierankers.

De achtergevel heeft een centraal geplaatste achtzijdige erker waarop een balkon. Deze middelste travee eindigt in een in- en uitzwenkende gevel met natuurstenen schouderstukken. In de geveltop een groot rondboogvormig venster, geflankeerd door twee kleinere. Verder zijn er in deze gevel grote en kleine vensters geplaatst.

De linker gevel (oost) van het huis heeft op de verdieping een balkon en wordt verder in beslag genomen door de onderkelderde uitbouw. Deze heeft aan de voorzijde een entree en drie vensters met afgeschuinde hoeken. Van de zijgevel eindigt het linker deel in een in- en uitzwenkende topgevel met een roosvenster. In deze gevel een deur en enkele vensters.

De achtergevel van de uitbouw heeft enkele vensters.

Het woonhuis heeft een buitengewoon gaaf interieur. De indeling is sedert de bouw vrijwel onveranderd. Het hoofdgedeelte bestaat uit een regelmatig ingedeelde plattegrond, met centraal de vestibule, hal overgaande in de uitgebouwde serre met zicht op de tuin. Rechts daarvan twee kamers en suite met schouwen uit het vorige huis en parketvloeren, links achter de herenkamer met balken plafond en beschilderde velden en schouw met regelbare warmteroosters naar ontwerp van Cuypers. Parketvloer. Links voor de eetkamer met houten lambrisering en ingebouwde kasten, plafond met bewerkte houten lijst waarbinnen een geornamenteerd stucplafond met gestileerde rozen. Ook hier een schouw met regelbare warmteroosters. Parketvloer met ingelegde banden van een donkerder houtsoort. De overige vertrekken op de begane grond hebben tegelvoeren met gekleurde banden als afscheiding tussen de verschillende onderdelen. Trappenhuis met bordestrap, verlicht door glas- in-lood ramen. Links van het hoofdgedeelte de afdeling voor het personeel. Tussen eetkamer en keuken een dienkeuken met aanrecht, servieskast en tegels uit de bouwtijd. De indeling van keuken en bijkeuken is vrijwel onveranderd sedert de bouw.

Waardering

Het LANDHUIS, behorend tot de historische buitenplaats Vilsteren is van bijzonder architectuurhistorisch, cultuurhistorisch en stedenbouwkundig belang:

- als hoogtepunt binnen het oeuvre van Eduard Cuypers;

- als onderdeel van een buitenplaats met een hoge ensemblewaarde;

- vanwege de neorenaissance bouwstijl;

- vanwege de beeldbepalende ligging in het dorp;

- vanwege de gaafheid van de structuur en detaillering van in- en exterieur.