Registergegevens
Monumentgegevens
- Monumentnummer
- 529566
- Complexnummer
- 529564 - Verwolde
- Inschrijving register
- Kadaster deel/nr
- 82967/50
- Internationaal kenteken
- Nee
- Kadastrale aanduiding
-
Laren-Verwolde Q 1089Laren-Verwolde Q 1090Laren-Verwolde Q 1153Laren-Verwolde Q 1154Laren-Verwolde Q 1155Laren-Verwolde Q 1156Laren-Verwolde Q 1157Laren-Verwolde Q 1167Laren-Verwolde Q 1180Laren-Verwolde Q 1181Laren-Verwolde Q 1182Laren-Verwolde Q 1183Laren-Verwolde Q 1184Laren-Verwolde Q 1054Laren-Verwolde Q 1127Laren-Verwolde O 240Laren-Verwolde Q 415Laren-Verwolde Q 404Laren-Verwolde Q 1142Laren-Verwolde Q 954Laren-Verwolde O 720Laren-Verwolde O 362Laren-Verwolde Q 105Laren-Verwolde O 175Laren-Verwolde O 588Laren-Verwolde Q 1018Laren-Verwolde Q 774Laren-Verwolde Q 1045Laren-Verwolde Q 875Laren-Verwolde Q 417Laren-Verwolde Q 876Laren-Verwolde Q 1094Laren-Verwolde Q 103Laren-Verwolde Q 620Laren-Verwolde Q 1055Laren-Verwolde Q 964Laren-Verwolde O 582Laren-Verwolde Q 871Laren-Verwolde Q 979Laren-Verwolde Q 411Laren-Verwolde Q 878Laren-Verwolde Q 374Laren-Verwolde Q 1052Laren-Verwolde Q 1022Laren-Verwolde Q 849Laren-Verwolde Q 1128Laren-Verwolde O 243Laren-Verwolde Q 873Laren-Verwolde Q 367Laren-Verwolde Q 410Laren-Verwolde O 771Laren-Verwolde Q 373Laren-Verwolde O 429Laren-Verwolde O 167Laren-Verwolde O 817Laren-Verwolde Q 108Laren-Verwolde Q 851Laren-Verwolde Q 942Laren-Verwolde O 769Laren-Verwolde Q 96Laren-Verwolde Q 944Laren-Verwolde Q 1140Laren-Verwolde Q 1017Laren-Verwolde Q 397Laren-Verwolde Q 817Laren-Verwolde Q 1086Laren-Verwolde Q 618Laren-Verwolde Q 847Laren-Verwolde O 230Laren-Verwolde Q 978Laren-Verwolde Q 1043Laren-Verwolde Q 974Laren-Verwolde Q 1044Laren-Verwolde Q 977Laren-Verwolde Q 959Laren-Verwolde Q 379Laren-Verwolde Q 1038Laren-Verwolde Q 1019Laren-Verwolde O 580Laren-Verwolde Q 1041Laren-Verwolde O 177Laren-Verwolde Q 962Laren-Verwolde O 818Laren-Verwolde Q 929Laren-Verwolde O 180Laren-Verwolde O 816Laren-Verwolde Q 370Laren-Verwolde Q 1042Laren-Verwolde Q 673Laren-Verwolde Q 1040Laren-Verwolde Q 1053Laren-Verwolde Q 109Laren-Verwolde Q 368Laren-Verwolde Q 1126Laren-Verwolde O 430Laren-Verwolde Q 1091Laren-Verwolde Q 1049Laren-Verwolde Q 946Laren-Verwolde Q 976Laren-Verwolde Q 1020Laren-Verwolde O 583Laren-Verwolde Q 781Laren-Verwolde Q 329Laren-Verwolde Q 782Laren-Verwolde Q 408Laren-Verwolde Q 619Laren-Verwolde Q 930Laren-Verwolde Q 848Laren-Verwolde Q 773Laren-Verwolde Q 406Laren-Verwolde O 589Laren-Verwolde Q 1096Laren-Verwolde Q 742Laren-Verwolde Q 407Laren-Verwolde O 176Laren-Verwolde Q 1050Laren-Verwolde O 363Laren-Verwolde Q 1141Laren-Verwolde Q 1051Laren-Verwolde Q 334Laren-Verwolde O 819Laren-Verwolde Q 402Laren-Verwolde Q 784Laren-Verwolde Q 412Laren-Verwolde Q 1016Laren-Verwolde O 424Laren-Verwolde Q 778Laren-Verwolde Q 396Laren-Verwolde Q 943Laren-Verwolde O 772Laren-Verwolde Q 1095Laren-Verwolde Q 985Laren-Verwolde Q 818Laren-Verwolde Q 965Laren-Verwolde Q 975Laren-Verwolde Q 409Laren-Verwolde Q 741Laren-Verwolde Q 846Laren-Verwolde O 770Laren-Verwolde Q 1088Laren-Verwolde Q 91Laren-Verwolde O 166Laren-Verwolde O 206Laren-Verwolde Q 107Laren-Verwolde Q 383Laren-Verwolde Q 788Laren-Verwolde Q 621Laren-Verwolde O 178Laren-Verwolde Q 952Laren-Verwolde Q 336Laren-Verwolde Q 381Laren-Verwolde Q 1046Laren-Verwolde Q 401Laren-Verwolde Q 945Laren-Verwolde Q 984Laren-Verwolde Q 403Laren-Verwolde O 768Laren-Verwolde Q 102Laren-Verwolde Q 413Laren-Verwolde Q 1021Laren-Verwolde Q 372Laren-Verwolde Q 335Laren-Verwolde Q 963Laren-Verwolde Q 416Laren-Verwolde Q 1129Laren-Verwolde Q 414Laren-Verwolde Q 877
Omschrijving
Omschrijving
De HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG bestaat uit een stelsel van rechte lanen uit de 18de eeuw, een strook landschapspark omringd door de buitengracht van omstreeks 1800 naar ontwerp van J.P. Posth, een formele aanleg direct rond het huis naar ontwerp van H. Poortman uit 1926, een wandelbos met paden en waterlopen ten zuidwesten en ten noordoosten van de buitengracht uit de 19de en het begin van de 20ste eeuw en wandelingen met uitzichten op boerderijen en op met solitairen en houtwalletjes gestoffeerde wei- en bouwlanden. Centraal ligt het huis Verwolde, in het noordelijke deel van het park ligt het koetshuis, zuidoostelijk van het huis de oranjerie. In het uiterste noordoosten van de parkaanleg bevindt zich een gedenkteken voor de verwoeste huisplaats Blankenborg, deze werd in de tweede helft van de 17de eeuw verwoest, maar is nog herkenbaar in het terrein.
Posth legde binnen de rechte lijnen van de 18de-eeuwse structuur een park aan bestaande uit open (gazons) en gesloten (bos) ruimtes, doorsneden met rondlopende paden. De gracht rond het huis kreeg een slingerend beloop. De buitengracht vormde de afsluiting van het binnenpark. Van deze aanleg is de buitenschil nog aanwezig. In 1926 kreeg tuinarchitect Hugo Poortman de opdracht een nieuwe tuin rond het huis te ontwerpen die moest passen in de bestaande parkaanleg binnen de buitengracht. Poortman liet zich inspireren door de formele Franse tuinkunst uit de 18de eeuw. Hij gebruikte twee assen: een bestaande as die recht op de voorgevel aan liep, met vóór het huis een langwerpig grasveld met de oprijlaan daaromheen en een tweede as die op de linkerzijgevel (zuidoost) met het nieuwe terras was gericht. In dit deel van de tuin richtte hij verschillende geometrische vakken in die vanuit het huis goed zichtbaar waren. Het eerste van de drie vakken bestond uit gras met een buxusmonogram, daarna volgde een verdiept en ommuurd vak met buxusfiguren, geflankeerd door grasvelden en tenslotte een langgerekt grasveld dat eindigde met een barokke spiegelboogvorm. Aan de lange zijden van dit grasveld werden borders aangelegd, omgeven door een taxushaag met inhammen, bestemd voor beelden. Tussen deze geometrische tuin en de buitengracht lag de strook landschapspark als overgangszone naar het omringende buitenpark en het agrarische landschap. Door noodzakelijke beperkingen in het onderhoud raakten de scherpe lijnen van Poortmans ontwerp vervaagd, de plantenborders verdwenen. Tuin en park werden eind jaren zeventig van de 20ste eeuw hersteld, waarbij de vormen van de aanleg van Poortman werden gerespecteerd en de samenhang met het huis weer helder gemaakt werd. Voor de bloemenborders aan weerszijden van het grasveld van de zuidtuin werd een beplantingsplan van tuinarchitect mevrouw A.E. Canneman-Philipse uitgevoerd.
Voorts zijn van belang voor de historische aanleg
- De twee 18de-eeuwse lanen die voor de korte oprit naar het huis samenkomen. Eén loopt naar het zuiden, de andere naar het noordwesten. Beide lanen hebben een laanbeplanting met eik. Het beschermde, 18e eeuwse gedeelte van de zuidelijke laan eindigt aan de zuidkant bij de kruising met een dwars lopende zandweg en wordt aan de andere zijde visueel beëindigd door boerderij Meijer (onderdeel 11); de noordwestelijke laan eindigt bij de entreepijlers aan de Markeloseweg (onderdeel 5A) en wordt vervolgens visueel beëindigd door de boerderij Henrikahoeve (onderdeel 7A, 7B en 7C).
- Voor het huis aan de oostzijde bevindt zich een open weide in het landschap waarin een forse boomgroep en de eerder genoemde boerderij Meijer.
- Ten zuiden hiervan loopt een wandeling die in oostelijke richting aftakt van de zuidlaan en loopt om een weiland met solitairen en een houtwal richting Dikke Boom (17de eeuw).
- Aan de zuidkant van de buitengracht en ten westen van de zuidlaan ligt een rabattenbos met slingerende lanen en waterlopen doorsneden, met doorzichten op het huis en op het open landschap aan de andere zijde. Omstreeks 1900.
- Ten noordwesten is vanuit het huis zicht op een open weide waarin enige solitairen en boomgroepen. Dit terrein wordt afgesloten door een bomenrand waarin aan de noordkant boerderij Denneboom (onderdeel 10) in een zichtas vanuit het huis is gelegen en aan de noordwestkant door de Allardhoeve en de dienstwoning aan de Markeloseweg (onderdelen 8 en 9).
Waardering
De HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG behorend tot de historische buitenplaats Verwolde is van algemeen cultuurhistorisch en tuinhistorisch belang:
- wegens de 18de-eeuwse lanenstructuur
- wegens de resten van het landschapspark naar ontwerp van J.P. Posth
- wegens de formele tuin naar ontwerp van H. Poortman binnen het landschapspark
- wegens de aangelegde wandelingen buiten de buitengracht met zichten op het huis en omgeving
- wegens de bewust gecreëerde zichten vanuit het huis op het omringende landschap met boerderijen en boomgroepen en solitairen
Overige gegevens
Oorspronkelijke functies
Hoofdfunctie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functie | Verbijzondering | Toelichting |
---|---|---|---|---|---|
Ja | Kastelen, landhuizen en parken | Tuin, park en plantsoen | Historische aanleg |
Bouwtypen
Hoofdcategorie | Subcategorie | Bouwtypen | Toelichting |
---|---|---|---|
Kastelen, landhuizen en parken | Tuin, park en plantsoen | Landschapspark |
Bouwstijlen
Bouwstijl | Zuiverheid | Toelichting | Rijksmonumentnummer |
---|---|---|---|
Landschapsstijl
|
stijlzuiver
|