Omschrijving complexonderdeel 1

Omschrijving

Parallel aan de kade van de Rijnhaven gelegen FABRIEKSGEBOUW dat met een stalen luchtbrug verbonden is met een erachter gelegen graansilogebouw (monumentnummer 530960). De verschillende functies in het productieproces van de meelfabriek zijn in het langgerekte fabrieksgebouw gegroepeerd van oost naar west, dat hierdoor een samengesteld karakter kent. Dit uit zich zowel in afwisselingen in de hoofdvorm, als in de gevelbehandeling en in de variatie in constructiewijzen in gewapend beton. De hoofdopzet en details van het complex zijn afgestemd op de klimatologische eisen voor bepaalde functies. Zo is de zuidzijde van de malerij in het gebouw (brede middengedeelte) gesloten gehouden ten behoeve van een constante temperatuur, terwijl de noordgevel grotendeels vensters bevat. De geveldelen zijn afwisselend vlak en gesloten uitgevoerd of met meer expressie door nadrukkelijke toepassing van een zichtbaar betonraster in de gevel. Verder worden gesloten geveldelen verlevendigd door bijzondere details zoals de uitspringende vierkante raampjes en kleine balkons in de zuidgevel. De gevels van de volumes worden afgesloten met een stevige daklijst van gewapend beton die iets uitzwenkt. Het gebouw is gedeeltelijk onderkelderd en hoofdzakelijk plat afgedekt, met toepassing van gebogen schaaldaken en diagonale dak- of luifelvormen als accenten. De malerij beslaat samen met de afdeling reiniging ten oosten ervan het grote middengedeelte van het fabrieksgebouw dat zes bouwlagen kent. Ten westen is in het middengedeelte een bloemsilocomplex ondergebracht. Het 27 vensterassen tellende middengedeelte is regelmatig ingedeeld aan de hand van de zich in de gevels tonende betonconstructie van kolommen en liggers die ingevuld is met (schok)betonnen raampanelen. Aan de oostzijde is voor de aandrijving van installaties in het bouwdeel een motorenhuis opgenomen waarvan het bijbehorend transformatorhuis aan de noordgevel uitspringt en afgedekt wordt met vier schaaldaken. De gesloten achtergevel ter plaatse van de malerij aan de landzijde herhaalt de regelmatige gevelindeling van de noordgevel maar is gesloten door diepliggende betonelementen die alternerend voorzien zijn van kleine, uitspringende lichtopeningen. De bloemsilo's (cellen met vierkante doorsnede met afgeronde hoeken) zijn herkenbaar in de achtergevel, die ter plekke uitspringt en waar in afwijking van het materiaalgebruik elders een opgaande bakstenen buitenmuur is toegepast. Aan weerszijden wordt het middengedeelte beëindigd door vertikaal gerichte kopgebouwen. Het oostelijke volume, gebouwd voor silo's voor ruwe tarwe met een vierkante doorsnede, onderscheidt zich uitwendig slechts door zeer gesloten gevels en sluit in uitwendige afmetingen aan bij het hoofdvolume. Het dwarsgeplaatste torenachtige volume aan de westzijde telt 10 verdiepingen en was op de dakrand oorspronkelijk van de belettering "CO.OP" voorzien. Het volume herbergt het zakgoedmagazijn, waardoor de onderbouw gesloten gevels heeft die voorzien zijn van regelmatig over de gevels verdeelde kleine vierkante raampjes. De bovenbouw van drie bouwlagen bevatte aanvullende functies, kantoren, een personeelskantine, een laboratorium en een dienstwoning. Dit volume is afwijkend vormgegeven aan de hand van een zichtbaar betonskelet dat grotendeels met vensterpanelen is ingevuld. De bouwdelen zijn voorzien van trappenhuizen, herkenbaar aan de ter plekke met glas geopende gevels of door vensterreeksen. Op de kade aansluitend tegen de noordgevel een transportbrug (gangway) voor het transport van eindproducten naar schepen in de haven. De constructie staat haaks op het gebouw op kolommen nabij de kaderand. In de achtergevel van het westvolume een met metselwerk omlijste entree voorzien van bordestrap met luifel op buisstalen kolommen. In de westgevel een laadbordes onder luifel. In het interieur van de fabriek zijn oorspronkelijke trappenhuizen aanwezig en bevinden zich nog enkele oorspronkelijke deuren. Oorspronkelijk werden in de malerij houten vloeren toegepast voor het eenvoudig maken van doorvoeren ten behoeve van machines en installaties. In de huidige toestand ontbreken de vloeren deels of zijn de vloeren vervangen in andere materialen.

Waardering

FABRIEKSGEBOUW uit 1948-1952 van algemeen belang als toonbeeld van de wederopbouw vanaf 1940:

- vanwege de cultuurhistorische en architectuurhistorische betekenis als historisch-functioneel onderdeel van het complex Meelfabriek Latenstein;

- vanwege architectuur- en cultuurhistorische waarde als gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een naoorlogs fabrieksgebouw voor graanverwerkende industrie, waarvan ook de bijbehorende gangway bewaard is en waarin de efficiënte groepering van bouwdelen, de verschillende constructiewijzen in beton en de bijzondere architectonische uitwerking per bouwdeel karakteristiek is;

- vanwege typologische en bouwhistorische betekenis omdat het fabrieksgebouw bijdraagt aan de illustratiewaarde van het industriële complex waarin verschillende soorten silo's waren toegepast;

- vanwege de ensemblewaarden omdat het fabrieksgebouw vanwege de verschijningsvorm en historische functie een belangrijke visuele en historisch-functionele samenhang bezit met het bijbehorende silogebouw van de fabriek, en belangrijke stedenbouwkundige waarde als bijzondere en beeldbepalende elementen in het historische industrielandschap aan de Rijn- en Maashaven.