Cluster 5. Betonnen affuit.

NIEUWE HOLLANDSE WATERLINIE

Inleiding

BETONNEN AFFUIT als toegevoegd onderdeel van een in 1629 aangelegd, in 1672-1673 omgewerkt en wederom in 1848 en 1879-1880 gemoderniseerd verdedigingswerk ter verdediging van de Vecht en de beide Vechtoevers. Na de Eerste wereldoorlog kregen de forten naast een verdedigingsfunctie vaak ook nog een andere bestemming, meestal als opslag van munitie en andere goederen. In 1926 werd op Fort Hinderdam een luchtdoelmitrailleur geplaatst als onderdeel van de luchtafweer voor de Stelling van Amsterdam. Andere opstellingen voor luchtafweer aan de oostzijde van Amsterdam zijn er in de nevenbatterij bij Fort Nigtevecht en op Fort Pampus.

Omschrijving

BETONNEN AFFUIT van een standaard type. Het affuit voor de luchtdoelmitrailleur bestaat uit een 1.50 m. hoge, ronde en naar boven taps toelopende kolom van gewapend beton. Het affuit heeft aan de voet een doorsnede van ca. 0.50 m. en aan de bovenzijde van 0.20 m. Aan de bovenzijde een klein rond open gat voor de bevestiging van een mitrailleur, bestemd voor vuur tegen vliegtuigen. Het affuit is geplaatst op een betonnen plaat, gelegen onder het maaiveld.

Waardering

De BETONNEN AFFUIT is van algemeen belang vanwege:

* Cultuurhistorische waarde als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie zoals deze is ontworpen door C.R.T. Kraijenhoff en in eerste aanleg vanaf 1815 door hem, Jan Blanken en majoor-ingenieur Willem Offerhaus is gerealiseerd en daarna door anderen gedurende ongeveer 125 jaar is versterkt en verbeterd.

* Architectuurhistorische waarden, in het bijzonder als uiting van de militair-strategische bouwkunde, die gebaseerd is op:

a. het systeem van inundatie en accesverdediging (20ste eeuw),

b. de wedloop met de zich versterkende offensieve middelen (20ste eeuw)

c. het systeem van 'levende' veldversterking (20ste eeuw)

Het betreft hier een zeldzaam voorbeeld van een gewapend betonnen affuit uit de eerste helft van de 20ste eeuw.

* Ensemblewaarde en situationele waarden als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Tevens vanwege de functionele en fysieke samenhang met de overige onderdelen van het complex.

* Het onderdeel is zeldzaam, omdat het een schaars overgebleven voorbeeld is van dit type weermiddelen.

* Het onderdeel is gaaf bewaard, terwijl het zich door situering en functie goed laat herkennen.