Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
531381
Complexnummer
531378 - NHW-Fort Ronduit
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82687/190
Internationaal kenteken
Nee
Kadastrale aanduiding
Naarden G 2479
Vestingwerken 1 T 1, Naarden

Omschrijving

Cluster 7. Bomvrij wachthuis.

NIEUWE HOLLANDSE WATERLINIE

Inleiding

BOMVRIJ WACHTHUIS, gebouw T, als gebouwd en aardgedekt onderdeel van Fort Ronduit. Het Fort Ronduit ligt in het noordelijke deel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, tussen de Vesting Naarden en de voormalige Zuiderzee, nu IJsselmeer. Het fort is door middel van een verdedigingswal aan de zuidzijde fysiek verbonden met de Vesting Naarden. Fort Ronduit diende ter verdediging van de buitendijkse gronden aan de noordzijde van de vesting, de zeedijk en de Naarder Trekvaart. Naarden was van zeer groot militair-strategisch belang als verdediging van de directe toegang tot Amsterdam. Het fort moest voorkomen dat de Vesting Naarden aan de noordzijde werd gepasseerd. Het wachthuis was bedoeld als eerste versterking en bewaking van het fort. Het gebouw kent twee gemetselde gevels aan de west- en noordzijde en het is aangeaard aan de twee andere zijden. Hierdoor was er vrij zicht op de west- en noordzijde van het fort en de toegangsbrug. Het wachthuis dateert uit circa 1874. Het wachthuis op Fort Ronduit kon in oorlogstijd maximaal acht mensen huisvesten. Het gold naar de toenmalige maatstaven als bomvrij. Door uitvinding van de brisantgranaat, in 1885, was van een bomvrije situatie geen sprake meer en konden gebouwen van dit type als verouderd worden beschouwd.

Omschrijving

BOMVRIJ WACHTHUIS, gebouw T, uit circa 1874 met twee, onder haakse hoek staande, gemetselde gevels aan de west- en noordzijde en aangeaard aan de twee andere zijden. In de westgevel geven twee raampjes zicht op de kraanbrug en de gracht. In de noordgevel bevindt zich een opgeklampte deur met aan weerszijden eveneens een raampje. Erboven is een grote ontlastingsboog aangebracht en aan de linkerzijde een zware vleugelmuur. In het interieur bestaat het wachthuis uit een enkele ruimte van circa 6.00 x 4.00 meter, overwelfd met een tongewelf.

Waardering

Het onderdeel BOMVRIJ WACHTHUIS, gebouw T, is van algemeen belang vanwege:

* Cultuurhistorische waarden als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie zoals deze is ontworpen door C.R.T. Kraijenhoff en in eerste aanleg vanaf 1815 door hem, Jan Blanken en majoor-ingenieur Willem Offerhaus is gerealiseerd en daarna door anderen gedurende ongeveer 125 jaar is versterkt en verbeterd.

* Architectuurhistorische waarden in het bijzonder als uiting van de militair-strategische bouwkunde, die gebaseerd is op: a. het systeem van inundatie en accesverdediging (19de eeuw), b. de wedloop met de zich versterkende offensieve middelen (19de eeuw).

Het onderdeel is een voorbeeld een bomvrij bouwwerk uit circa 1874.

* Ensemblewaarde en situationele waarden als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Tevens vanwege de functionele en fysieke samenhang met de overige onderdelen van het complex.

* Het onderdeel uit circa 1874 is representatief als voorbeeld van een wachthuis van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en het is relatief zeldzaam vanwege de fysieke uitvoering met twee haaks op elkaar staande gevels en twee aardgedekte zijden.

* Het onderdeel is gaaf bewaard omdat het wachthuis niet of nauwelijks is gewijzigd ten opzichte van de situatie in de bouwtijd.

Dit monument maakt onderdeel uit van complexnummer 531378. Hier vindt u meer informatie over het complex en de bijbehorende monumenten.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Verdedigingswerken en militaire gebouwen Militair wachtgebouw Wachtgebouw

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
n.v.t.
niet van toepassing