Cluster 12. Houten Schotbalkenloods.

NIEUWE HOLLANDSE WATERLINIE

Inleiding

HOUTEN SCHOTBALKENLOODS, gebouwd in of rond 1934 en bestemd voor de opslag van balken om de sluis te kunnen afsluiten. Op verschillende plaatsen zijn binnen en buiten fortterreinen in de loop der decennia houten, stenen en metalen ('blikken') loodsen tot stand gekomen om te dienen als (provisorische of permanente) bergruimte, opslag, onderkomen voor mensen of materieel, hospitaal, brandweer, paardenstal, wachthuis, enz. Tot deze categorie opslagplaatsen kan ook de schotbalkenloods worden gerekend. Een groot deel van deze loodsen is inmiddels vergaan, gesloopt of verplaatst, maar andere bestaan nog in situ. Soms gaat het om bijzonder eenvoudige bouwwerkjes van geringe omvang, maar er zijn ook meer complexe en grotere exemplaren. De schotbalkenloods bij sluis bij 't Hemeltje is gerestaureerd, waarbij vorm en typologie zijn gerespecteerd.

Omschrijving

HOUTEN SCHOTBALKENLOODS van rond 1934 aan de noordoostzijde van de schutsluis bij 't Hemeltje, met noordwestelijk hiervan een groepsschuilplaats Type P. De geheel gepotdekselde loods, zonder vensteropeningen, telt één bouwlaag en is gebouwd op een rechthoekige plattegrond van circa 11.00 x 5,50 m. Het met rode pannen gedekte zadeldak wordt beëindigd door houten windveren. De (hoofd)toegang bevindt zich in een kleine, vlak gedekte, ook in hout uitgevoerde uitbouw aan de (kopse) noordwestzijde. Het interieur is niet bezocht.

Waardering

De HOUTEN SCHOTBALKENLOODS is van algemeen belang vanwege:

* Cultuurhistorische waarden als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie zoals deze is ontworpen door C.R.T. Kraijenhoff en in eerste aanleg vanaf 1815 door hem, Jan Blanken en majoor-ingenieur Willem Offerhaus is gerealiseerd en daarna door anderen gedurende ongeveer 125 jaar is versterkt en verbeterd.

* Architectuurhistorische waarden, in het bijzonder als uiting van een aan de militair-strategische bouwkunde gerelateerde houten bebouwing, die gebaseerd is op het systeem van inundatie en accesverdediging (20ste eeuw).

Het betreft hier een onderdeel uit het interbellum, namelijk een houten berging uit omstreeks 1934.

* Ensemblewaarde en situationele waarden als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Tevens vanwege de functionele en fysieke samenhang met de overige onderdelen van het complex en in het bijzonder met de schutsluis bij 't Hemeltje.

* Het onderdeel is representatief omdat het een voorbeeld is van een in het interbellum gebouwde schotbalkenloods bij een in dezelfde tijd aangelegde sluis.

* Het onderdeel is tamelijk gaaf bewaard omdat hoofdvorm en functie goed herkenbaar zijn gebleven.