Cluster 52. Inundatiekanaal en onderhoudsweg.

NIEUWE HOLLANDSE WATERLINIE

Inleiding

INUNDATIEKANAAL EN ONDERHOUDSWEG als functionele onderdelen van het inundatiesysteem van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het verdedigingssysteem van de Nieuwe Hollandse Waterlinie was in de eerste plaats gebaseerd op het gecontroleerd onder water zetten van (grote) terreinoppervlakken. Gecontroleerde inundatie vergde een ingenieus systeem van waterwerken, zoals sluizen, stuwen en kanalen, waarmee het noodzakelijke peil snel en binnen nauwe grenzen gesteld en gehandhaafd kon worden. Het inundatiekanaal, feitelijk een verlenging en verbreding van een bestaande wetering, liep voorheen noordwaarts vanaf de Houtense Wetering en was mede bedoeld voor het onder water zetten van de lage gronden ten zuidoosten van Utrecht in de Polder Overeind. Aan de westzijde van het kanaal een pad dat als onderhoudsweg dienst deed en eventueel voor transport van manschappen of materieel. Bij de totstandkoming / verruiming van het Amsterdam-Rijnkanaal is het zuidelijk deel van het Inundatiekanaal opgeruimd.

Omschrijving

Aansluitend op de Houtense Wetering een noordwaarts gericht INUNDATIEKANAAL, aangelegd in 1870-1871, van tegenwoordig nog ongeveer 1400 m lengte. Het kanaal, dat een verbreding en verlenging is van een bestaande waterloop is, splitst zich ter hoogte van de Batterij in een westelijke en een oostelijke tak. In het zuidelijk deel van het kanaal aan de westzijde over ongeveer een 1 km een annexe ONDERHOUDSWEG, genaamd 2e Veld.

Waardering

Het INUNDATIEKANAAL en de ONDERHOUDSWEG bij de Batterij aan de Overeindseweg Noord zijn van algemeen belang vanwege:

* Cultuurhistorische waarden als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie zoals deze is ontworpen door C.R.T. Kraijenhoff en in eerste aanleg vanaf 1815 door hem, Jan Blanken en majoor-ingenieur Willem Offerhaus is gerealiseerd en daarna door anderen gedurende ongeveer 125 jaar is versterkt en verbeterd.

* Architectuurhistorische waarden, in het bijzonder als uiting van een aan de militair-strategische bouwkunde gerelateerde bebouwing en waterwerken, die gebaseerd zijn op het systeem van inundatie en accesverdediging (19de eeuw).

Het betreft hier aan de militair-strategische bouwkunde gerelateerde uiting van historische waterbouwkunde, namelijk een inundatiekanaal met onderhoudsweg.

* Ensemblewaarden als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Tevens vanwege de functionele en fysieke samenhang met de overige onderdelen van het complex.

* De onderdelen zijn representatief (karakteristiek) omdat ze toepassing van het principe van de werking van het inundatiesysteem kunnen laten zien.

* De onderdelen zijn tamelijk gaaf bewaard omdat hoofdvorm en detaillering herkenbaar aanwezig zijn.