Cluster 31. Bomvrije kazerne B.

NIEUWE HOLLANDSE WATERLINIE

Inleiding

BOMVRIJE KAZERNE B, als omstreeks 1870 gebouwd, aardgedekt hoofdonderdeel van het Fort Ruigenhoek. Een kazerne is een verblijfsgebouw voor soldaten en hun uitrusting. Het waren de Fransen die eind 18de, begin 19de eeuw het stelsel invoerden, soldaten in kazernes te legeren; kazernes zijn vanaf die tijd deel gaan uitmaken van forten, maar hiernaast zijn er ook vele als afzonderlijke bouwwerken binnen of buiten de bebouwde kommen (steden) tot stand gekomen. De binnen de 19de-eeuwse forten en andere werken gesitueerde kazernegebouwen waren gewoonlijk als bomvrije onderkomens geconstrueerd, dat wil zeggen dat ze bestand dienden te zijn tegen vijandelijk vuur. Als bouwmateriaal werd aanvankelijk metersdik metselwerk en later (gewapend) beton toegepast, terwijl als dekking van het dak en de frontzijde(n) bovendien een aanaarding plaatsvond. De niet binnen forten of andere werken gelegen kazernes waren al dan niet speciaal voor die bestemming opgerichte en ingerichte gebouwen met accommodatie voor de (permanente) legering van militairen, vaak ook voorzien van andere militaire faciliteiten, zoals exercitieterreinen. Het kazernegebouw van het Fort Ruigenhoek ligt centraal op het werk en behoort tot de aan drie zijden en bovenop met aarde gedekte, bomvrije gebouwen. De enig zichtbare gevel is naar het zuidwesten (de keelzijde) gericht.

Omschrijving

BOMVRIJE KAZERNE B van Fort Ruigenhoek (1870) ligt noordelijk achter gebouw A en heeft een rechthoekige plattegrond. Het gebouw is aan drie zijden en bovenop aangeaard. De bakstenen zuidwestgevel telt zeven traveeën, waarvan de oostelijke iets smaller is. Ter plaatse van elk manschappenverblijf is in het midden een deur met aan weerszijden een venster. De openingen hebben de oorspronkelijke halve deuren met schietgaten. De gevel is voorzien van gemetselde bogen boven de ramen en deuren. De uiteinden van de gevel zijn aflopend. Bovenop een aantal gemetselde schoorstenen en/of ventilatiekanalen.

Waardering

De BOMVRIJE KAZERNE B van Fort Ruigenhoek is van algemeen belang vanwege:

* Cultuurhistorische waarden als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie zoals deze is ontworpen door C.R.T. Kraijenhoff en in eerste aanleg vanaf 1815 door hem, Jan Blanken en majoor-ingenieur Willem Offerhaus is gerealiseerd en daarna door anderen gedurende ongeveer 125 jaar is versterkt en verbeterd.

* Architectuurhistorische waarden, in het bijzonder als uiting van de militair-strategische bouwkunde, die gebaseerd is op: a. het systeem van inundatie en accesverdediging (19de eeuw), b. de wedloop met de zich versterkende offensieve middelen (19de eeuw).

Het betreft hier een onderdeel van omstreeks 1870, als voorbeeld van een aardgedekt, bakstenen, bomvrij bouwwerk.

* Ensemblewaarde en situationele waarden als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Tevens vanwege de functionele en fysieke samenhang met de overige onderdelen van het complex.

* Het onderdeel is representatief (karakteristiek) omdat het in verschijningsvorm de kenmerken vertoont die het toenmalige defensieve doel onderstrepen.

* Het onderdeel is goed bewaard omdat het bouwwerk zich in vrijwel de toestand bevindt waarin het rond 1880 verkeerde en omdat het nog diverse authentieke onderdelen en details kent.