Wittenburgergracht 3, 1018 MT te Amsterdam | Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

1. Wat staat er in het rijksmonumentenregister?

In het rijksmonumentenregister staat welke onroerende zaken beschermd zijn als rijksmonument. Dat kunnen gebouwen zijn, maar ook tuinen of parken of archeologische vindplaatsen. Het register bevat de gegevens die nodig zijn om een rijksmonument te herkennen (identificeren). Dit gebeurt aan de hand van onder andere adresgegevens en kadastrale gegevens. Hier hoort ook een omschrijving van het rijksmonument bij. Deze kan kort zijn of wat langer. Beschermd is de onroerende zaak (of zaken) die expliciet in de omschrijving genoemd staat. De registeromschrijving helpt in principe alleen bij de identificatie van het rijksmonument en geeft geen uitsluitsel over de monumentale waarden of de verandermogelijkheden.

Registergegevens staan in het bovenste deel van de pagina.
Overige gegevens staan in het onderste deel van de pagina.

2. Wat is precies beschermd?

Bij gebouwde monumenten is altijd de hele onroerende zaak beschermd, dus van buiten (exterieur) én van binnen (interieur). Álle onderdelen (bestanddelen) van de onroerende zaak maken deel uit van het rijksmonument. Dit is automatisch het geval, dus het is niet nodig dat ze allemaal zijn opgesomd in de registeromschrijving.

Onder de bescherming als rijksmonument vallen de onroerende zaken die expliciet in de omschrijving zijn genoemd. Is sprake van een inleiding, een omschrijving en een waardering, dan moet de onroerende zaak in elk geval in de omschrijving zijn genoemd om beschermd te zijn. Hierop bestaat één uitzondering: als een onroerende zaak in KAPITALEN in de inleiding vermeld is maar niet in het omschrijvende gedeelte, dan is de zaak toch beschermd. Onroerende zaken die alleen in een complexomschrijving zijn genoemd, maar niet in de omschrijving van één van de rijksmonumenten waaruit het complex bestaat, zijn niet beschermd.

Wat zijn bestanddelen van een onroerende zaak?

Een bestanddeel van een onroerende zaak is ieder onderdeel dat duurzaam met de onroerende zaak is verbonden. Het bestanddeel kan niet zomaar uit de onroerende zaak worden gehaald omdat schade ontstaat of omdat de onroerende zaak dan minder goed bruikbaar is. Dit laatste is bijvoorbeeld het geval bij een deurklink. Deze kan zonder schade worden verwijderd, maar de deur kan niet meer open. Andere voorbeelden van bestanddelen zijn:

fundering en kelders;

gevels en gevelonderdelen, bijv. stoep, trap, bordes, ramen, glas en glas-in-lood;

draagconstructies zoals balklagen en de kapconstructie;

dakbedekking;

binnenmuren, bijv. van hout, steen of een ander materiaal;

interieur, bijv. plafond, wandafwerking, vloeren, trap, deur, schouw, vast meubilair, (kerk)orgel;

uitbouw, ook als deze is gemaakt na de aanwijzing als rijksmonument.

Een rijksmonument kan ook bestaan uit meerdere onroerende zaken. Denk aan een boerderij met bakhuis of aan een villa met theekoepel. Als de bescherming zich bij gebouwde monumenten uitstrekt over meerdere onroerende zaken, zijn deze allemaal genoemd in de registeromschrijving.

Bij archeologische rijksmonumenten bepaalt een kaart de omvang van de bescherming.

Dat geldt ook voor veel aangelegde rijksmonumenten, zoals een tuin of een park. Bij aangelegde monumenten worden niet alle onroerende zaken (bijv. beplanting) genoemd in de registeromschrijving, want dan wordt die veel te lang. De registeromschrijving beperkt zich dan tot de hoofdstructuur of het belangrijkste kenmerk van de aanleg.

3. Wat zijn monumentale waarden?

Bij het rijksmonument kan een lange omschrijving staan die een samenvatting geeft van de monumentale waarden van het rijksmonument. Die waarden zijn de reden waarom een onroerende zaak is beschermd als rijksmonument. In lang niet alle gevallen zijn die waarden vermeld en waar ze wel zijn vermeld is het dus geen volledige opsomming. De aanwezige monumentale waarden vormen wel de basis waarop een verbouwings- of restauratieplan van een rijksmonument wordt getoetst. Het is daarom aanbevolen om hier dan verder onderzoek naar te laten doen. Hoe dat in zijn werk gaat kunt u vinden op de Monumenten.nl.

4. Wat mag ik veranderen?

In het rijksmonumentenregister staat dus niet welke en hoe veranderingen aan het rijksmonument kunnen worden aangebracht. Voor werkzaamheden aan een rijksmonument heeft u vaak een vergunning nodig. Dit is een omgevingsvergunning en deze wordt afgegeven door de gemeente.

Er bestaan geen ‘lijstjes’ van wat wel en niet mag worden gewijzigd. Daarvoor verschillen de monumenten te veel van elkaar. Ook de plannen van eigenaren zijn zó verschillend, dat dit niet met een lijstje is op te lossen. Veranderingen zijn maatwerk en komen vaak in een dialoog tot stand. Informeer daarom bij uw gemeente. Op de website van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed kunt u lezen hoe dit proces verloopt, bijvoorbeeld in de Wegwijzer advies omgevingsvergunning.

Bekijk ook andere informatie op deze website over boerderijen, kerken, begraafplaatsen, molens, verduurzamen, zonnepanelen, interieur, bouwhistorie, natuursteen of beton enz.

Een goed hulpmiddel bij het maken van een plan en de keuzes die daarbij moeten worden gemaakt, is de restauratieladder van Stichting ERM.

Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer: 6440
Inschrijving register: 27 oktober 1970
Kadaster deel/nr: 82920/74
Kadastrale aanduiding: Amsterdam N 3883 A19

Amsterdam N 3883 A23

Amsterdam N 3883 A37

Amsterdam N 3883 A22

Amsterdam N 3883 A12

Amsterdam N 3883 A10

Amsterdam N 3883 A15

Amsterdam N 3883 A16

Amsterdam N 3883 A21

Amsterdam N 3883 A2

Amsterdam N 3883 A11

Amsterdam N 3883 A35

Amsterdam N 3883 A33

Amsterdam N 3883 A6

Amsterdam N 3883 A18

Amsterdam N 3883 A32

Amsterdam N 3883 A28

Amsterdam N 3883 A29

Amsterdam N 3883 A17

Amsterdam N 3883 A30

Amsterdam N 3883 A3

Amsterdam N 3883 A4

Amsterdam N 3883 A7

Amsterdam N 3883 A14

Amsterdam N 3883 A36

Amsterdam N 3883 A26

Amsterdam N 3883 A5

Amsterdam N 3883 A13

Amsterdam N 3883 A27

Amsterdam N 3883 A20

Amsterdam N 3883 A34

Amsterdam N 3883 A25

Amsterdam N 3883 A8

Amsterdam N 3883 A9

Amsterdam N 3883 A31

Amsterdam N 3883 A1

Amsterdam N 3883 A24

Wittenburgergracht 3, 1018 MT te Amsterdam

Wittenburgergracht 5, 1018 MT te Amsterdam

Wittenburgergracht 7, 1018 MT te Amsterdam

Wittenburgergracht 9, 1018 MT te Amsterdam

Wittenburgergracht 11, 1018 MT te Amsterdam

Wittenburgergracht 13, 1018 MT te Amsterdam

Wittenburgergracht 15, 1018 MT te Amsterdam

Wittenburgergracht 17, 1018 MT te Amsterdam

Wittenburgergracht 19, 1018 MT te Amsterdam

Wittenburgergracht 21, 1018 MT te Amsterdam

Wittenburgergracht 23, 1018 MT te Amsterdam

Wittenburgergracht 25, 1018 MV te Amsterdam

Wittenburgergracht 27, 1018 MV te Amsterdam

Wittenburgergracht 29, 1018 MV te Amsterdam

Wittenburgergracht 31, 1018 MV te Amsterdam

Wittenburgergracht 33, 1018 MV te Amsterdam

Wittenburgergracht 35, 1018 MV te Amsterdam

Wittenburgergracht 37, 1018 MV te Amsterdam

Wittenburgergracht 39, 1018 MV te Amsterdam

Wittenburgergracht 41, 1018 MV te Amsterdam

Wittenburgergracht 43, 1018 MV te Amsterdam

Wittenburgergracht 45, 1018 MV te Amsterdam

Wittenburgergracht 47, 1018 MX te Amsterdam

Wittenburgergracht 49, 1018 MX te Amsterdam

Wittenburgergracht 51, 1018 MX te Amsterdam

Wittenburgergracht 53, 1018 MX te Amsterdam

Wittenburgergracht 55, 1018 MX te Amsterdam

Wittenburgergracht 57, 1018 MX te Amsterdam

Wittenburgergracht 59, 1018 MX te Amsterdam

Wittenburgergracht 61, 1018 MX te Amsterdam

Wittenburgergracht 63, 1018 MX te Amsterdam

Wittenburgergracht 65, 1018 MX te Amsterdam

Wittenburgergracht 67, 1018 MX te Amsterdam

Wittenburgergracht 69, 1018 MX te Amsterdam

Wittenburgergracht 71, 1018 MX te Amsterdam

Omschrijving

V.m. Brouwerij de Parel. Complex (XVIIc) bestaande uit drie werkhuisvleugels en een woonhuis, om een binnenplaats gegroepeerd, onder omlopend schilddak. De vijf traveeën brede woonhuisgevel vormt aan de straatzijde een risaliet ten opzichte van de flankerende werkhuisgevels.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie	Hoofdcategorie	Subcategorie	Functie	Verbijzondering	Toelichting
Ja	Boerderijen, molens en bedrijven	Industrie	Bierbrouwerij