Inleiding

Het complex bestaat uit het GEMEENTEHUIS van de voormalige gemeente Idaarderadeel met twee DIENSTWONINGEN. De bouw van het gemeentehuis en de woningen werd aangevangen in 1941 en voltooid in 1942; beide naar ontwerp van A.J. Kropholler uit Wassenaar in de stijl van de Delftse School. Aannemer was R. de Jong uit Grou. H. de Hoop van het architectenbureau hield toezicht op het werk. De dienstwoningen bevinden zich aan de achterzijde van het raadhuis. Het zijn twee-onder-een-kap woningen: huisnummer 2 was bestemd voor de bode-conciërge van het gemeentehuis en huisnummer 4 voor de gemeente-veldwachter. De woningen hebben een indeling in spiegelbeeld. De gerealiseerde woningen zijn gewijzigd ten opzichte van de bouwtekeningen. Er is namelijk een gezamelijke keukenuitbouw in het midden van de 'spiegelas' gerealiseerd in plaats van twee separate aan elke zijde van de woning. De bij het gemeentehuis behorende tuin met vijver, naar ontwerp van T. Versteeg uit Naarden, werd in 1960 opgeofferd aan het parkeerterrein.

Waardering

Het gemeentehuis van Idaarderadeel met dienstwoningen, gebouwd in 1941 en voltooid in 1942 naar ontwerp van A.J. Kropholler uit Wassenaar in de stijl van de Delftse School, zijn van algemeen cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde:

- als bijzondere object voor de geschiedenis van de architectuur, in het bijzonder voor de verspreiding van de Delftse School-stijl, waarvan Kropholler indertijd een belangrijke vertolker was,

- vanwege de zeer hoge mate van esthetische kwaliteit van het ontwerp van het totale complex,

- als schoolvoorbeeld voor het oeuvre van de architect,

- vanwege de bijzondere samenhang tussen exterieur en interieur van het gemeentehuis, namelijk het herleiden van de functies aan de detaillering van het exterieur,

- vanwege de bijzondere betekenis van het object voor de verdere ontwikkeling van de dorpsuitbreiding,

- als beeldbepalend element voor het aanzicht van het dorp,

- vanwege de zeer hoge mate van gaafheid van het exterieur, het interieur en interieuronderdelen,

- vanwege de bijzondere betekenis van de dienstwoningen, in zowel functionele als formele relatie tot het gemeentehuis,

- vanwege de bijzondere betekenis van de dienstwoningen als functioneel en essentieel onderdeel van het complex,

- vanwege de zeer hoge mate van gaafheid van het exterieur, en van huisnummer 2 bovendien van het interieur en interieuronderdelen,

- vanwege de hoge mate van architectuurhistorische zeldzaamheid in Friesland.