Inleiding

In 1880-1881 in eclectische trant gebouwde VRIJSTAANDE VILLA. De villa is ontworpen door de architect J.C. Kruseman en ligt aan de zuidoostzijde van het Florapark, op de hoek met de Dreef. Het pand is thans (1993) in gebruik als kantoorruimte.

Het Florapark werd in 1873 door L.P. Zocher ontworpen en maakte onderdeel uit van een plan voor de aanleg en bebouwing van het Hazepatersveld. Het Hazepatersveld was een weiland, gelegen tussen de Dreef, Hazepaterslaan en Wagenweg, dat kort vóór 1873 door de gemeente Haarlem was aangekocht van de Doopsgezinde gemeente. De gemeente Haarlem stond voor ogen het weiland te transformeren tot een villapark en zij gaf hiertoe het bedrijf van L.P. Zocher's vader, J.D. Zocher & Co., de opdracht om een plan voor aanleg en bebouwing van het Hazepatersveld te ontwerpen.

In dit plan van aanleg, dat in 1873 gereed kwam, is een contrast zichtbaar tussen enerzijds de formele, stedelijke aanleg zoals die aan het Floraplein en de Dreef gedacht was en anderzijds de landschappelijke aanleg van het Florapark en een deel van de Hazepaterslaan.

In totaal waren er in het plan 50 woonhuizen geprojecteerd. In de uiteindelijke uitvoering zouden er echter 56 worden gerealiseerd, waardoor er sprake is van een zekere verdichting van het oorspronkelijke ontwerp.

Als eerste kwam de stedelijk aandoende eclectische bebouwing langs het Floraplein tot stand (1876-'77), gevolgd door de neo-renaissancistische woonblokken langs de Dreef (1880 en 1882). Het Florapark en het westelijk deel van de Hazepaterslaan raakten pas in de periode na 1880 bebouwd, nadat de in Engelse landschapsstijl ontworpen parkaanleg alhier was voltooid.

In het Florapark werden in de periode 1880-1892 acht vrijstaande villa's en drie dubbele villa's gebouwd. Eén van deze villa's, gelegen op de hoek met de Wagenweg, werd in 1939 afgebroken en vervangen door een school. De overige villa's zijn echter nog in het park aanwezig en verkeren voor een groot deel nog in originele staat. Ook de parkaanleg en de kavelverdeling (er heeft geen verdichting van de percelen plaatsgevonden) zijn nog merendeels oorspronkelijk. Het Florapark heeft hierdoor zijn aanzicht als villapark behouden.

De erfafscheidingen tussen de openbare weg en de percelen aan het Florapark, Dreef en Hazepaterslaan zijn bij de aanleg van het villapark in één uniforme stijl ontworpen. Deze oorspronkelijke erfafscheidingen zijn nog bij alle panden aanwezig, al dan niet deels opnieuw opgebouwd.

Omschrijving

Vrijstaande villa bestaande uit souterrain, bel-etage, verdieping en kapverdieping. Het geheel is gebouwd op een in hoofdvorm rechthoekig grondplan en wordt gedekt door een afgeknot schilddak bekleed met grijze shingles. In het oostelijk, zuidelijk en westelijk dakschild bevinden zich nog originele dakkapellen (in totaal vier), die worden afgesloten door een halfrond fronton of door een door consoles gedragen kroonlijst. Het pand is opgetrokken in baksteen en is geheel wit bepleisterd. Alleen de plint is grijs bepleisterd met daarboven een wit geverfde pleisterband met bossage-motief. De detailleringen in de gevels zijn een combinatie van pleisterwerk en natuursteen. Over de gevels zijn omlopend verscheidene horizontale geprofileerde cordonlijsten van pleisterwerk aangebracht. Ter hoogte van de bel-etage bevinden zich in alle gevels rondom gebosseerde gepleisterde hoeklisenen en ter hoogte van de verdieping zijn rondom gecanneleerde gepleisterde pilasters met Corinthisch kapiteel aangebracht. De venster- en deuropeningen bezitten in alle gevels rijk bewerkte omlijstingen met eclectische motieven uitgevoerd in pleisterwerk en natuursteen. Op de bel-etage worden al deze venster- en deuropeningen afgesloten door een rijk gedecoreerd fronton van natuursteen en pleisterwerk met onder meer palmetten, guirlandes en fantasie-motieven. Op de verdieping worden de vensters afwisselend afgesloten door een identiek fronton als op de bel-etage of door een door consoles gedragen kroonlijst van natuursteen en pleisterwerk. Rondom het pand bevindt zich langs de dakrand een smalle houten geprofileerde kroonlijst.

De voorgevel van het pand (zuid) bestaat uit twee traveeën. De linkertravee is drie vensterassen breed en heeft op de verdieping drie houten T-schuifvensters. Op de bel-etage bevinden zich in deze travee twee houten schuifvensters en de entree. De entree bestaat uit een vernieuwde voordeur met glazen bovenlicht en is bereikbaar door middel van een zeven treden tellende natuurstenen trap. De rechtertravee in de zuidgevel heeft een in de stijl van het pand gebouwde bakstenen erker van anderhalve bouwlaag hoogte. Deze driezijdige gepleisterde erker omvat drie houten schuifvensters en wordt ter hoogte van de verdieping afgesloten door een balkon met een houten balustrade. Op de verdieping van deze travee bevinden zich dubbele openslaande houten balkondeuren met aan weerszijden smalle houten schuifvensters.

De oostgevel van het pand is twee traveeën breed. Op de verdieping bevinden zich in deze gevel in totaal vier houten T-schuifvensters. Ter hoogte van de linkertravee van deze gevel is een anderhalve bouwlaag hoge houten erker op een gepleisterde bakstenen plint aangebracht. Deze rechthoekige erker bezit aan de zuidzijde een acht treden tellende, deels bepleisterde, hardstenen trap en wordt door een plat dak gedekt. In de rechtertravee bevinden zich op de bel-etage twee houten schuifvensters.

De westgevel van het pand telt drie vensterassen. Op de bel-etage bevindt zich in de linker vensteras een houten T-schuifvenster en in de rechter vensteras een houten schuifvenster. De middelste vensteras van de bel-etage bezit een blind venster. Op de verdieping zijn de twee rechter vensterassen blind en bevat alleen de linker vensteras een houten T-schuifvenster. De noordgevel van het pand (achterzijde) heeft op de bel-etage twee dubbele openslaande houten vensters waarvan er één door middel van een trap, die zich boven een kelderingang bevindt, bereikbaar is. De verdieping bevat, naast één blind venster, slechts één houten T-schuifvenster.

Het interieur van het pand is deels gewijzigd maar de oorspronkelijke tuinaanleg rondom de villa is nog deels intact. De villa bezit aan de straatzijde nog de oorspronkelijke erfafscheiding. Deze erfafscheiding bestaat uit een laag bakstenen muurtje afgedekt door een hardstenen plint, met daar boven op een donkergroen geverfd smeedijzeren sierkhekwerk. De erfafscheiding rondom de villa wordt op twee plaatsen onderbroken voor een entree. Deze entrees bestaan uit dubbele openslaande hekwerken die aan weerszijden worden gemarkeerd door een donkergroen geverfde gecanneleerde ijzeren zuil op een hardstenen basement. Het Corinthisch kapiteel van de zuil wordt bekroond door een in goudkleur geverfde dennenappel

Waardering

Gaaf bewaarde villa met bijbehorende erfafscheiding van algemeen belang wegens cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde, alsmede wegens beeldbepalende ligging op hoek Florapark/Dreef en ensemblewaarde als onderdeel van de villa-bebouwing in het door zijn landschappelijke aanleg waardevolle Florapark.