Inleiding

Aan de oostzijde van de Wilhelminastraat gelegen WOONHUIS. Het woonhuis, dat deel uitmaakt van de gevelwand tussen de Piet Hendrikstraat (noord) en de Alexanderstraat (zuid), grenst aan de noordzijde aan het woonblok Wilhelminastraat 19 t/m 41 en aan de zuidzijde aan de voormalige jongensschool Wilhelminastraat 43a. Het in eclectische trant opgetrokken woonhuis werd in 1884 gebouwd naar ontwerp van J. Leijh. Het woonhuis maakt onderdeel uit van het formele stedebouwkundige plan van de Wilhelminastraat en haar directe omgeving. De Wilhelminastraat werd in 1881 aangelegd als hoofdas van een westelijke stadsuitbreiding die plaats vond op de plek van de gedempte voormalige stadssingel. Deze stadsuitbreiding kenmerkt zich door een regelmatig en strak stratenpatroon, waarbij de individueel ontworpen woonblokken en woonhuizen een architectonische eenheid vormen. Met name langs de Wilhelminastraat en Mauritsstraat zijn de uit verschillende woonblokken en woonhuizen opgetrokken straatwanden opvallend door hun stedebouwkundige eenheid en architectuur. De woonbebouwing langs de Wilhelminastraat wordt afgewisseld door een kerk en twee scholen, welke eveneens in de stedebouwkundige opzet van de straat passen.

Omschrijving

Woonhuis op rechthoekig grondplan met uitgebouwde keuken. Het woonhuis is opgebouwd uit een begane grond, verdieping, mezzanino en vliering en wordt gedekt door een schilddak bekleed met grijze Hollandse pannen. Het in baksteen opgetrokken pand is drie vensterassen breed en staat op een brede natuurstenen plint, die tot aan de onderzijde van de vensters van de begane grond loopt. De voorgevel is rijk versierd met bepleisterde detailleringen van hout of steen. Tussen de begane grond en verdieping bevindt zich een brede cordonlijst met decoraties in de vorm van eierlijsten. Deze cordonlijst is ter hoogte van de middelste vensteras uitgebouwd tot een balkon ondersteund door twee grote rijk bewerkte consoles.

De entree, die zich in de linker vensteras bevindt, en de vensters worden omlijst door witte banden. De entree bestaat uit een dubbele houten paneeldeur. De vensters zijn schuifvensters met op de verdieping een T-naald. Ter hoogte van het balkon bevindt zich een openslaande dubbele houten balkondeur. De vensters op de verdieping worden bovenaan afgesloten door een hoofdgestel met fantasie-triglyfen en metopen in het fries. Ter hoogte van de mezzanino wordt de gevel afgesloten door een breed fries waarin zich drie kleine dubbele ramen bevinden. Tussen deze vensters bevinden zich zes met schubben versierde consoles die de overstekende geprofileerde houten kroonlijst ondersteunen. Onder de kroonlijst loopt een houten tandlijst.

De achtergevel van het woonhuis is recht opgetrokken en heeft in oorsprong houten zesruits schuifvensters en een houten tuin- en keukendeur.

Het interieur bevat nog diverse oorspronkelijke onderdelen: zoals plafond, deuren, trap, marmeren gang en schoorsteenmantels

Waardering

Gaaf bewaard woonhuis in eclectische trant, van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde en de stedebouwkundige en ensemble-waarde als karakteristiek onderdeel van de 19de-eeuwse formele stadsuitbreiding rondom de Wilhelminastraat; het woonhuis is een beeldbepalend element in de oostelijke straatwand van de qua architectuur als een eenheid aandoende Wilhelminastraat. Tevens is het woonhuis cultuurhistorisch van belang als element in de geschiedenis van het wonen voor welgestelden en van belang binnen het oeuvre van de Haarlemse stadsarchitect J. Leijh.