Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
515134
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82981/142
Kadastrale aanduiding
Leiden H 107
Lange Mare 53, 2312 GR te Leiden

Omschrijving

Inleiding

De WINKEL met WERKPLAATS en BOVENWONING is gebouwd in 1912 naar een ontwerp van een niet bekende architect, in opdracht van de Leidse meubelmaker en -handelaar Jacobus van der Steen.

De op de straat georiënteerde voorgevel van het pand heeft de stylistische en fysieke kenmerken van de Art Nouveau, waar het een late exponent van is. Het interieur van het pand is grotendeels gewijzigd en is van ondergeschikt belang voor de bescherming van rijkswege. De winkel-woning is een onderdeel van een gesloten gevelwand en maakt deel uit van het beschermde stadsgezicht.

Omschrijving

Ondiep, waarschijnlijk voor een ouder gedeelte staand en vanuit een rechthoekige plattegrond opgetrokken winkel- woonhuis met twee verdiepingen onder een met bitumineuze plaatjes (shingles) gedekt, afgeknot schilddak. Boven een terrazzo plint opgetrokken voorgevel in crême-wit geglazuurde baksteen, en eveneens geglazuurde, gekleurde accenten.

Rechtgesloten gevelopeningen en een vrijwel symmetrische gevelindeling. Begane grond met links een venster met terrazzo onderdorpel en geel glas in het vierruits gedeelte van het bovenraam. Geglazuurde segmentboog met eveneens geglazuurde tegeltjes in de boogtrommel. In het midden een groot etalagevenster, eveneens met terrazzo onderdorpel. Bovenraam met segmentboogvormig gewelfd kalf, waarboven een roedenverdeling en invulling met gele glazen.

Boven het etalagevenster een ijzeren latei met bloemdecoraties. Rechts de originele glasdeur onder een bovenlicht met geel glas in het drieruitsgedeelte en een segmentboog als boven het linker venster. Eerste verdieping met erker tussen twee vensters. Vensters vergelijkbaar met het linker venster op de begane grond, maar onder een segmentbog met afwijkende detaillering. Driezijdige erker met schuine zijden en houten basis met panelen en met opengewerkte, aan de latei van het etalagevenster bevestigde ijzeren schoren.

Bovenramen met geel glas tussen regels die segmentboogvormig gewelfd zijn in het brede middenvenster. Op de geprofileerde kroonlijst van de erker een houten balkonbalustrade, die staat voor een porte brisee met roedenverdeling en gele glazen in het bovenlicht. Aan weerszijden een venster als op de eeerste verdieping, evenals de porte brisee onder een terrazzo latei.

Tussen de gevelopeningen van de tweede verdieping de op kraagstenen staande aanzetten van "lisenen" van gele verblendsteen met terrazzo bekroningen. Ze maken deel uit van de attiekverhoging (borstwering) met verblendstenen balusters, terrazzo liggers en in het midden een lensvormig gedeelte boven de datering "anno 1912". Zinken dakvenstertje met tuimelraam in het voorste dakschild.

Waardering

De winkel met werkplaats en bovenwoning is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde als goed voorbeeld van een ontwikkelingsfase in de winkelarchitectuur en als representatief voorbeeld van winkel-woonhuisarchitectuur in de art nouveau bouwstijl en vanwege het bijzondere materiaalgebruik en de detaillering.

Het heeft tevens ensemblewaarde als karakteristiek onderdeel van een gesloten gevelwand.

De gevel is bovendien van belang vanwege de herkenbaarheid en de gaafheid.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Woningen en woningbouwcomplexen Werk-woonhuis Winkelwoning

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1912
1912
exact

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Art Nouveau
stijlzuiver