Inleiding

De Ir. De Kock van Leeuwensluis is gebouwd in 1940-1941. Het sluizencomplex is gebouwd in het kader van de grootscheepse verbetering van de Gouwe.

Het betreft een in de Nieuwe Gouwe (de 1ste Coupure van de Gouwe uit 1898-1903) liggende combinatie van een schutsluis en een keersluis annex spuisluis-inlaatsluis, die van groot belang is voor de waterhuishouding van de stad en de stadsboezem. Het bij de sluizen behorende gebouwtje had oorspronkelijk de functie van SCHOTBALKENLOODS, maar dient tegenwoordig als sluiswachtersonderkomen.

Omschrijving

De voormalige loods is opgetrokken op rechthoekige grondslag en bestaande uit een betonnen onderbouw, die in het water staat, en een in schone baksteen opgetrokken bovenbouw onder een uitkragend, met pannen gedekt schilddak, waarvan de nokken zijn gedekt met ballonvorsten. De gevelopeningen zijn rechtgesloten en staan tussen lateien en onderdorpels van beton.

De naar de weg gekeerde langsgevel is voorzien van vier, regelmatig over de gevel verdeelde vensters. De noord-westelijke kopgevel bevat een stel openslaande deuren met rechts ervan een smal venster. De op het water georiënteerde langsgevel wordt in het midden doorsneden door een risaliet met een schilddakvormige steekkap. De risaliet is ingevuld met een om de hoek lopende vensterpartij, waardoor een onbelemmerd uitzicht naar alle kanten wordt verkregen. De entree bevindt zich rechts van de risaliet. Er links van staat een reeks van drie, gekoppelde smalle vensters. De zuid-oostelijke kopgevel bevat een in het midden staand groter venster en een smal venster er links van.

Waardering

De schotbalkenloods is van algemeen belang als onderdeel van een sluizencomplex met cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde en als voorbeeld van industrieel erfgoed.

De loods heeft cultuurhistorische waarde als onderdeel van een sluizencomplex, dat een bijzondere uitdrukking is van een typologische ontwikkeling in de sluizenbouw in Nederland.

De loods is tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en vanwege de ensemblewaarde, als onderdeel van een grootschalige waterstaatkundige structuur, die zowel van belang is voor de scheepvaart als voor de waterhuishouding van Gouda en omstreken.

De loods heeft ensemblewaarde en stedebouwkundige waarde vanwege de situering en vanwege de visuele en functionele samenhang met de sluizen.

De loods is ook van belang vanwege de ruime mate van gaafheid en herkenbaarheid.