Inleiding

De in het Bergkwartier gelegen VILLA 'de Oogst' ligt met de voorgevel evenwijdig aan de Barchman Wuytierslaan en met de rechter zijgevel evenwijdig aan de Van Hogendorplaan. De villa is omringd door een, aan de zijde van de openbare weg, ondiepe tuin. Tegelijk met de villa werd een garage op het terrein gebouwd, die middels een lage muur aan de achterzijde met de villa is verbonden.

De villa en garage werden in 1925 ontworpen door architect H.F. Sijmons in opdracht van de kunstschilder J. Dooyewaard, voor wie op de tweede verdieping een atelier werd ingericht. Zowel de asymmetrische compositie van de verschillende bouwmassa's als een verscheidenheid in materiaalgebruik en de detaillering tonen, dat de ontwerper beïnvloed werd door de architectuur van de Amsterdamse School. Kenmerken hiervan zijn onder andere: het door een diepe voeg plastisch uitgevoerde metselwerk van gele baksteen, de roedenverdeling in de vensters en het beeldhouwwerk van producten van de oogst boven de entree.

De villa heeft een aantal ondergeschikte wijzigingen ondergaan, die echter het totale beeld nauwelijks hebben aangetast. In 1951 werden aan de achtergevel en linkerzijgevel twee vierkante vensters toegevoegd, terwijl in 1964 de voorgevel en opnieuw de linkerzijgevel werden gewijzigd. De verandering aan de voorgevel betrof vooral de verwijdering van de roedenverdelingen uit de strokenvensters. De linkerzijgevel werd iets ingrijpender veranderd, omdat een inpandige entree en het links daarnaast gesitueerde strokenvenster werden vervangen door twee brede samengestelde vensters. De muur werd doorgetrokken, zodat het voorportaal aan de voorkamer werd toegevoegd. In het begin van de jaren negentig is een klein deel van de voormalige roedenverdeling teruggebracht. Hoewel de garage waarschijnlijk deels is vernieuwd, is de vorm ongewijzigd gebleven, waardoor de architectonische samenhang behouden is.

Omschrijving

De op een asymmetrische, maar vrijwel rechthoekige plattegrond gebouwde VILLA telt één bouwlaag onder een hoogopgaand, afgedekt zadeldak met rode Hollandse pannen, met overstek. De nok staat haaks op de weg. Het afwisselende materiaalgebruik bestaat onder andere uit: gele baksteen met een diepe voeg, wit gepleisterde gevels, blauw geverfde gootoverstekken en houten (stroken)vensters met een horizontale roedenverdeling.

De grotendeels wit gepleisterde voorgevel (noordzijde) wordt aan de rechterzijde begrensd door een iets teruggelegen schoorsteen van gele baksteen. De top van de rechthoekige schoorsteen is opnieuw opgemetseld. De schoorsteen is op de begane grond voorzien van een halfronde muurdam, die middels een gebeeldhouwde voorstelling met daarop afgebeeld producten van de oogst, overgaat in een rechthoekige vorm. Ten rechterzijde van de schoorsteen bevindt zich de teruggelegen ingangspartij, afgedekt door een overstekend dak rustend op een houten pijler en hoge bakstenen borstweringen met plantenbakken. Boven de entree is een kleine dakkapel aangebracht. Links van de schoorsteen bevindt zich in de hoofdmassa een breed strokenvenster, onderbroken door een uit bakstenen opgetrokken muurdam. Op de eerste verdieping is een drielichts-venster aangebracht, terwijl zich rechtsboven op de tweede etage een tweelichts-venster bevindt.

De horizontaliteit van de gekoppelde vensters wordt benadrukt door bakstenen rollagen en blauw geverfde onderdorpels. Van bovengenoemde vensterpartijen bezit alleen de dakkapel ter rechterzijde van de schoorsteen nog de originele horizontale roedenverdeling, die kenmerkend is voor de Amsterdamse School. Het formaat van het venster op de eerste verdieping is ten opzichte van de bouwtekening verbreed.

De indeling met de verticale stijlen is enkele jaren geleden echter teruggebracht.

De rechter zijgevel wordt vooral bepaald door de vanaf de eerste bouwlaag hoogopgaande kap, die aan de linkerzijde door de schoorsteen wordt doorbroken. De begane grond bezit, rechts van de teruggelegen entreepartij, een strokenvenster met roedenverdeling. Rechts bevindt zich een iets teruggelegen vleugel, waarin de keuken is gesitueerd. In dit gevelvlak zijn een rondboogdeur en een venster aangebracht. Een lage muur loopt van de keuken naar de garage, die op enige afstand ten zuiden van de villa is gelegen.

Op de eerste verdieping is een dakkapel aangebracht met een vierdelig strokenvenster, dat licht biedt aan de hal met trappartij. Rechts van de schoorsteen bevindt zich op de tweede verdieping een dakkapel met driedelig strokenvenster. Alle vensters in deze gevels bezitten een horizontale roedenverdeling.

De linker zijgevel is in 1964 op de begane grond aanzienlijk gewijzigd door het aanbrengen van een breed ongedeeld venster. De brede dakkapel op de eerste verdieping is, evenals de kleine vensters in de zijmuur van de keuken en naast het balkon op de eerste verdieping, nog authentiek.

De achtergevel wordt gedomineerd door het deels afgewolfde, deels tot op de eerste bouwlaag doorlopende dak. Op de nok is een schuin gemetselde schoorsteen met platte afdekking aangebracht.

Links, waar het dak tot op de eerste bouwlaag is doorgetrokken, is ter breedte van circa één-derde deel van de gevel, de keuken onder dit naar voren komende dakdeel gesitueerd. Het oorspronkelijke keukenvenster is vervangen. De rechts hiervan gelegen bouwmassa telt twee bouwlagen.

Voor de eerste bouwlaag is het verhoogde en door enkele gemetselde muurtjes begrensde terras gelegen. Authentieke dubbele openslaande deuren met roedenverdeling komen op het terras uit. Rechts daarnaast bevindt zich een vierkant venster dat in 1951 is aangebracht. In het teruggelegen muurdeel rechts bevindt zich een breed venster. Voor de tweede bouwlaag is een houten balkon aangebracht, dat wordt overdekt door het overstekende dak. Een bewerkte houten kolom verbindt het balkon met het dak. Dubbele openslaande deuren komen uit op het balkon. Rechts naast dit balkon bevindt zich een teruggelegen muurdeel waarin een smal verticaal venster is aangebracht. Midden in de kap, op de tweede verdieping, bevindt zich een oorspronkelijke dakkapel.

Van het redelijk gave interieur, met bewaard gebleven onderdelen zoals vloeren, plafonds en deurlijsten, dienen met name de hal en de daarin aangebrachte trap te worden genoemd, vanwege de lichtwerking en het sobere materiaalgebruik. In de getrapte leuning komt dezelfde driedelige horizontale verdeling van de oppervlakten voor als in de vensters. De hal geeft toegang tot de keuken en de voor- en achterkamer, die als kamer-en-suite zijn vormgegeven.

Omschrijving garage De garage is middels een korte oprit verbonden met de Van Hogendorplaan. De garage heeft een rechthoekige plattegrond, met één bouwlaag en een zadeldak bedekt met rode Hollandse pannen, dwars op de nokrichting van de villa. In de symmetrische voorgevel (westgevel) is een stalen garagedeur aangebracht. In de met een houten beschot afgewerkte topgevel bevindt zich een driehoekig venster.

Waardering

Villa 'de Oogst' met garage, gebouwd als atelierwoning voor de kunstschilder J. Dooyewaard, is van algemeen belang vanwege zijn architectuur- en cultuurhistorische waarde als goed en redelijk gaaf bewaard voorbeeld van een woonhuis in Amsterdamse School stijl, als mede vanwege de gaafheid in de vormgeving. Het bezit esthetische kwaliteiten in de bijzondere vormgeving en de verscheidenheid in de toepassing van diverse materialen. Stedenbouwkundig belang vanwege de ligging op de hoek in een villawijk.