Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
517732
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82737/138
Kadastrale aanduiding
Amersfoort E 7403
Stadsring 248, 3811 HS te Amersfoort
Stadsring 250, 3811 HS te Amersfoort

Omschrijving

Inleiding

Dubbel HERENHUIS, gelegen in een rij aaneengesloten woonhuizen aan een evenwijdig aan de Stadsring gesitueerde, doodlopende en hellende weg. De panden liggen met de nok evenwijdig aan de weg, waarbij de voorgevels uitzicht bieden op een 19de-eeuws plantsoen.

Oorspronkelijk werd de landschappelijke ligging nog versterkt door de aanwezigheid van de Beek. In de jaren vijftig is de Beek bij de aanleg van de Stadsring gedempt.

Typologische en stilistische overeenkomsten met Museum Flehite maken het aannemelijk dat H. Kroes bij het ontwerp van dit dubbele herenhuis betrokken is geweest. Onderzoek wijst erop dat het gebouw in het eerste decennium van de twintigste eeuw totstandgekomen is.

Voor zowel het type gebouw, een dwarshuis met trapgevel aan de straatzijde, als de toegepaste stijl, neo-hollandse renaissance, heeft de architect de zeventiende-eeuwse voorbeelden als inspiratiebron gebruikt. Kenmerkend voor deze stijl zijn ondermeer de trapgevel, de van luiken voorziene kozijnen met glas-in-lood bovenlicht en de imitatie banden.

De achtergevel is van ondergeschikt belang, omdat deze meermalen is gewijzigd.

Omschrijving

Het dubbele herenhuis, gebouwd op een rechthoekige plattegrond, bestaat uit een kelder, twee bouwlagen en een tussen trapgevels opgesloten zadeldak. Hierin bevindt zich een aangekapt zadeldak van de trapgevel in de voorgevel. De ten opzichte van de openbare weg verhoogd gelegen begane grond is middels een voor het pand gelegen hardstenen trap te bereiken. Het dak is gedekt met rode Hollandse pannen. De daklijst steunt op klossen. Op het dak bevinden zich twee met leien belegde dakkapellen bekroond door loden pirons.

De symmetrische voorgevel bestaat uit zes traveeën, waarvan de middelste twee een middenrisaliet met hoogopgaande trapgevel vormen. De voorgevel wordt horizontaal geleed door een afwisseling van geprofileerde lijsten, bepleisterde banden en blokken. Waterlijsten bevinden zich op de begane grond, eerste verdieping en onder de twee kleine vensters in de trapgevel. Cordonlijsten zijn aangebracht ter hoogte van de bovendorpel van de vensters op de eerste verdieping en vijf cordonlijsten als geleding van de trapgevel, tevens de vijf trappen markerend. Doorlopende banden bevinden zich ter hoogte van het midden van de vensters op zowel de begane grond als de eerste verdieping, alsmede aan de bovenzijde van de vensters op de begane grond. Blokken, op hoeken en naast vensters, zijn aangebracht vlak boven de waterlijsten, halverwege de hoogte van de ramen en bovenlicht, alsmede in de trapgevel vlak boven en tussen de cordonlijsten. In de middenrisaliet bevinden zich op de begane grond de twee toegangen. De dubbele inpandige entrees, worden omlijst door gecanneleerde pilasters met modillons, die een kroonlijst dragen, met daarboven twee rondboogvormige velden, omgeven door witte blokken met in de boogvelden gepleisterde schelpmotieven. De deuren met glas-in-lood bovenlicht zijn gedecoreerd met renaissance-details en smeedwerk voor dubbele rondboogvensters. De entrees worden aan beide zijden geflankeerd door twee vensters met gedeeld glas-in-lood bovenlicht. Deze vensters worden afgesloten onder een zelfde eerder genoemd boogveld. Houten luiken, met een rood-wit zandlopermotief met groene omlijsting, flankeren de vensters. Zeven sierlijke muurankers bevinden zich tussen en naast de bogen.

Op de eerste verdieping worden de vensters bekroond door een strekse boog met gepleisterde blokken. In de middenrisaliet zijn twee vensters met ongedeeld bovenlicht aangebracht, die door strekken met gepleisterde blokken worden besloten. Hierboven bevinden zich, in de overgang naar de trapgevel, twee kleine rechthoekige vensters. In de daarboven gelegen trap is een spaarveld met rondboog aangebracht. Een gepleisterde voet met krullen vormt de aanzet tot een kleine, gemetselde toppilaster, bekroond door een natuurstenen obelisk. In de trapgevel bevinden zich diverse muurankers.

De achtergevel is meermalen ingrijpend gewijzigd. Vensters zijn vervangen of nieuw geplaatst, en een uitbouw toegevoegd.

De twee woonhuizen zijn van binnen samengevoegd, waarbij de rechter deur buiten functie werd gesteld. Het interieur van Stadsring 48 is geheel gewijzigd, Stadsring 50 daarentegen bezit nog een aantal te beschermen interieurelementen. De trap is authentiek, en bestaat uit een houten leuning met balusters, doorlopend tot aan de tweede verdieping. Op de eerste verdieping bevinden zich in het midden van de plafonds stucwerkdecoraties, waarin schelpmotieven verwerkt zijn.

Waardering

Het dubbel pand is van algemeen belang vanwege zijn architectuurhistorische waarde als goed voorbeeld van een herenhuis, ontworpen in neorenaissance-stijl. Het bezit hoogwaardige esthetische kwaliteiten door de zorgvuldigheid waarin rijke detailleringen en verscheiden materialen zijn toegepast Daarnaast bezit het pand ensemblewaarde, in relatie tot het plantsoen en als waardevol onderdeel van de gesloten bebouwing daarlangs. Het pand vormt een onderdeel van het oeuvre van de stadsarchitect H. Kroes.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Woonhuis dubbel woonhuis

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1900
1910
globaal

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Herenhuis dubbel herenhuis

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Neo-Renaissance
stijlzuiver

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Kroes, H. ; Stad Amersfoort
architect / bouwkundige / constructeur
Toeschrijving aan