Inleiding

Op de hoek van de Mauritsstraat en de Mauritssingel staat een tweetal WOONHUIZEN, waarvan no. 32 uit ca. 1887 enkele jaren ouder is dan no. 34 uit 1890. Net als no. 32 is het hoekpand no. 34 waarschijnlijk een ontwerp van J.M. Marijnen. Beide huizen zijn uitgevoerd in de stijl van het Eclecticisme.

Ondanks het verschil in bouwjaar, hetgeen is terug te voeren op het late besluit van de opdrachtgever ook het hoekperceel aan te kopen, zijn de beide panden qua detaillering en stijl vrijwel identiek uitgevoerd. Alleen een bouwnaad verraad het verschil in ouderdom.

Vooral het hoekpand speelt, met de van een spits voorziene hoektoren, een belangrijke rol in het negentiende-eeuwse stadsbeeld ter plekke.

Rond 1925 is op no. 34 een kleine dakkapel geplaatst. Omstreeks 1975 is de bekroning van de toren afgewaaid. Deze is, gerestaureerd naar oude vorm, thans weer op de toren aanwezig. Wanneer het balkon van no. 32 is geamoveerd, is onbekend. Naar alle waarschijnlijkheid was het identiek aan dat van no. 34.

Omschrijving

De tweelaagse panden met kapverdieping hebben een globaal rechthoekige plattegrond en worden gedekt door een afgeplat schilddak met kruispannen. Voornaamste architectonische element is de kwartronde, iets terugliggende hoektoren, waarvan de top is voorzien van een uitkragende rondom doorgetrokken kroonlijst, bekroond met een spits met piron met windvaan.

De gevels zijn opgetrokken in baksteen en worden geleed door een samenspel van lisenen, voorzien van een gestileerd blokkapiteel, en middenrisalieten enerzijds, en de geprofileerde plint, banden, cordon- en dorpellijsten en het samengestelde hoofdgestel als horizontale elementen. Hiertussen liggen verdiepte gevelvakken. In de toren enig siermetselwerk.

De asymmetrische voorgevel aan de Mauritsstraat telt zeven vensterassen, waarvan de twee risalerende voorzien zijn van een onder het balkon (geamoveerd op no. 32) gesitueerd ondiep portiek, met hardstenen trede en paneeldeur (vernieuwd no. 34) met bovenlicht met glas-in-lood vulling. Het balkon is gesteld op twee consoles, en heeft een balustrade met kunststenen balusters en geprofileerde daklijst. Ter hoogte van de kroonlijst wordt de risaliet benadrukt door de aanwezigheid van telkens twee consoles.

Ook de zijgevel aan de Mauritssingel heeft een asymmetrische opzet en telt twee vensterassen. Net als in de voorgevel zijn hier uitsluitend T-vensters toegepast, waarvan de indeling op de begane grond enigszins vereenvoudigd is. Het bouwlichaam van de hoektoren verbindt de beide gevels. Conform de kwartronde plattegrond van de toren zijn zowel het samengestelde T-venster op de begane grond, als de openslaande deuren naar het balkon op de etage, in plattegrond segmentvormig.

De achtergevels van de panden zijn nogal gewijzigd. Tegen no. 32 staat een oorspronkelijke tweelaagse uitbouw onder plat dak, met daarnaast twee oorspronkelijke zesruits schuifvensters, terwijl tegen no. 34 omstreeks 1960 een eenlaagse aanbouw is gerealiseerd. Van links naar rechts heeft dit pand op de verdieping een zesruits schuifvenster, waarnaast twee vensters met een vernieuwde indeling en een dito openslaande deur naar het balkon. Tegen het dakschild staat een viertal dakkapellen, waarvan de twee van no. 34 uit omstreeks 1920 dateren, en de andere uit ca. 1960.

Het interieur van no. 32 heeft nog de oorspronkelijke indeling met kamer-en-suite, voorzien van stucplafonds, schouw en paneeldeuren. De hal van no. 34 is sterk gewijzigd.

Waardering

De woonhuizen zijn van algemeen belang. Ze hebben cultuurhistorische waarde als vertegenwoordigers van de stadsuitleg na de ontmanteling van de vesting; ze zijn van belang als voorbeelden van de typologische ontwikkeling van het woonhuis in de late negentiende eeuw. Ze hebben architectuurhistorische waarden wegens het bijzondere materiaalgebruik en de ornamentiek; ze zijn typerend voor het werk van de Bredase architect Marijnen; ze zijn goede en gave vertegenwoordigers van de toepassing van het Eclecticisme bij de vormgeving binnen de stadsuitleg; ze zijn van belang als typerend voorbeeld van de vormgeving van het Bredase woonhuis. Ze hebben ensemblewaarden: ze zijn van belang wegens de situering, verbonden met de uitleg van de stad; ze maken deel uit van een gave en voor deze uitleg typerende straatwand en markeren de straathoek aan de singelzijde op voor de stedenbouwkundige opvattingen van die tijd typerende wijze. Gaafheid/herkenbaarheid: ze zijn van belang in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de stedelijke omgeving.