Inleiding:

Deze VILLA met gekromde baksteen TUINMUREN werd in 1938 door architect W.A.M. van der Ven gebouwd op het grondgebied van de buitenplaats Rozenhage. Het oorspronkelijke, in 1890 gebouwde, huis bevond zich op dezelfde plek als het huidige pand dat op de fundamenten van deze negentiende eeuwse voorganger werd gebouwd. Ten tijde van de bouw van de huidige villa vormde het landgoed nog een geheel, maar tegenwoordig is het terrein in meerdere delen opgesplitst. De landschappelijke parkaanleg met vijver, waarop de bescherming van rijkswege niet van toepassing is, is grotendeels bewaard gebleven, maar hoort nu deels bij Rozenhagelaan 18a. In de tuin van de villa Rozenhage bevindt zich bovendien nog het oude koetshuis dat niet onder de bescherming van rijkswege valt. De huidige villa werd gebouwd in de stijl van het Nieuwe Bouwen, waarbij de enigszins barokke vorm van de oprit wijst op invloeden van de zogenaamde Groep 32. In de uitvoering van de villa met patrijspoortachtige vensters, witte muurvlakken en ijzeren relingen, is de voor het Nieuwe Bouwen kenmerkende invloed van de scheepsarchitectuur duidelijk zichtbaar. Het huidige terrein waarop de villa zich bevindt wordt globaal begrensd door de Rozenhagelaan in het oosten, de A-12 in het westen, de Arnhemsestraatweg in het noorden en de spoorlijn in het zuiden. Links van de ingangspartij bevindt zich een datumsteen met daarop de tekst: "Eerste steen gelegd door Maurits Cornelis en Willem van Hall op 2 mrt 1938". De tuinmuur bevat een steen met daarin de tekst: "W.A.M. van der Ven / Architect".

Omschrijving

Het verhoogd liggende huis is geheel asymmetrisch van opzet en heeft diverse risalerende en in hoogte van elkaar verschillende bouwdelen waarvan het hoofdgedeelte het hoogste is en is bedekt door een ver overstekend en op sommige plaatsen licht gebogen vlak dak waarop zich op diverse plekken schoorstenen bevinden. Het ingangsrisaliet aan de Rozenhagelaan wordt benadrukt door een concaaf vormgegeven overstekende daklijst die in evenwicht wordt gehouden door de convexe vorm van de luifel boven de voordeur. Ook de gevel van het risaliet is naar binnengekromd. De villa heeft twee gepleisterde bouwlagen en een in een groot formaat baksteen uitgevoerde hoge sokkelzône waarin zich het souterrain bevindt. Aan de zijde van de Rozenhagelaan bevinden zich op drie plaatsen in de sokkel dubbele getoogde garagedeuren. De voordeur van het huis is te bereiken via een brede oprijlaan met in sierlijke lijnen gekromde lage BAKSTEENMUREN. De meeste kozijnen van het huis zijn in staal uitgevoerd en hebben geglazuurde tegeldorpels.

De brede VOORGEVEL van het huis heeft een risalerend en naar binnen gekromd bouwdeel waarin zich de ingangspartij bevindt. De ingangspartij bestaat uit een licht getoogde bronzen deur met een ronde raamopening en een straalsgewijs aangebrachte decoratie. In de iets opliggende, oorspronkelijk niet geschilderde, deuromlijsting zijn ronde beglaasde openingen aangebracht die de hal van sfeerlicht voorzien. De ingang wordt aan de bovenzijde afgesloten met een gekromde luifel. In de korte zijzijden van de risaliet zijn grote glas-in-loodramen aangebracht die het zeer grote trappenhuis annex hall in het interieur van licht voorzien. Links van de ingangsrisaliet bevinden zich over het algemeen vierkante 4-ruits ramen met enkele tussenliggende kleinere ramen. Eveneens links naast het ingangsrisaliet voert een bakstenen trap naar het lager gelegen tuingedeelte. De sokkelzône bevat twee dubbele getoogde garagedeuren. Rechts van de risaliet bevindt zich een gevelgedeelte zonder overstekende dakrand en met een schoorsteen op de hoek. Dit gedeelte heeft een vensterstrook met drie ramen op de verdieping. Rechts van dit gedeelte bevindt zich een platgedekt lager bouwdeel met een gekromde noordgevel en een breed 6-ruits raam in de oostgevel aan de Rozenhagelaan. De noordgevel van dit bouwdeel heeft een 4-ruits raam met daarnaast een uitspringend gedeelte met een stalen deur met gedeeltelijke glasvulling. Alle stalen deuren in de diverse gevels hebben dezelfde vormgeving bestaande uit een stalen L-vormig ondergedeelte en een omgekeerd L-vormig glasgedeelte. Beide vlakken zijn op zúlke wijze in elkaar geschoven dat er een rechthoekige deur ontstaat. Bij sommige deuren wordt het glazen gedeelte door een horizontale of door een verticale roede in twee ruiten verdeeld.

De afsluitende gekromde noordmuur heeft in de sokkelzône een dubbele getoogde garagedeur en drie circelvormige openingen.

De LINKER ZIJGEVEL aan de tuinzijde heeft in de sokkelzône een 4-ruits raam. De sokkel loopt over in een gekromde bakstenen hellingbaan die de hoger liggende toegangsdeur met de tuin verbindt. De stalen toegangsdeur heeft een bovenlicht. Daarboven bevindt zich op de verdieping een 2-ruits raam. Rechts van de toegang bevindt zich een risalerend gedeelte met boven elkaar twee brede 6-ruits ramen met stalen kozijnen. Links van de ingang bevindt zich erkeraanbouw waarvan het betonnen dak als balkon over een groot gedeelte van de achtergevel doorloopt. Dit balkon heeft een in een golvend motief uitgevoerde smeedijzeren balustrade. Een stalen deur met gedeeltelijke glasvulling opent aan deze zijde op het balkon.

De ACHTERGEVEL heeft in de, aan deze zijde gedeeltelijk als terras uitgevoerde, sokkelzône een kelderlicht. Het terras is middels een trap met een ijzeren buisbalustrade met de tuin verbonden. De tweede bouwlaag, direct boven de sokkel heeft een brede erker met grote stalen ramen. Het platte betonnen dak van de erker vormt tevens het balkon dat rechts als luifel boven het onderliggende terras dient en ook een gedeelte van de linker zijgevel van het huis beslaat. Het muurvlak onder de luifel en achter het terrasgedeelte heeft een groot 4-ruits raam. Links van de brede erker bevindt zich een terugspringend gedeelte met een brede in stalen kozijnen gevatte glaswand. Hierachter bevond zich oorspronkelijk een volière. Het terrasgedeelte dat zich voor het terugspringende geveldeel bevindt is door middel van in stalen kozijnen gevatte glasruiten van de wind afgeschermd. De derde bouwlaag van de achtergevel bevat twee brede 6-ruits vensters, een smalle strook met drie ramen en een dubbele stalen balkondeur met zijlichten.

De RECHTER ZIJGEVEL bevat op de tweede bouwlaag een stalen toegangsdeur met twee grote zijruiten. De sokkelzône is hier niet zichtbaar door het aflopende tuingedeelte dat zich aan deze zijde bevindt. Op de derde bouwlaag is een 2-ruits stalen raam aangebracht. Links in de gevel bevindt zich de reeds bij de voorgevel vermeldde uitbouw die ter plaatse van de rechterzijgevel in de sokkel een houten dubbele getoogde garagedeur heeft.

Het INTERIEUR van de villa is vrij gaaf bewaard gebleven en bevat onder meer een fraai trappenhuis annex hall waarin zich twee forse glas-in-loodramen van J.H.E. Schilling (Delft 1893 - Arnhem 1942) bevinden. In het grote souterrain van het pand bevinden zich onder meer nog de oorspronkelijke negentiende eeuwse wijnkelder en een wekkelder met de oorspronkelijke vloer.

Waardering

VILLA en baksteen TUINMUREN

Architectuurhistorische waarden:

- Het pand is van belang omwille van de gaaf bewaard gebleven hoofdvorm, de detaillering en het bijzondere materiaalgebruik zoals de toepassing van brons voor de voordeur.

- Het pand is van belang omwille van de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp.

- Het pand vormt een goed voorbeeld van een villa met de kenmerken van Het Nieuwe Bouwen, een stijlrichting die in de gemeente Rheden en de provincie Gelderland zeer sporadisch vertegenwoordigd is.

- Het pand is van belang vanwege de bijzondere samenhang tussen het exterieur en het bijzonder gaaf bewaarde waardevolle voor de gemeente Rheden en de provincie Gelderland zeldzame interieur.

Stedebouwkundige waarden:

- De villa is van belang omwille van de situering op een parkachtig terrein tussen de Arnhemsestraatweg en de Rozenhagelaan. De huidige villa bevindt zich op het grondgebied van het in 1890 gebouwde en rond 1935 afgebroken huis Rozenhage.