Omschrijving

HOOFDGEBOUW (Meerssenhoven). Het op een rechthoekig omgracht terrein gelegen herenhuis is op middeleeuwse fundamenten (middendeel) gebouwd tussen 1743-1744 in classicistische stijl en omsluit met drie vleugels een voorhof. Het witgeschilderde uit baksteen en mergel opgetrokken huis met hoekblokken en een kroonlijst van mergel bestaat uit een beneden- en hoofdverdieping onder met leien gedekte schilddaken, waarvan het middelste hoger is dan die van de vooruitspringende vleugels; houten dakkapellen met driezijdige frontons; opvallend zijn de hoog opgemetselde schoorstenen op de kopse gevels van de zijvleugels. De zuidgevel -behalve de oostelijke travee- en de westgevel zijn geheel uit mergel opgetrokken boven een ca.1.70m hoge zandstenen plint in breukverband (rustica), in de westgevel kraagstenen en kanonkogels ingemetseld; ook de middengevel is van mergel. Aan de oostzijde is een uit 1902 daterende torenachtige uitbouw met afgeschuinde hoeken onder een koepeldak met knobbelspits. De gevels kennen een regelmatige indeling van segmentboogvormige gevelopeningen in een hardstenen lijst, voorzien van tienruits schuifvensters (ca.1800) en meerruits souterrainvensters. De drie-assige voorgevel heeft een centrale toegangspartij met hoeklisenen en wordt bekroond door een driezijdig fronton met een wijzerplaat. De bel-etage is bereikbaar via een langs de gehele voorgevel lopende, iets gebogen dubbele hardstenen bordestrap met smeedijzeren hekken in Lodewijk XV en XVI-stijl. De vijfassige achtergevel heeft eveneens een door lisenen omlijste en door een fronton bekroonde middenas met op de bel-etage een fenetre à terre met een smeedijzeren hek in Lodewijk XV-stijl. In het timpaan is later het wapen van Itteren in pleister aangebracht. In het INTERIEUR is ondermeer van belang de in benedenverdieping van het middendeel aanwezige deels middeleeuwse ellipsbooggewelven van mergel, en troggewelven op ellipsgordelbogen van baksteen (oost). De ruimte-indeling van de bel-etage met centrale hal die met vier paneeldeuren toegang geeft tot de in enfilade gelegen vertrekken. De aankleding van het interieur in Lodewijk XVI stijl uit ca.1800 zoals het rijke stucwerk in de hal naar ontwerp van Mathias Soiron met tropeeën van kunsten en wetenschappen en medaillons boven de deuren met relief van de vier seizoenen; de trappenhuizen in de zijvleugels met balusterleuningen; de stucplafonds in de vertrekken, merendeels gestucte koofzolderingen in regencestijl; de schoorsteenmantels (twee marmeren en vijf gietijzeren) en vier mantels in Lodewijk XVI stijl vermoedelijk naar ontwerp van Soiron; gestucte balkenplafonds. Carillon van U. Turdoir.

Waardering

HOOFDGEBOUW (Meerssenhoven) van algemeen belang:

- vanwege de ouderdom;

- als gaaf voorbeeld van een 18de-eeuws buitenhuis in classicistische stijl;

- vanwege de hoge mate van gaafheid van het exterieur van het hoofdgebouw, de oorspronkelijke plattegrond en de aankleding van het interieur in Lodewijk XVI-stijl;

- vanwege de kenmerkende ligging binnen de tuin- en parkaanleg;

- vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de andere onderdelen van de buitenplaats.