Registergegevens
Monumentgegevens
- Monumentnummer
- 528632
- Complexnummer
- 528631 - Grebbelinie, Liniedijk, Amerongen
- Inschrijving register
- Kadaster deel/nr
- 82675/98
- Internationaal kenteken
- Nee
- Kadastrale aanduiding
-
Amerongen G 1090Amerongen G 1091Amerongen G 1047Amerongen G 442Amerongen G 1048Amerongen G 443Amerongen G 445Amerongen G 986Amerongen G 984
Omschrijving
Inleiding:
De Grebbelinie is een waterlinie van ca. 60 kilometer lengte, die gebruik maakt van de natte omstandigheden in de westelijke, laagst gelegen deel van de Gelderse Vallei. Het is een uniek voorbeeld van een aanleg van een waterlinie uit de achttiende eeuw. Doordat sindsdien geen grote ingrepen hebben plaatsgevonden in de structuur van de linie is het grootste deel van de liniewal, de keerkaden en de aarden verdedigingswerken bewaard gebleven. Dit gedeelte van de liniedijk is gelegen in de voormalige gemeente Amerongen.
Omschrijving:
In 1745 en 1746 aangelegd aarden VERDEDIGINGSWERK, bestaande uit een aarden wal, aangelegd als verdedigingswal.
Het gedeelte van de Liniedijk in de voormalige gemeente Amerongen (thans gemeente Utrechtse Heuvelrug) is ongeveer 3000 meter lang. Het is gelegen tussen het Werk aan de Roode Haan en de voormalige grens met de gemeente Leersum. De Liniedijk is niet onder profiel, maar de contouren van de liniedijk zijn op de meeste plaatsen goed herkenbaar. Op de plek waar de linie de A12 kruist is deze afgegraven. In 1937-1939 is dit gedeelte van de liniedijk opgehoogd met grond uit het Valleikanaal. In 1939-1940 is hier in het kader van de versterking van de Valleistelling een aantal kazematten gebouwd
Waardering:
De aanleg is van algemeen belang vanwege:
Cultuurhistorische waarden als onderdeel van de Grebbelinie, zoals deze in een periode van 200 jaar in zes fasen is aangelegd. Van groot belang door de herinneringswaarde vanwege de rol tijdens de gevechtshandelingen in 1939-1940.
Architectuurhistorische waarden in het bijzonder als uiting van de militair-strategische bouwkunde, die gebaseerd is op:
a: et systeem van inundatie en accesverdediging (18de, 19de en 20ste eeuw), b: het systeem van 'levende' veldversterking in de diepte (20ste eeuw) c. de voorpostfunctie tijdens de mobilisatie en oorlogshandelingen 1939 - 1940
Het betreft hier een complex dat in eerste aanleg een voorbeeld is van verdedigingswerken uit de periode: fase 1: vanaf 1744, aanleg liniedijk en werken
Ensemble waarde vanwege zijn ligging binnen het systeem van de Grebbelinie in het algemeen, in het bijzonder als onderdeel van de nog gaaf bewaarde liniedijk tussen het Werk aan de Roode Haan en de kern van de gemeente Leusden. Tevens vanwege de functionele en fysieke samenhang van de onderdelen van het complex. Tenslotte is hier sprake van een gave/redelijk gave relatie met het schootsveld en inundatieveld
Het complex is zeldzaam omdat het een nog vrijwel compleet bestaand voorbeeld is van een 18e eeuws verdedigingswerk in de Grebbelinie en het is als zodanig representatief (karakteristiek) voor dit type verdedigingswerken.
De liniedijk is goed bewaard omdat nog vrijwel alle ertoe behorende onderdelen in meer of minder herkenbare vorm en functie aanwezig zijn.
Overige gegevens
Oorspronkelijke functies
Hoofdfunctie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functie | Verbijzondering | Toelichting |
---|---|---|---|---|---|
Ja | Verdedigingswerken en militaire gebouwen | Open verdedigingswerk | Stelling | Grebbeliniedijk |
Bouwactiviteiten
Werkzaamheid | Van | Tot | Nauwkeurigheid | Toelichting |
---|---|---|---|---|
vervaardiging
|
1745
|
1746
|
exact
|
Bouwtypen
Hoofdcategorie | Subcategorie | Bouwtypen | Toelichting |
---|---|---|---|
Verdedigingswerken en militaire gebouwen | Open verdedigingswerk |
Bouwstijlen
Bouwstijl | Zuiverheid | Toelichting | Rijksmonumentnummer |
---|---|---|---|
n.v.t.
|
niet van toepassing
|