Inleiding

Ten westen van het carré gelegen, vrijstaand MORTUARIUM, gebouwd in 1877 naar het ontwerp van gestichtsarchitect A. van der Linden. Het gebouw is opgetrokken in sober uitgevoerde, eclectische stijl met landelijke uitstraling. In de westvleugel van het carré waren van oorsprong twee kleine kamertjes ingericht als lijken- en anatomiekamer. Toen wetenschappelijk onderzoek een hogere vlucht nam binnen het ziekenhuis en er continu sprake was van plaatsgebrek werd een apart lijkenhuis annex anatomiegebouw noodzakelijk. Van der Linden ontwierp vervolgens het gebouw dat thans bekend staat als het mortuarium. In het mortuarium werden door artsen hersen- en schedelmetingen verricht en onderwijs gegeven. In 1894-1895 bouwde men een sectiezaal aan. Het gebouw was verder voorzien van een baarruimte en een laboratorium. Deze ruimten zijn niet meer als zodanig herkenbaar.

Omschrijving

Het gebouw beslaat een onregelmatige plattegrond. Het hoofdvolume bestaat uit een tweelaags middenpartij onder een overkragend zadeldak waarvan de nok haaks op de voorgevel is georiënteerd. De flauw hellende dakschilden zijn met zink bekleed. Aan weerszijden éénlaags vleugels onder met zink beklede zadeldaken met de nok evenwijdig aan de voorgevel. Achter de linker vleugel bevindt zich de latere uitbreiding. Deze is één bouwlaag hoog en wordt afgedekt door een plat dak met een fors daklicht. De risalerende voorgevel van de middenpartij bezit op de begane grond een centrale ingang die gevat is in een classicistische omlijsting. Daarboven zijn drie gekoppelde vensters onder siermetselwerk met gele bakstenen opgenomen. De linker vleugel kent een voorgevelindeling met twee gekoppelde rondboogvensters, voorzien van siermetselwerk met gele bakstenen. De voorgevel van de rechter vleugel toont twee series van twee gekoppelde rondboogvensters met siermetselwerk. De linker zijgevel is voorzien van openslaande deuren ten behoeve van de aan- en afvoer van dode lichamen. De aanbouw uit 1894 -1895 is sober uitgevoerd. Kenmerkend zijn de grote ramen met stalen roeden. Intern is de met tegeltjes beklede sectiezaal typerend. Hier is in het plafond een fors daklicht met stalen roedenverdeling opgenomen ten behoeve van de daglicht-toetreding op de snijtafel.

Waardering

Het voormalige MORTUARIUM is van algemeen belang vanwege: - cultuurhistorische waarde vanwege de plek in de ontwikkeling van de psychiatrische gezondheidszorg in het laatste kwart van de negentiende eeuw;

- architectuurhistorische waarde vanwege de toegepaste verhoudingen, de sobere vormgeving en de verzorgde detaillering en materiaalgebruik. Het is als vrijstaand mortuarium ook typologisch van belang;

- ensemblewaarde vanwege de functionele situering ten opzicht van het hoofdgebouw en vanwege de samenhang met andere complexonderdelen.