onderdeel 11

KOEPEL ANNEX DIENSTWONING, behorend bij de historische buitenplaats De Paauw is gesitueerd aan de Rijksstraatweg. Aan de entree op de hoek van de Rijksstraatweg en Raadhuislaan staat een in oorsprong waarschijnlijk uit omstreeks 1800 daterende dienstwoning, die in 1859 naar ontwerp van architect H.H.A. Wentzel in neoclassicistische stijl is verbouwd. Aan het pand werden onder meer een terras en pergola toegevoegd. Het bakstenen pand met souterrain en bel-etage op rechthoekige plattegrond onder een flauw hellend zinken roevendak. heeft aan de voorzijde een koepelvormige uitbouw voorzien van afgesnoten hoeken. Aan de overige drie gevels een uitgebouwd souterrain en daarboven een terras met pergola van gemetselde kolommen en houten liggers. De gevels zijn boven een hardstenen plint opgetrokken in rode baksteen en worden ingedeeld met zesruits- en vierruits vensters en deuren onder strekken en rollagen. In de gevels sierankers en een beëindiging met houten fries en kroonlijst. De voorgevel (zuidoost) aan de Rijksstraatweg heeft een blind souterrain en onder de vensters van de bel-etage in maaswerk uitgevoerd siermetselwerk. Voor de rechter zijgevel (zuidwest) een gemetseld terras dat via een trap aan de achterzijde (noordwest) te bereiken is. Oorspronkelijk stond naast de trap een zinken beeld op sokkel, voorstellende St. Joris en de draak, die in 1918 is gestolen. De kapitelen van de kolommen aan weerszijden van de trap zijn uitgevoerd als mannenhoofd met vederkroon. De borstweringen tussen de kolommen gemetseld maaswerk als in de voorgevel. In de achtergevel (noordwest) zijn de kolommen van de pergola ter hoogte van het souterrain omgezet in pilasters. Het souterrain telt vijf traveeën met in de middelste vensteras een deur. De bel-etage telt drie traveeën met achtruits dubbele glasdeur in een geprofileerde houten lijst tussen twee vierruits vensters. De achtergevel wordt bekroond door een fronton. Bij de restauratie in 1972 is de zuidelijke zijgevel toegevoegd en is bij de andere vleugel het maaswerk verdwenen. Ook is het deel van de pergola met trap en hermenkapitelen, die aan de noordzijde zat, verplaatst naar de westzijde.

Waardering

De KOEPEL ANNEX DIENSTWONING is in cultuur-, architectuurhistorisch en stedenbouwkundig opzicht van algemeen belang:

- als oorspronkelijke koepel/dienstwoning van de buitenplaats De Paauw

- als gaaf en representatief voorbeeld van het 19de-eeuwse Duitse neoclassicisme, exemplarisch voor het bouwkundige oeuvre van de architect H.H.A. Wentzel;

- vanwege de redelijke mate van gaafheid in hoofdvorm, materiaalgebruik en detaillering;

- vanwege de bijzondere functionele, stilistische en ruimtelijke samenhang met de overige complexonderdelen van de buitenplaats;

- vanwege de beeldbepalende situering langs de Rijksstraatweg in Wassenaar.