Inleiding

COMPLEX 'Westerhout' bestaande uit drie onderdelen: een LANDHUIS genaamd 'Westerhout' en twee voormalige DIENSTWONINGEN. Het door een ruim voorterrein van het Westerhoutplein gescheiden landhuis is gebouwd in 1897 naar een ontwerp van de Haagse architect J.J. van Nieukerken (1854-1913) in neo-Hollandse renaissancestijl. Opdrachtgever was jhr. G.S. Boreel, burgemeester van Beverwijk (1882-1897) en eigenaar van het landgoed Westerhout. "Het oude herenhuis op Westerhout werd afgebroken en onderdelen hiervan werden in het nieuwe huis hergebruikt, waaronder vloerbalken, marmeren vloeren en schoorsteenmantels." In 1905-1906 liet Boreel zijn buitenhuis aanzienlijk uitbreiden naar ontwerp van Van Nieukerken en diens zoon M.A. van Nieukerken. Deze uitbreiding is vormgegeven in dezelfde bouwtrant, waarbij het asymmetrische aspect werd versterkt. De twee aan de Westerhoutweg gelegen dienstwoningen dateren uit 1913 en 1941. De eveneens in opdracht van Boreel gebouwde knechtswoning (Westerhoutweg 22) uit 1913 werd ontworpen door J. Pieck in dezelfde stijl als het landhuis. De uit 1941 daterende woning voor de tuinbaas (Westerhoutweg 3) is opgetrokken in de trant van de Delftse School naar ontwerp van de Zaanse architect W.A. van Gogh.

Omschrijving

Het landhuiscomplex Westerhout bestaat uit drie onderdelen: het op een enigszins verhoogd terrein aan de zuidwestzijde van het Westerhoutplein gesitueerde landhuis, circa 50 meter ten zuidoosten hiervan een dienstwoning die gelegen is aan de noordwestzijde van de op het Westerhoutplein uitkomende Westerhoutweg, en circa 175 meter verderop aan dezelfde weg een tweede dienstwoning van grotere afmetingen. Het landhuis en de grote dienstwoning zijn beide twee bouwlagen hoog, de andere dienstwoning heeft een hoogte van één bouwlaag. Alle drie gebouwen zijn opgetrokken in baksteen en voorzien van een pannendak. Beide dienstwoningen hebben een zadeldak, het landhuis een samengesteld dak. Naast baksteen is bij het landhuis natuursteen toegepast voor constructieve en decoratieve onderdelen. Het landhuis en de eveneens in neo-Hollandse renaissancestijl opgetrokken oudste dienstwoning zijn beide voorzien van trapgevels.

Waardering

Het complex 'Westerhout', bestaande uit een landhuis en twee dienstwoningen, is van algemeen belang wegens architectuurhistorische en cultuurhistorische waarde als grotendeels gaaf bewaard voorbeeld van een in neo-Hollandse renaissancestijl opgetrokken landhuis uit omstreeks 1900 met twee bijbehorende dienstwoningen uit het eerste en tweede kwart van de twintigste eeuw, opgetrokken in dezelfde bouwstijl respectievelijk in de trant van de Delftse School. Het complex heeft stedenbouwkundige waarde vanwege de beeldbepalende ligging aan het Westerhoutplein. Het landhuis is tevens van belang als kenmerkend werk uit het oeuvre van architect J.J. van Nieukerken.