Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
387546
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82786/59
Kadastrale aanduiding
Blankenham E 769
Blankenham E 768
Kerkbuurt 9, 8373 EG te Blankenham

Omschrijving

Blankenham, Nederlands Hervormde KERK. Belangrijk achter de oude Zuiderzeedijk, op een kleine verhoging aan een doorbraakkolkje gelegen kerkgebouw, opgetrokken in 1892 in eclectisch-neorenaissancistische trant naar ontwerp van architect W. Duiks de Jong uit Sloten. Aannemers: Gebroeders R. en K. de Vries uit Oldeholtpade.

Contemporain meubilair en orgel uit 1893, gebouwd door de firma Bakker & Timmenga te Leeuwarden; laat-19e-eeuws avondmaalszilver.

Het huidige gebouw is opgetrokken ter plaatse van een in 1892 door blikseminslag verloren gegane voorganger uit 1816, die een 15e-eeuws aan de H. Nicolaas gewijd gebouw verving.

Eenvoudig vijf traveeën diep driezijdig gesloten kerkgebouw, opgetrokken op de fundamenten van voorgangers en gedekt door een met grijsblauwe pannen gedekt driezijdig schilddak met gietijzeren versiering aan koorzijde; het bruinrode baksteenwerk wordt verlevendig door siermetselwerk van gele strengperssteen en door negblokken e.d. van (kunst?)steen; de goot rust op even uitgemetselde klosjes van gele strengperssteen; gietijzeren sierankers.

De voorgevel wordt geleed door hoeklisenen bekroond door (kunst?)stenen sierelementen; de lisenen van de middenpartij gaan over in een vierkant ten dele houten torentje met een octogonale met leien gedekte spits met koperen torenhaan en geprofileerde lijsten boven de galmgaten; de voorgevel heeft hoge rondgesloten ramen met gietijzeren tracering met driepasmotief, ronde rozetvensters en gekoppelde rondgesloten houten ramen; steen met opschrift: 18 DIT BEDEHUIS 92/verrees uit de Puinhopen van/het op 18 Juni 1892 door Hemelvuur/getroffen en geheel afgebrand/KERKGEBOUW, dat den 6 Nov. 1816/was ingewijd. De zijgevels hebben eveneens hoge rondgesloten ramen met gietijzeren tracering met driepasmotief, de rechterzijgevel bovendien dubbele deuren, gevat in een gepleisterde en met blokmotieven en krulwerk versierde omlijsting, waarboven gietijzeren driepasbovenlicht; de beide zijwanden van de koorsluiting hebben een deur, respectievelijk een rondgesloten raam met gietijzeren tracering met driepasmotief; de achterwand is blind.

Het interieur met gestucadoord tongewelf en dito wanden heeft eenvoudig contemporain houten meubilair daaronder (here)banken, een kansel en twee psalmborden, beide met neorenaissance motieven; het orgel met drietorenfront rust op een, door slanke getordeerde gietijzeren zuiltjes met bladmotief gedragen balkon, en omvat een een klaviers balustrade-orgel met 10 registers en aangehangen pedaal; het werd in 1893 vervaardigd door de fa. Bakker & Timmenga te Leeuwarden; de relatief rijke, met lofwerk versierde kas is gedateerd 1893. In de toren hangt een klok, afkomstig uit het Friese Echten, gegoten in 1597 door Cornelius van Ammeroy en in 1892 voor het nieuwe kerkgebouw aangekocht van de fa. Van Bergen te Heiligerlee; hij is versierd met renaissance-motieven en draagt het opschrift: VERBUM DONINI MANET IN ETERNUM /CORNELIUS AMMEROY ME FECIT 1597. Op de mantel staat: LAURENTIUS PATROON VAN ECHTEN. Tot de inventaris behoort voorts een zilveren avondmaalsstel, bestaande uit een schaal, een kan, twee bekers en een collectevaas met jaarletter 1878 en voorzien van het meesterteken FH (=F.E. Held, Amsterdam).

Kerkgebouw van belang wegens:

-de onder de fundamenten nog aanwezige restanten van oudere voorgangers;

-de herinnering aan deze voorgangers die door het huidige kerkgebouw ter plekke wordt levend gehouden;

-de opvallende, het zeer kleine dorp Blankenham markerende ligging in het poldergebied, op een kleine verhoging aan een doorbraakkolkje achter de oude Zuiderzeedijk;

-de eigenzinnige eclectisch-renaissancistische vormgeving;

-het orgel uit 1893 in relatief rijk gesneden kas;

-het contemporaine meubilair;

-Klokkenstoel met klok van C. van Ammeroy, 1597, diam. 84,2 cm.

-het avondmaalsstel uit 1878.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Religieuze gebouwen Kerk en kerkonderdeel